Opłacanie składek na Fundusz Pracy

Zgodnie z art. 104 ustawy z 20 kwietnia 2004 roku o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jedn.: Dz. U. z 2017 r. poz. 1065, z późn. zm.; dalej: ustawa o promocji zatrudnienia) obowiązkowe składki na Fundusz Pracy, ustalone od kwot stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tj. ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek), wynoszących w przeliczeniu na okres miesiąca, co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę opłacają m.in. pracodawcy za osoby pozostające w stosunku pracy, wykonujące pracę na podstawie umowy o pracę nakładczą lub umowy zlecenie.

Kwota minimalnego wynagrodzenia w roku 2017 wynosi 2000 zł. Stopa składki na Fundusz Pracy wynosi natomiast 2,45% wynagrodzenia, stanowiącego podstawę opłacania składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Wysokość składki na Fundusz Pracy określa ustawa budżetowa i jest w całości finansowana przez platnika składek.

Składki na Fundusz Pracy opłaca się za okres trwania obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnego i rentowych w trybie i na zasadach przewidzianych dla składek na ubezpieczenia społeczne.

Uwaga
W stanie prawnym obowiązującym do 31 grudnia 2016 r. składki na Fundusz Pracy opłacane były również za osoby, o których mowa w art. 6 ust. 2 ustawy o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (tj. pracowników w pierwszym roku pracy), jeśli ustalona kwota stanowiąca podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe bez stosowania ograniczenia, o którym mowa w art. 19 ust. 1 ustawy o sus, wynosiła w przeliczeniu na okres miesiąca co najmniej 80% minimalnego wynagrodzenia za pracę.

W przypadku pracowników w pierwszym roku pracy świadczących pracę w ramach więcej niż jednego stosunku pracy składki na Fundusz Pracy były należne, jeśli łączna kwota stanowiąca podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe wyniosła co najmniej 80% minimalnego wynagrodzenia za pracę. 

Składka w przypadku kilku umów

Jeżeli pracownik (zleceniobiorca) osiąga dochody z różnych tytułów, dochody z tych tytułów sumuje się i tę sumę porównuje z kwotą minimalnego wynagrodzenia. W przypadku kilku umów, z których naliczane są obowiązkowe składki z tytułu ubezpieczeń społecznych pracodawca zobowiązany jest, na mocy art. 104 ust. 4 ustawy o promocji zatrudnienia do uzyskania od pracownika/zleceniobiorcy oświadczenia o wysokości dochodów osiąganych z innych źródeł.

Przykład oświadczenia pracownika

Ja, niżej podpisany …………………………oświadczam, że pozostaję w zatrudnieniu na podstawie umowy o pracę/umowy zlecenie w innym zakładzie pracy w wymiarze …… etatu i z tego tytułu osiągam wynagrodzenie w kwocie ……. zł. Od wynagrodzenia odprowadzane są składki z tytułu obowiązkowych ubezpieczeń emerytalnych i rentowych.

Przykład 1
Pracownik, zatrudniony jest wyłącznie u jednego pracodawcy. W umowie o pracę ma zawarte wynagrodzenie brutto w kwocie 2100 zł. Ponieważ jest to kwota wyższa niż obowiązujące w danym roku minimalne wynagrodzenie pracodawca odprowadza składkę na Fundusz Pracy w kwocie → 2100 x 2,45% = 51,45 zł.

Przykład 2
Pracownik oprócz umowy o pracę z pensją 1100 zł brutto, osiągnął przychód z umowy zlecenie, zawartej z podmiotem niebędącym jego pracodawcą w kwocie 1550 zł brutto. Łączny przychód z obu tytułów wynosi więc 2650 zł brutto. W takim przypadku zarówno pracodawca, jak i zleceniodawca zobowiązani są do odprowadzenia składki na Fundusz Pracy.

Składka na Fundusz Pracy z umowy o pracę → 1100 zł x 2,45% = 26,95 zł,
Składka na Fundusz Pracy z umowy zlecenie → 1550 zł x 2,45% = 37,98 zł.

Przykład 3
Pani Anna prowadzi działalność gospodarczą i opłaca składki ubezpieczeń społecznych na zasadach preferencyjnych. Uzyskuje również przychody z tytułu umowy zlecenia w wysokości 600 zł brutto.
Podstawa wymiaru składek z działalności w roku 2017 wynosi 600 zł.

Łączna podstawa wymiaru składek wynosi, więc 600 + 600 = 1200 zł.
Kwota ta jest mniejsza od minimalnego wynagrodzenia (tj. 2000 zł) wobec czego Pani Anna oraz zleceniodawca nie muszą opłacać składki na Fundusz Pracy.

Jeżeli, z działalności gospodarczej Pani Anna będzie opłacała składki na zasadach ogólnych, to jest od obowiązującej minimalnej podstawy, wynoszącej roku 2017 2557,80 zł a z umowy zlecenia nadal będzie osiągała przychody w kwocie 600 zł, zarówno ona jak i zleceniodawca będą musieli odprowadzać składki na FP.

Działalność gospodarcza i składki na Fundusz Pracy

W przypadku osób prowadzących pozarolniczą działalność podlegających z tego tytułu obowiązkowym ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, dla których obowiązującą najniższą podstawą wymiaru tych składek jest kwota odpowiadająca 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok kalendarzowy, składka na Fundusz Pracy jest należna za każdy miesiąc, w którym osoba ta podlegała wskazanym ubezpieczeniom chociaż przez jeden dzień. W przypadku tej grupy ubezpieczonych ich podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w przeliczeniu na okres miesiąca zawsze jest wyższa od minimalnego wynagrodzenia.

Osoby rozpoczynające prowadzenie działalności gospodarczej, podlegające z tego tytułu obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym, które deklarują do podstawy wymiaru tych składek obowiązującą je najniższą podstawę wymiaru (tj. kwotę odpowiadającą 30% minimalnego wynagrodzenia) są zwolnione z obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy.
Obowiązek ten może jednak wystąpić, jeśli osoby te zostaną objęte obowiązkowymi ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi również z innych tytułów, a łączna kwota stanowiąca podstawę wymiaru tych składek będzie wynosiła co najmniej minimalne wynagrodzenie za pracę. 

Przykład 4
Pracownik, zatrudniony jest na ½ etatu z wynagrodzeniem wynoszącym 1200 zł. W lutym 201 roku podpisał z obcym podmiotem 3-miesięczną umowę zlecenie na kwotę 1000 zł.
W styczniu pracodawca nie odprowadza składki na FP, ponieważ kwota 1200 zł jest niższa niż minimalne wynagrodzenie (tj. 2000 zł).
W lutym, marcu i kwietniu zarówno pracodawca, jak i zleceniodawca odprowadzą składki na FP, ponieważ suma przychodów wynosi 2200 zł czyli przekracza kwotę minimalnego wynagrodzenia.

Składka na Fundusz Pracy z umowy o pracę → 1200 x 2,45% = 29,40 zł,
Składka na Fundusz Pracy z umowy zlecenie → 1000 x 2,45% = 24,50 zł.

Zawarcie umowy w trakcie miesiąca

Zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia przy ustalaniu istnienia obowiązku opłacania składek na FP należy brać pod uwagę przychód stanowiący podstawę wymiaru składek emerytalno-rentowych, w przeliczeniu na okres miesiąca. W przypadku:

  • wykonywania zatrudnienia przez niepełny miesiąc (np. z powodu rozpoczęcia lub zakończenia zatrudnienia w trakcie miesiąca),
  • wykonywania pracy przez niepełny miesiąc z powodu pobierania wynagrodzenia za czas niezdolności do pracy z tytułu choroby albo pobierania zasiłku chorobowego,
  • korzystania z urlopu bezpłatnego przez część miesiąca,
  • innych nieobecności w pracy, powodujących zmniejszenie należnego wynagrodzenia za pracę

trzeba dokonać stosownych przeliczeń i dopiero na ich podstawie ustalić czy istnieje obowiązek odprowadzenia składki na FP.

Przykład 5
Pracownik z wynagrodzeniem 2600 zł przepracował część miesiąca i otrzymał wynagrodzenie 850 zł. Mimo, że otrzymał wynagrodzenie niższe od minimalnej krajowej pracodawca zgodnie z art. 104 ust. 1 ustawy o promocji zatrudnienia musi odprowadzić składkę na FP . Kwota składki wyniesie → 850 x 2,45% = 20,83 zł.

Praca w niepełnym wymiarze

W przypadku zatrudnienia pracownika w niepełnym wymiarze czasu pracy nie przelicza się przychodu osiągniętego z zatrudnienia na część etatu na przychód, jaki pracownik osiągnąłby w razie zatrudnienia w pełnym wymiarze czasu pracy.

