Ochrona sygnalistów. Jakie zmiany wprowadzi nowa ustawa?

Do polskiego systemu prawnego wprowadzone zostać mają regulacje dotyczące ochrony osób zgłaszających naruszenia prawa. Projekt tzw. ustawy o sygnalistach zakłada m.in. ochronę danych osobowych sygnalistów oraz zakaz działań odwetowych wobec takich osób. Jak oceniają eksperci firmy audytorsko-doradczej Grant Thornton, ustawa może być korzystna także dla organizacji o złożonej strukturze i podmiotów zatrudniających wielu pracowników.

„Szeroka ochrona takich osób jest korzystna nie tylko z punktu widzenia samych sygnalistów czy organów państwowych, ale także podmiotów, u których zaistniało możliwe naruszenie. Dotyczy to przede wszystkim organizacji o złożonej strukturze oraz większej liczbie pracowników. Przykładowo, wydaje się, że jeżeli sygnalistom zostanie zapewnione odpowiednie bezpieczeństwo, przy jednoczesnym ustanowieniu przez pracodawcę odpowiedniej wewnętrznej procedury dokonywania zgłoszeń, znacząco wzrośnie prawdopodobieństwo poinformowania pracodawcy o stosowaniu przez danych pracowników praktyk szkodliwych dla jego działalności” – oceniają eksperci Grant Thornton.

Projektowane przepisy obejmują przede wszystkim ochronę danych osobowych sygnalisty. Taka osoba ma być bowiem chroniona już na etapie złożenia zgłoszenia, a jej dane co do zasady nie będą mogły zostać udostępnione nieupoważnionym osobom. Podmiot lub organ publiczny, który otrzyma zgłoszenie, będzie mógł przetwarzać dane osobowe sygnalisty tylko w zakresie niezbędnym do przyjęcia zgłoszenia czy też podjęcia dalszych działań.

Drugą kluczową nowością ma być zakaz działań odwetowych wobec osób zgłaszających naruszenia. Zakaz obejmie również same groźby czy też próby zastosowania tego rodzaju środków.

„Projekt ustawy przewiduje katalog działań odwetowych. Jednakże należy pamiętać, że są to jedynie przykładowe działania zakazane. Oznacza to, że inne zachowania o takim charakterze, nieujęte wprost w katalogu także mogą zostać uznane jako działania odwetowe” – wyjaśniają eksperci Grant Thornton.

mp