Odsetki za zwłokę dopiero po doręczeniu decyzji

Z uzasadnienia: Przypomnieć zatem należy, że jeżeli podatnik ma obowiązek zapłaty podatku według stawki podwyższonej (sankcyjnej) dopiero na skutek konstytutywnej decyzji organu podatkowego, to tym samym nie może zostać obciążony obowiązkiem zapłaty odsetek od zobowiązania podatkowego, które jeszcze do chwili doręczenia decyzji nie istnieje z uwagi na zapis art. 21 § 1 pkt 2) i art. 212 Ordynacji podatkowej.

Tezy

1) Wypowiedź wojewódzkiego sądu administracyjnego oddalającego skargę na podstawie art. 151 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), nie może modyfikować podstawy prawnej i treści rozstrzygnięcia decyzji, o których stanowi art. 210 § 1 pkt 4) i 5) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.).

2) W sytuacji kiedy organ odwoławczy nie ma podstaw do zmiany oceny prawidłowo ustalonych okoliczności dotyczących podatkowoprawnego stanu faktycznego, jest on wręcz zobligowany do podjęcia decyzji merytorycznej, o której stanowi art. 233 § 1 pkt 2) lit. a) ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.). Brak jest w takim przypadku podstaw do stwierdzenia wadliwości wszczęcia i prowadzenia postępowania przed organami podatkowymi w zakresie czy to określenia, czy też ustalenia zobowiązania podatkowego, a za wystarczające należy uznać wydanie decyzji reformatoryjnej przez organ odwoławczy.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Anna Dumas, Sędziowie: NSA Maciej Jaśniewicz (sprawozdawca), WSA del. Bogusław Woźniak, Protokolant Szymon Mackiewicz, po rozpoznaniu w dniu 8 marca 2017 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej I. T.-G. i S. G. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z dnia 16 września 2016 r. sygn. akt I SA/Łd 603/16 w sprawie ze skargi Ilony I. T.-G. i S. G. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi (obecnie: Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Łodzi) z dnia 4 czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych

1) uchyla zaskarżony wyrok w całości,

2) uchyla zaskarżoną decyzję,

3) zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Łodzi na rzecz I. T.-G. i S. G. kwotę 5.800 (pięć tysięcy osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

Uzasadnienie

1.1. Wyrokiem z 16 września 2016 r. o sygn. akt I SA/Łd 603/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Łodzi oddalił skargę I. T. – G. i S. G. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Łodzi z dnia 4 czerwca 2013 r. w przedmiocie określenia zobowiązania podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych.

1.2. W uzasadnieniu Sąd I instancji stwierdził, że decyzją z dnia 15 marca 2013 r. Naczelnik Urzędu Skarbowego w L. uznając, że w omawianej sprawie zachodzi przesłanka określona w art. 7 ust. 5 pkt 1) ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz. U. z 2010 r. Nr 101, poz. 649 ze zm., dalej zwana: "u.p.c.c.") określił zobowiązanie w podatku od czynności cywilnoprawnych według stawki 20 %.

1.3. Po rozpoznaniu odwołania, decyzją z dnia 4 czerwca 2013 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Łodzi utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. Organ odwoławczy wskazał, że art. 7 ust. 5 pkt 1) u.p.c.c. ma zapobiegać praktyce powoływania się w trakcie postępowań dotyczących nieujawnionych źródeł przychodów na zawarte umowy pożyczki, celem uprawdopodobnienia posiadania środków finansowych, z których mogły być sfinansowane poczynione wydatki. Od umów ujawnianych w trakcie różnego rodzaju postępowań ich strony nie odprowadzały należnego podatku, który płacony był dopiero w wyniku powołania się na tę czynność w trakcie postępowania.

1.4. Od powyższego rozstrzygnięcia wywiedziona została skarga, która wyrokiem WSA w Łodzi z dnia 14 listopada 2013 r., sygn. akt I SA/Łd 872/13 została oddalona. Sąd I instancji ocenił, że organy podatkowe prawidłowo zastosowały art. 7 ust. 5 pkt 1) u.p.c.c.

1.5. Naczelny Sąd Administracyjny po rozpoznaniu skargi kasacyjnej Skarżących wyrokiem z dnia 21 kwietnia 2016 r., o sygn. akt II FSK 862/14 uchylił zaskarżony wyrok w całości i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania WSA w Łodzi.

2.1. Pismem z dnia 26 sierpnia 2016 r. pełnomocnik skarżących wniósł o stwierdzenie nieważności decyzji organów podatkowych obu instancji z uwagi na rażące naruszenie prawa związane z prowadzeniem postępowania w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania i wydanie decyzji określającej zobowiązanie, w sytuacji gdy zastosowanie stawki podatku przewidzianej w art. 7 ust. 5 u.p.c.c. następuje poprzez wydanie decyzji ustalającej, co oznaczało, że w rozpoznawanej sprawie postępowanie podatkowe w przedmiocie określenia wysokości zobowiązania powinno zostać umorzone jako bezprzedmiotowe. Alternatywnie pełnomocnik wniósł o uchylenie decyzji organów podatkowych obu instancji gdyby sąd ocenił, że błędy organów podatkowych nie mają charakteru rażącego naruszenia prawa.

