Odprawy dla pracowników a koszt podatkowy

W celu dostosowania do bieżących potrzeb przedsiębiorcy dokonują czasami restrukturyzacji zatrudnienia. Rozwiązanie umowy o pracę z pracownikiem może jednak wiązać się z obowiązkiem wypłaty odprawy na rzecz pracownika. Powstaje wówczas pytanie czy taka odprawa może stanowić koszt uzyskania przychodu pracodawcy, a jeżeli tak, to w którym momencie.

Przepisy prawa pracy

Przepisy Kodeksu pracy nie określają precyzyjnych zasad dotyczących wypłaty pracownikom odpraw w przypadku rozwiązania umowy o pracę, w szczególności gdy rozstanie z pracownikiem spowodowane jest przyczynami leżącymi po stronie pracodawcy. Istotne znaczenie w tym zakresie ma ustawa z 13 marca 2003 r. o szczególnych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn niedotyczących pracowników (tekst jedn. Dz. U. z 2015 r. poz. 192). Zgodnie z tą ustawą (art. 8 ust. 1) pracownikowi, w związku z rozwiązaniem stosunku pracy w ramach grupowego zwolnienia, przysługuje odprawa pieniężna w wysokości:

  1. jednomiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy krócej niż 2 lata;
  2. dwumiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy od 2 do 8 lat;
  3. trzymiesięcznego wynagrodzenia, jeżeli pracownik był zatrudniony u danego pracodawcy ponad 8 lat.

Jednocześnie ustawa precyzuje, że wysokość odprawy pieniężnej nie może przekraczać kwoty 15-krotnego minimalnego wynagrodzenia za pracę, ustalanego na podstawie odrębnych przepisów, obowiązującego w dniu rozwiązania stosunku pracy (art. 8 ust. 4 tejże ustawy). Przepis ten ogranicza wysokość odprawy przysługującej na mocy przepisów powołanej ustawy, nie stoi on jednak na przeszkodzie przyznaniu przez pracodawcę pracownikowi odprawy w wyższej wysokości, np. na podstawie układów zbiorowych.

Przepisy ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych

Zgodnie z art. 15 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst. jedn. Dz. U. z 2014 r. poz. 851, z późn. zm., dalej: „ustawa o CIT”) „kosztami uzyskania przychodów są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 16 ust. 1.” Jednocześnie, w katalogu wydatków, które nie mogą stanowić kosztów podatkowych nie zostały wskazane odprawy pracownicze. Na tej podstawie można twierdzić, że odprawy wypłacone pracownikom mogą stanowić koszt uzyskania przychodów pracodawcy jako tzw. koszty pracownicze. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 11 lipca 2013 r. (sygn. IPPB5/423-274/13-4/AS), wskazał że:

(...) odprawy wypłacane pracownikom są konsekwencją prowadzonej działalności gospodarczej i wynikają z przeprowadzanej restrukturyzacji firmy, a obowiązek ich wypłaty wynika wprost z obowiązujących przepisów dotyczących prawa pracy, przez co mają charakter kosztów pracowniczych.

Warto jednak zauważyć, że w wielu przypadkach zdarza się, że pracodawcy zapewniają pracownikom odprawy wyższe niż wynikałyby z przepisów prawa pracy. Może to być podyktowane różnymi czynnikami, np. negocjacjami ze związkami zawodowymi albo zapewnieniem zwalnianym pracownikom dodatkowych świadczeń. W interpretacjach organów podatkowych można odnaleźć dość jednolite podejście zgodnie z którym również takie odprawy będą stanowić koszt uzyskania przychodów. Przykładowo Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji z 25 października 2013 r. (sygn. IPPB3/423-621/13-2/GJ), wskazał że

(...) przyznanie zwolnionym pracownikom dodatkowych świadczeń wynegocjowanych na podstawie porozumień należy uznać za działanie racjonalne i związane z prowadzoną działalnością, natomiast koszty poniesione w związku z wypłatą dodatkowych odpraw powinny stanowić koszt uzyskania przychodów na zasadach ogólnych zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o pdop.

Moment zaliczenia odpraw do kosztów podatkowych

Odnośnie momentu w którym wydatek na odprawy dla pracowników powinien zostać zaliczony do kosztów uzyskania przychodów należy zwrócić uwagę na art. 15 ust. 4g ustawy o CIT zgodnie z którym należności z tytułów, o których mowa w art. 12 ust. 1 i 6 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy stanowią koszty uzyskania przychodów w miesiącu, za który są należne, pod warunkiem, że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy lub innego stosunku prawnego łączącego strony. W przypadku uchybienia temu terminowi do należności tych stosuje się art. 16 ust. 1 pkt 57 ustawy o CIT zgodnie z którym nie uważa się za koszty uzyskania przychodów niewypłaconych, niedokonanych lub niepostawionych do dyspozycji wypłat, świadczeń oraz innych należności z tytułów określonych w art. 12 ust. 1 i 6, art. 13 pkt 2 i 4 - 9 oraz w art. 18 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (...).

Z treści cytowanych przepisów ustawy o CIT wynika więc, że wynagrodzenia, premie, nagrody i inne świadczenia pieniężne ponoszone na rzecz pracownika mogą stanowić koszt uzyskania przychodu w miesiącu, za który są należne, jednak pod warunkiem, że zostały wypłacone lub postawione do dyspozycji pracownika w terminie wynikającym z przepisów prawa pracy, umowy o pracę lub innego stosunku prawnego łączącego strony. Stanowisko takie potwierdził również Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji z 16 kwietnia 2014 r. (sygn. ITPB3/423-32/14/PST).

Michał Wójcik

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...