Przykład 6
Pracownik zatrudniony jest na 1/2 etatu z wynagrodzeniem wynoszącym 1150 zł. Przychód ten nie jest przeliczany na pełny etat, wobec czego nie jest odprowadzana składka na FP.

Wyłączenia z obowiązku opłacania składek na Fundusz Pracy

1. Pracownicy o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności Składek na Fundusz Pracy nie opłacają:

  • przedsiębiorcy Polskiego Związku Głuchych i Polskiego Związku Niewidomych
  • oraz Związku Ociemniałych Żołnierzy RP,
  • Towarzystwo Opieki nad Ociemniałymi,
  • Zakład Opieki nad Niewidomymi w Laskach,
  • zakłady aktywności zawodowej,

za zatrudnionych pracowników o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności.

2. Osoby, które osiągnęły wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn Składek na Fundusz Pracy nie opłaca się za osoby, które osiągnęły wiek wynoszący co najmniej 55 lat dla kobiet i co najmniej 60 lat dla mężczyzn.

W przypadku, gdy osiągnięcie powyższego wieku następuje w trakcie miesiąca kalendarzowego, zwolnienie z obowiązku opłacania tych składek następuje dopiero od następnego miesiąca. Jedynie w przypadku pracowników, których 55 lub 60 urodziny przypadają pierwszego dnia danego miesiąca, zwolnienie z obowiązku opłacania tych składek przysługuje już od tego miesiąca, ponieważ w dniu swoich 55 czy 60 urodzin dana osoba jest osobą, która osiągnęła odpowiednio wiek 55 lub 60 lat.

Oznacza to, że od wszystkich przychodów stanowiących podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe, uzyskanych począwszy od miesiąca, od którego przysługuje przedmiotowe zwolnienie, składki na ten fundusz nie są należne.

3. Pracownicy powracający z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego

Składek na Fundusz Pracy nie opłacają pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne za zatrudnionych pracowników powracających z wyżej wskazanych urlopów w okresie 36 miesięcy, począwszy od pierwszego miesiąca po powrocie z urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu rodzicielskiego lub urlopu wychowawczego.

4. Pracownicy, którzy ukończyli 50 rok życia i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem byli zarejestrowani jako bezrobotni

Pracodawcy i inne jednostki organizacyjne nie opłacają składek na Fundusz Pracy przez okres 12 miesięcy, począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę, za zatrudnione osoby, które ukończyły 50 rok życia i w okresie 30 dni przed zatrudnieniem pozostawały w ewidencji bezrobotnych powiatowego urzędu pracy.

5. Pracownicy, którzy nie ukończyli 30 roku życia, skierowani do pracy przez powiatowe urzędy pracy

Pracodawcy oraz inne jednostki organizacyjne nie opłacają składek na Fundusz Pracy przez okres 12 miesięcy, począwszy od pierwszego miesiąca po zawarciu umowy o pracę, za skierowanych zatrudnionych bezrobotnych, którzy nie ukończyli 30 roku życia.

Konsekwencje niepłacenia składek

Zgodnie art. 107 ust. 3 i 4 w razie nieopłacenia składek w terminie lub opłacenia ich w niższej od należnej wysokości Zakład Ubezpieczeń Społecznych może obciążyć pracodawcę lub osobę podlegającą ubezpieczeniu społecznemu dodatkową opłatą w wysokości do 100% należnej kwoty składek a od składek na FP nieopłaconych w terminie pobiera odsetki za zwłokę, na zasadach i w wysokości określonych w Ordynacji podatkowej. Składki te oraz należności z tytułu odsetek za zwłokę i dodatkowej opłaty, nieopłacone w terminie, podlegają egzekucji w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji lub przepisów o postępowaniu cywilnym.

Składki na FP a podatek dochodowy

Z punktu widzenia przepisów podatkowych (art. 22 ust. 6bb ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, art. 15 ust. 4h ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych), składki na Fundusz Pracy stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który należności te są należne, pod warunkiem, że składki zostaną opłacone. Nie stanowią natomiast kosztów uzyskania przychodów składki na FP odprowadzone od nagród i premii wypłaconych w gotówce lub papierach wartościowych z dochodu po opodatkowaniu podatkiem dochodowym (art. 23 ust. 1 pkt 37 ustawy o PIT, art. 16 ust. 1 pkt 40 ustawy o CIT).

Elżbieta M. Kowalska

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...