Obowiązek zwolnienia pracownika od pracy. Co z grupami poszukiwawczo-ratowniczymi?

Przepis § 11 rozporządzenia w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy reguluje zwolnienia od pracy przysługujące niektórym pracownikom w związku z ich działalnością pozazawodową; głównie dotyczy to pracowników będących ratownikami określonych służb. Działalność wymienionych w tym przepisie grup pracowników jest regulowana przepisami ustawowymi. Natomiast grupy poszukiwawczo-ratownicze nie są jednostkami ani organizacjami uregulowanymi odrębnymi przepisami, a ponadto działają w ramach różnych form prawnych, m.in. jako stowarzyszenia, fundacje.

Interpelacja nr 9717 do ministra rodziny, pracy i polityki społecznej w sprawie zmiany zapisów rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 r. w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy

Szanowna Pani Minister!

Stowarzyszenie Cywilnych Zespołów Ratowniczych z Psami STORAT z siedzibą w Rzeszowie wystąpiło do mnie z prośbą o interwencję w sprawie precyzyjnego określenia sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy pracowników będących ratownikami cywilnych grup ratowniczych – za czas nieobecności w pracy w związku uczestniczeniem w akcji ratowniczej lub poszukiwawczej, do której zostali wezwani przez uprawnione do tego służby (Policję i Państwową Straż Pożarną) oraz zachowania prawa do wynagrodzenia, a także określenia sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy na czas egzaminów przeprowadzanych na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie zwierząt wykorzystywanych w akcjach ratowniczych (Dz. U. z 2012 roku poz. 1444) z zachowaniem prawa do wynagrodzenia za pracę.

Rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 15 maja 1996 roku w sprawie sposobu usprawiedliwiania nieobecności w pracy oraz udzielania pracownikom zwolnień od pracy (tj.: Dz. U. z 2014 roku poz. 1632 ze zm.) w § 11ust. 1 i 2 wskazano, że pracodawca jest obowiązany zwolnić od pracy pracownika:

• będącego członkiem ochotniczej straży pożarnej - na czas niezbędny do uczestniczenia w działaniach ratowniczych i do wypoczynku koniecznego po ich zakończeniu, a także - w wymiarze nieprzekraczającym łącznie 6 dni w ciągu roku kalendarzowego - na szkolenie pożarnicze;
• będącego ratownikiem Górskiego Ochotniczego Pogotowia Ratunkowego - na czas niezbędny do uczestniczenia w akcji ratowniczej i do wypoczynku koniecznego po jej zakończeniu;
• będącego członkiem doraźnym Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych, ujętym na liście ministra właściwego do spraw transportu, na czas wyznaczenia przez przewodniczącego Państwowej Komisji Badania Wypadków Kolejowych do udziału w postępowaniu;
• będącego członkiem ochotniczej drużyny ratowniczej działającej w brzegowej stacji ratowniczej Morskiej Służby Poszukiwania i Ratownictwa "Służba SAR" - na czas niezbędny do uczestniczenia w akcji ratowniczej i do wypoczynku koniecznego po jej zakończeniu oraz na czas udziału w szkoleniach organizowanych przez Morską Służbę Poszukiwania i Ratownictwa;
• na czas wykonywania obowiązku świadczeń osobistych, w trybie i na warunkach przewidzianych w odrębnych przepisach.

Zwolnienie pracownika od pracy w razie konieczności udziału w akcji ratowniczej następuje w trybie przyjętym przez służbę ratowniczą odpowiednią do organizowania takich akcji, zaś w celu uczestniczenia w szkoleniu pożarniczym - na podstawie wniosku właściwej terytorialnie jednostki organizacyjnej Państwowej Straży Pożarnej. Czas koniecznego wypoczynku pracownika po zakończeniu akcji ratowniczej ustala osoba, która kierowała taką akcją.

W/w rozporządzeniem wskazano też, która z grup w związku z udziałem w akcji ratowniczej zachowuje prawo do wynagrodzenia (§ 16 rozporządzenia).

Powyższe przepisy, z uwagi na bardzo szlachetne działanie wskazanych osób, które niejednokrotnie podejmują się udziału w akcja ratowniczych czy poszukiwawczych charytatywnie i z narażeniem własnego zdrowia i życia, znajdują pozytywną ocenę społeczną. Dokonując jednak analizy wskazanych przepisów, zauważyć należy, że pominięto cywilne grupy poszukiwawczo-ratownicze, pomimo faktu, że ratownicy zrzeszeni w tych grupach charytatywnie biorą udział w akcjach ratowniczych organizowanych przez Państwową Straż Pożarną i akcjach poszukiwawczych organizowanych przez Policję, a udział ratowników cywilnych w akcjach wskazanych podmiot&oacut...