2.2. Rozpoznając sprawę ponownie, Sąd I instancji stwierdził m.in., że uiszczenie podatku od czynności cywilnoprawnych według stawki 2% w sytuacji, gdy nie wynikał on ze skutecznie złożonej deklaracji podatkowej, nie mogło zostać uznane za zapłatę "należnego podatku". Dlatego należało uznać za trafne stanowisko organu podatkowego, że w sprawie zostały spełnione wszystkie warunki zastosowania wobec Skarżących stawki podwyższonej wynoszącej 20%, przewidzianej w art. 7 ust. 5 pkt 1) u.p.c.c. Dalej Sąd I instancji wskazał, że doręczenie decyzji organu podatkowego I instancji z dnia 15 marca 2013 r. ustalającej wysokość zobowiązania nastąpiło przed upływem 5 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym powstał obowiązek podatkowy, a więc w myśl art. 68 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm., zwana dalej: "Ordynacja podatkowa") nie doszło do przedawnienia tego zobowiązania podatkowego. W ocenie WSA w Łodzi na uwzględnienie nie zasługiwały również zarzuty i żądania zawarte w piśmie procesowym strony Skarżącej z dnia 26 sierpnia 2016 r., w którym twierdzono, że decyzje organów podatkowych wydane w rozpoznawanej sprawie powinny zostać wyeliminowane z obrotu prawnego ponieważ organy podatkowe nie tylko wydały ale również wszczęły i prowadziły postępowanie podatkowe w przedmiocie określenia zobowiązania, podczas gdy decyzje wydane na podstawie art. 7 ust. 5 pkt 1) u.p.c.c. "powinny mieć" charakter konstytutywny. Argumentacja pełnomocnika skarżących zdaniem Sądu I instancji była nietrafna. Charakter decyzji nie jest zależny od woli organów podatkowych ani od użytego przez organy podatkowe w postanowieniu o wszczęciu postępowania podatkowego lub w treści decyzji, zwrotu "określa" lub "ustala", lecz wynika z treści przepisów stanowiących podstawę prawną decyzji. W rozpoznawanej sprawie NSA ocenił w sposób jednoznaczny, że stosując art. 7 ust. 5 pkt 1) u.p.c.c. organy podatkowe wydają decyzje konstytutywne i taki charakter mają decyzje wydane wobec Skarżących, ze wszystkimi tego konsekwencjami zarówno w zakresie obliczania odsetek za zwłokę jak i przedawnienia.

3.1. W skardze kasacyjnej pełnomocnik Skarżących zaskarżył wyrok WSA w Łodzi w całości i wniósł o jego uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania. Powołując art. 174 pkt 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm., dalej zwana: "p.p.s.a."), zarzucono wyrokowi naruszenie przepisów postępowania, tj.: - art. 153 p.p.s.a. poprzez naruszenie obowiązku respektowania wiążącej oceny prawnej zaprezentowanej przez Naczelny Sąd Administracyjny i nieuwzględnienie wytycznych wyrażonych przez NSA w wyroku z dnia 21 kwietnia 2016 r., sygn. akt II FSK 862/14, w którym sąd wskazał, iż "WSA w Łodzi winien był przyjąć, iż decyzja ustalająca wysokość zobowiązania podatkowego w podatku od czynności cywilnoprawnych, wydana z uwzględnieniem stawki podatku określonej w art. 7 ust. 5 pkt 1 u.p.c.c. ma charakter konstytutywny, a zobowiązanie to powstaje z dniem doręczenia tej decyzji, a więc w sposób określony w art. 21 § 1 pkt 2 o.p. i od tej daty należy liczyć odsetki za zwłokę", polegające na tym, iż w zaskarżanym wyroku WSA w Łodzi przyjmując, iż decyzje wydane wobec Skarżących na podstawie art. 21 § 3 Ordynacji podatkowej mają charakter decyzji konstytutywnych ze wszystkimi tego konsekwencjami zarówno w zakresie obliczania odsetek, oddalił skargę, choć organy podatkowe wydały decyzję określającą zobowiązanie podatkowe w podatku od czynności cywilnoprawnych, co prowadzi do konstatacji, że utrzymano w obrocie prawnym zaskarżoną decyzję, jak i poprzedzająca ją decyzję organu I instancji w których błędnie określono moment powstania zobowiązania podatkowego, a w rezultacie nieprawidłowo obciążono stronę skarżącą obowiązkiem zapłaty odsetek od zaległego podatku obliczonego według sankcyjnej stawki podatku, wbrew wytycznym zawartym w wyroku NSA, - art. 151 w zw. z art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a. w zw. z art. art. 21 § 1 pkt 1 i § 3 oraz art. 165 Ordynacji podatkowej poprzez:

a) oddalenie skargi, a w konsekwencji, zaakceptowanie przez Sąd I instancji, że pomimo iż organy podatkowe w treści wydanych rozstrzygnięć niezasadnie przyjęły, iż zobowiązanie podatkowe powstało na podstawie art. 21 § 1 pkt 1 i § 3 Ordynacji podatkowej zaskarżone decyzje zostały wydane w sposób prawidłowy, a fakt, iż w niniejszej sprawie zobowiązanie powstało w sposób określony w art. 21 § 1 pkt 2 Ordynacji podatkowej, czyli dopiero z dniem doręczenia decyzji i od tej daty należy liczyć odsetki za zwłokę, choć w decyzji wskazano inny moment od którego odsetki powinny być naliczane, nie stanowi w ocenie Sądu I instancji podstawy do uchylenia zaskarżonej decyzji;

b) oddalenie skargi w sytuacji gdy z obrotu prawnego powinny zostać wyeliminowane decyzje or...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »