Odszkodowanie za opóźnienie płatności od kontrahenta a VAT

Pytanie podatnika: Czy otrzymane od ubezpieczyciela odszkodowanie w związku z opóźnieniem zapłaty należności za dostarczone towary przez kontrahenta spółki podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749 z późn. zm.) oraz § 7 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 z późn. zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie działający w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Spółki, przedstawione we wniosku z dnia 17 stycznia 2014 r. (data wpływu 22 stycznia 2014 r.), o wydanie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanego od firmy ubezpieczeniowej odszkodowania w związku z opóźnieniem zapłaty przez kontrahenta Spółki za sprzedane towary - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 22 stycznia 2014 r. wpłynął ww. wniosek o wydanie pisemnej interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie opodatkowania otrzymanego od firmy ubezpieczeniowej odszkodowania w związku z opóźnieniem zapłaty przez kontrahenta Spółki za sprzedane towary.

We wniosku przedstawiono następujący stan faktyczny:

B. prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży sprzętu gospodarstwa domowego. Z tytułu realizacji transakcji sprzedaży, Spółka rozpoznaje przychód należny zgodnie z art. 12 ust. 3 i 3a ustawy o CIT, tj. w momencie wydania towaru nie później niż z chwilą wystawienia faktury.

W celu ograniczenia ryzyka gospodarczego związanego z nieściągalnymi należnościami handlowymi Spółka zawarła z firmą ubezpieczeniową (dalej: „Ubezpieczyciel”) umowę ubezpieczenia należności handlowych (dalej: „Umowa Ubezpieczenia”). Stosownie do postanowień Umowy Ubezpieczeniowej, Spółka jest obowiązana do zapłaty składki ubezpieczeniowej, natomiast Ubezpieczyciel jest obowiązany w przypadku zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego, tj. niewypłacalności kontrahenta lub upływu okresu opóźnienia w zapłacie, po spełnieniu określonych w Umowie Ubezpieczenia warunków formalnych, wypłacić Spółce odszkodowanie.

Odszkodowanie wypłacane przez Ubezpieczyciela wynosi, co do zasady, 90% kwoty brutto (tj. wraz z podatkiem VAT) należności. Pozostałe 10% kwoty brutto należności stanowi udział własny Spółki i nie jest wypłacane przez Ubezpieczyciela.

Zgodnie z punktem 3.3 Ogólnych Warunków Ubezpieczenia (dalej: „OWU”), stanowiących integralną część Umowy Ubezpieczenia, z dniem wypłaty odszkodowania, na Ubezpieczyciela przechodzą wszelkie roszczenia ubezpieczającego (Spółki) odnośnie ubezpieczonej należności przeciwko dłużnikowi do wysokości wypłaconego odszkodowania. Spółka traci więc możliwość dochodzenia należności bezpośrednio od kontrahenta w zakresie w jakim otrzymała odszkodowanie od Ubezpieczyciela. Jednocześnie, na podstawie OWU, B. jest zobowiązana do przeniesienia na Ubezpieczyciela posiadanych zabezpieczeń należności.

W odniesieniu do różnicy między kwotą należnego Spółce od kontrahenta wynagrodzenia a kwotą wypłaconego przez Ubezpieczyciela odszkodowania, Spółka tworzy oraz ewidencjonuje w księgach rachunkowych odpis aktualizujący tę wierzytelność zgodnie z przepisami i ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2013 r. poz. 330 ze zm.; dalej „ustawa o rachunkowości”).

Już po wypłacie odszkodowania przez Ubezpieczyciela może się okazać, iż kontrahent-dłużnik, odzyska płynność finansową, w związku z czym, dokona spłaty przeterminowanych kwot na rzecz Spółki. To spowoduje, iż na mocy art. 3 Modułu Odzyskane Należności (stanowiącego część umowy Ubezpieczenia), Spółka będzie zobowiązana przekazać wszelkie odzyskane należności Ubezpieczycielowi, do wysokości wypłaconego odszkodowania. W przypadku natomiast, gdy łączna kwota odzyskanych należności będzie wyższa od wypłaconego odszkodowania, nadwyżka przysługuje Spółce. Jeżeli na dzień wypłaty odszkodowania łączna kwota odzyskanych należności jest wyższa od należności (z wyłączeniem wszelkich odsetek za opóźnienie płatności), nadwyżka przysługuje Spółce po potrąceniu kosztów dochodzenia należności.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie w zakresie podatku od towarów i usług:

Czy otrzymane od Ubezpieczyciela odszkodowanie w związku z opóźnieniem zapłaty należności za dostarczone towary przez kontrahenta Spółki podlega opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług?

Zdaniem Wnioskodawcy, otrzymane odszkodowanie od Ubezpieczyciela nie podlega opodatkowaniu VAT.

Na podstawie art. 5 ust. 1 ustawy o VAT, opodatkowaniu VAT podlegają m.in. odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Należy więc przeanalizować, czy wypłacenie Spółce odszkodowania przez firmę ubezpieczeniową w związku z opóźnieniem zapłaty należności za dostarczone towary przez kontrahenta Spółki może zostać potraktowane jako dostawa towarów bądź świadczenie usług.

Dostawa towarów.

Dostawą towarów w świetle art. 7 ust. 1 jest, przede wszystkim, przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel, a także m.in. przeniesienie z nakazu organu władzy publicznej lub podmiotu działającego w imieniu takiego organu lub przeniesienie z mocy prawa własności towarów w zamian za odszkodowanie.

W ocenie Spółki, otrzymanie odszkodowania od Ubezpieczyciela w związku z zajściem zdarzenia ubezpieczeniowego nie spełnia definicji dostawy towarów. Przedmiotem umowy jest rekompensata Spółce szkody wynikłej z zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego. Pieniądz w tym przypadku nie jest ani towarem, ani zapłatą za towar, gdyż w związku z umową nie dojdzie do przeniesienia prawa własności rzeczy albo ich części pomiędzy stronami Umowy Ubezpieczenia. Umowa ma jedynie charakter rekompensujący Spółce stratę, jaką poniosła w związku z uprzednio zawartą z kontrahentem umową, w ramach której nastąpiła dostawa towarów i naliczono podatek VAT.

Podsumowując, w świetle powyższych regulacji otrzymanie odszkodowania od Ubezpieczyciela nie mieści się w ustawowym pojęciu dostawy towarów.

Świadczenie usług.

Ustawowa definicja „świadczenia usług” ma charakter dopełniający definicję „dostawy towarów” i jest wyrazem realizacji zasady powszechności opodatkowania podatkiem VAT. Zatem, jeżeli odszkodowanie nie jest dostawą towarów, niezbędne staje się ustalenie, czy może ono stanowić w rozumieniu ustawy świadczenie usług.

Zgodnie z art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie, które nie stanowi dostawy towarów.

Zgodnie z umową zawartą z Ubezpieczycielem, świadczenie wypłacone zostaje w wyniku zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego, jakim jest niepłacenie przez kontrahenta swoich zobowiązań wobec Spółki. W stosunku prawnym łączącym Spółkę i Ubezpieczyciela stroną świadczącą usługę ubezpieczeniową jest Ubezpieczyciel. W zamian za to otrzymuje on od Spółki wynagrodzenie w postaci składki.

Wynikająca z tytułu zajścia zdarzenia ubezpieczeniowego konieczność wypłaty odszkodowania jest częścią usługi świadczonej przez Ubezpieczyciela, za którą pobiera on już wynagrodzenie w postaci składki. Wypłata odszkodowania nie jest więc świadczeniem odrębnej usługi na rzecz Spółki. Kwota odszkodowania nie stanowi też zapłaty za żadną usługę, gdyż w takim przypadku nie mamy do czynienia z transakcją ekwiwalentną - świadczenie w zamian za wynagrodzenie. Spółka w zamian za wypłacone świadczenie nie zobowiązuje się do żadnego świadczenia na rzecz Ubezpieczyciela.

Oznacza to, iż wypłata odszkodowania w związku z zajściem zdarzenia ubezpieczeniowego nie mieści się w pojęciu świadczenia usług. Nie będąc ani dostawą towarów, ani świadczeniem usług, otrzymanie odszkodowania jest zdarzeniem neutralnym na gruncie podatku od towarów i usług dla Spółki.

W tej kwestii wypowiadały się również organy podatkowe, które przyznawały rację podatnikom twierdzącym, iż kwoty uzyskanych odszkodowań pozostają poza zakresem podatku od towarów i usług (przykładowo, Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 24 sierpnia 2010 r., nr IPPP2/443-378/10-4/IG; Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji indywidualnej z dnia 2 sierpnia 2012 r., nr IPPP3/443-511/12-5/RD).

Również orzecznictwo administracyjne przychyla się do tego poglądu (m.in. Naczelny Sąd Administracyjny w wyroku z dnia 29 maja 2012 r., sygn. akt I FSK 1413/11).

Podsumowując, w ocenie Spółki, zarówno z analizy przepisów jak i zastosowania ich w praktyce przez organy podatkowe i sądy administracyjne ...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »