Odpowiedzialność karna płatnika

Płatnik zobowiązany jest doobliczenia ipobrania podatku odpodatnika, anastępnie – dowpłacenia go organowi podatkowemu. Oprócz tego powinien składać odpowiednie deklaracje podatkowe iinformacje. Jeśli tych obowiązków nie wykonuje albo wykonuje je nieprawidłowo, ponosi odpowiedzialność nie tylko podatkową (wpostaci odsetek), lecz także karną skarbową.

Poznajmy listę wchodzących w grę czynów zabronionych i ogólne zasady odpowiedzialności karnej płatnika.

Elementarne pojęcia i przykłady płatników

Na wstępie, by uniknąć nieporozumień, wyraźnie podkreślmy, że w ogóle nie będzie tu mowy o podatniku. Dość rozpowszechnionym błędem terminologicznym jest nazywanie podatnika, który sam wpłaca swoje podatki, płatnikiem (np. w zwrocie „jestem płatnikiem VAT”). Otóż w ramach tego samego zdarzenia (rozliczenia podatkowego) podatnik nigdy nie jest płatnikiem i vice versa. Płatnik rozlicza podatek nie swój. I o nim tylko mówimy.

Najczęściej spotykanym płatnikiem jest pracodawca pobierający zaliczkę na PIT od wynagrodzeń wypłacanych pracownikowi (podatnikowi). Na gruncie PIT płatników jest zresztą wielu: jest nim np. firma wypłacająca osobie fizycznej wynagrodzenie z tytułu umowy cywilnoprawnej, jest nim także bank pobierający podatek od odsetek.

Na gruncie podatku od spadków i darowizn oraz podatku od czynności cywilnoprawnych płatnikiem jest notariusz, przed którym strony (podatnicy) zawierają umowy.

Na gruncie VAT płatnikiem jest komornik dokonujący sprzedaży towarów dłużnika (podatnika) w ramach postępowania egzekucyjnego.

Przedstawiane tu zasady odpowiedzialności karnej dotyczą wszystkich płatników w takim samym zakresie.

Lista typów czynów zabronionych

Czyny zabronione, za które może odpowiadać płatnik, zawarte są w art. 77, 78, 79, 80 i 81 Kodeksu karnego skarbowego (ustawa z 10 września 1999 r.; tekst. jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 186; dalej: K.k.s.) Oto lista typów czynów:

1. niepobranie podatku od podatnika albo pobranie go w zbyt małej wysokości (art. 78),
2. niewpłacenie na rzecz organu podatkowego podatku pobranego od podatnika (art. 77),
3. niewyznaczenie osoby, która ma wykony...