Opłata za przedszkole. Opodatkowana VAT czy zwolniona?

Pytanie podatnika: Czy pobieranie przez miasto opłat za pobyt w przedszkolach podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.) oraz § 2 i § 6 pkt 2 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz.U. z 2015 r. poz. 643) – Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawcy przedstawione we wniosku z 30 maja 2016 r. (data wpływu 6 czerwca 2016 r.), uzupełnionym 12 sierpnia 2016 r. o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat pobieranych za pobyt w przedszkolach – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 6 czerwca 2016 r. wpłynął do tut. Organu ww. wniosek o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania opłat pobieranych za pobyt w przedszkolach.
W odpowiedzi na wezwanie Organu z 8 sierpnia 2016 r. nr IBPP1/4512-413/16-1/AW, wniosek został uzupełniony 12 sierpnia 2016 r.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe:
Wnioskodawca (Miasto) jest zarejestrowanym czynnym podatnikiem podatku VAT. Miasto składa do właściwego urzędu skarbowego deklaracje VAT-7. Wnioskodawca, wypełniając wskazania ustawowe zawarte w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz.U. z 2015 r. poz. 1515; dalej: „USG”) w zakresie zadań własnych, wśród których znajdują się m. in. sprawy z zakresu edukacji publicznej, a także odnosząc się do zapisów ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty (Dz.U. z 1991 r. Nr 95 poz. 425 ze zm.; dalej: „ustawa o systemie oświaty”), jest organem prowadzącym publiczne placówki edukacyjne, w tym przedszkola samorządowe. Miasto prowadzi również żłobki.

W ramach struktury Miasta funkcjonują m.in. jednostki budżetowe, które nie posiadają osobowości prawnej i są powołane przez Miasto na podstawie odrębnych przepisów w celu realizacji zadań własnych. Do jednostek wchodzących w struktury Miasta należy zaliczyć przedszkola samorządowe oraz podmioty sprawujące opiekę nad dziećmi w wieku do 3 lat, tj. żłobki, poprzez które Miasto realizuje zadania własne w zakresie edukacji publicznej oraz w zakresie wspierania rodziny (w przypadku żłobków). Wyżej wymienione jednostki budżetowe w ramach całokształtu prowadzonej przez siebie działalności realizują określone czynności. Są nimi m.in. pobór opłaty za pobyt (przedszkola oraz żłobki) oraz opłaty za wyżywienie w żłobkach. Przedmiotowe opłaty określane są na podstawie uchwał Rady Miasta.

Z uwagi na wyrok Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 29 września 2015 r. (sygn. akt C-276/14) odmawiający jednostkom budżetowym podmiotowości w podatku VAT oraz komunikat Ministra Finansów z dnia 16 grudnia 2015 r., Miasto począwszy od 1 stycznia 2017 r. planuje rozliczać podatek VAT wspólnie ze swoimi jednostkami budżetowymi jako jeden podatnik VAT. Oznacza to konieczność przeprowadzenia centralizacji rozliczeń Miasta oraz jego jednostek budżetowych, prowadzącej finalnie do składania jednej, zbiorczej deklaracji VAT. Z tego powodu Miasto pragnie ustalić jakiego typu czynności wykonywane w jego imieniu przez jednostki budżetowe (przedszkola i żłobki) będą objęte zakresem opodatkowania ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 177 poz. 1054 ze zm.; dalej: „ustawa o VAT”).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:
Czy pobieranie opłat za pobyt w przedszkolach podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?
Zdaniem Wnioskodawcy, pobieranie opłat za pobyt w przedszkolach nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT?

Uzasadnienie:
Zgodnie z art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy o VAT opodatkowaniu podatkiem VAT podlegają odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju.
Przez dostawę towarów, zgodnie z art. 7 ust. 1 ustawy o VAT, rozumie się przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel.
Natomiast w świetle art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług, o którym mowa w art. 5 ust. 1 pkt 1 rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów w rozumieniu art. 7 ustawy o VAT.

Opłaty pobierane za pobyt dzieci w przedszkolach.
Podobna sytuacja ma miejsce w odniesieniu do przedszkoli publicznych prowadzonych przez jednostki budżetowe Miasta. Zgodnie bowiem z art. 5a ust. 2 pkt 1 ustawy o systemie oświaty, zapewnienie kształcenia, wychowania i opieki w przedszkolach jest zadaniem oświatowym gmin.

Jak natomiast wynika z art. 79 ust. 1 ustawy o systemie oświaty, przedszkola zakładane przez jednostki samorządu terytorialnego są jednostkami budżetowymi. Zasady gospodarki finansowej tych przedszkoli określają odrębne przepisy regulujące zasady funkcjonowania poszczególnych jednostek samorządu terytorialnego. Przedszkola gminne są zatem jednostkami organizacyjnymi nieposiadającymi osobowości prawnej, które pokrywają swoje wydatki bezpośrednio z budżetu gminy, a pobrane dochody odprowadzają na jego rachunek. Nauczanie, wychowanie i opieka w przedszkolu lub innej formie wychowania przedszkolnego w czasie nieobjętym czasem bezpłatnego nauczania, wychowania i opieki, ustalonym przez Radę Gminy ma charakter odpłatny. Wysokość opłaty za korzystanie z wychowania przedszkolnego określa, zgodnie z art. 14 ust. 5 ustawy o systemie oświaty, rada gminy (Miasta).

Reasumując rozważania odnośnie objęcia podatkiem VAT opłat za usługi świadczone przez przedszkola Miasta należy zauważyć, że:

1. przedszkola gminne są tworzone, łączone i likwidowane w drodze uchwały przez radę gminy, która nadaje im statut i przekazuje mienie w zarząd;
2. przedszkola gminne prowadzą politykę finansową w oparciu o plany finansowe;
3. przedszkola gminne nie posiadają statusu przedsiębiorcy, a zatem nie wykazują nastawienia na zysk;
4. przedszkola gminne jako samorządowe jednostki budżetowe nie są samodzielnymi podatnikami podatku VAT;
5. opłaty pobierane są w celu pokrycia kosztów związanych z funkcjonowaniem gminnych jednostek budżetowych niebędących podmiotami nastawionymi na zysk;
6. zadania nałożone na Miasto wynikają z przepisów prawa, które określają sposób i zakres ich wykonywania;
7. wysokość opłat wynika z uchwały Rady Miasta;
8. Miasto nie ma możliwości odstąpienia od realizacji tych zadań;
9. opłaty pobierane są na pokrycie kosztów zadań wykonywanych w ramach władztwa publicznego sprawowanego przez Miasto.

Miasto pragnie wskazać, że pobór opłat za związanych z działalnością przedszkoli ma identyczny charakter jak pobór opłat związanych z działalnością żłobków. Podstawy prawne, charakter publicznoprawny, kształt stosunku prawnego są w tym przypadku identyczne i powinny rodzić te same skutki na gruncie ustawy o VAT.

Wobec powyższego, z uwagi na analogiczną argumentację przedstawioną powyżej w odniesieniu do żłobków Miejskich, Miasto stoi na stanowisku, że pobieranie opłat za pobyt w przedszkolach Miejskich również nie podlega opodatkowaniu podatkiem VAT.

Mając zatem na względzie, iż:

• po pierwsze, pobór opłat za pobyt w żłobkach i przedszkolach oraz wyżywienie dzieci w ramach prowadzonych żłobków następuje w celu wykonania obowiązków nałożonych na Miasto przepisami prawa oraz w formie przewidzianej w tych przepisach (uchwały Rady Miasta),
• po drugie, stołówki w ramach których żywione są dzieci, są w pełni zintegrowane ze żłobkami i nie stanowią odrębnych jednostek,
• po trzecie, pobieranie opłat za pobyt i wyżywienie dzieci ma przede wszystkim na celu pokrycie kosztów działalności przedszkoli/żłobków (jako działalności służącej zapewnie...