Obowiązek podatkowy w VAT przy dostawie budynków i lokali

Dostawa budynków i lokali podlega opodatkowaniu VAT przyzastosowaniu regulacji prawnych określających tzw.szczególny moment powstania obowiązku podatkowego. Zgodnie zart.19 ust.10 ustawy opodatku odtowarów iusług (zwanej dalej ustawą oVAT) wprzypadku dostawy towarów, której przedmiotem są lokale ibudynki, obowiązek podatkowy powstaje zchwilą otrzymania całości lub części zapłaty, nie później jednak niż 30.dnia, licząc oddnia wydania (...). Rozliczenia podatkowe związane zdostawą budynków ilokali zostały uzależnione między innymi odmomentu wydania nieruchomości. Tym samym wpraktyce bardzo często pojawiają się wątpliwości, czy momentem tym jest postawienie budynku bądź lokalu dodyspozycji nabywcy, czy też może moment podpisania aktu notarialnego. Przepisy ustawy oVAT nie precyzują tego momentu.

Definicja dostawy

W celu rozstrzygnięcia powyższych wątpliwości przede wszystkim należy zdefiniować pojęcie „dostawy” w rozumieniu ustawy o VAT.

Definicję „dostawy” zawarto w art. 7 ust. 1 ww. ustawy. Zgodnie z nią przez dostawę towarów należy rozumieć przeniesienie prawa do rozporządzania towarami jak właściciel. Przy czym czynności przeniesienia rzeczonego prawa musi towarzyszyć wydanie towaru. Przedmiotowe wydanie daje otrzymującemu towar prawo do postępowania z nim jak właściciel.

Podkreślmy przy tym, że chodzi tutaj o możliwość faktycznego dysponowania rzeczą, a nie rozporządzania nią w sensie prawnym. Istotą dostawy towarów na gruncie podatku VAT nie jest bowiem przeniesienie prawa własności. Tym samym nie można w utożsamiać dostawy towarów dla potrzeb VAT z cywilnoprawną umową dostawy.

W sensie cywilnoprawnym wydanie towaru stanowi efekt zawarcia umowy sprzedaży, która w przypadku sprzedaży nieruchomości dochodzi do skutku pod rygorem nieważności z chwilą zawarcia aktu notarialnego. Z kolei do wydania nieruchomości dla celów VAT dochodzi z chwilą nabycia prawa do rozporządzenie rzeczą jak właściciel. Zatem samo podpisanie aktu notarialnego nie jest równoznaczne z uznaniem, że na gruncie ustawy o VAT nastąpiła dostawa nieruchomości.

Przeniesienie własności w prawie cywilnym a moment powstania obowiązku w VAT

Mając na uwadze poczynione powyżej rozważania, należy wskazać, że dla ustalenia momentu powstania obowiązku podatkowego kluczowe znaczenia ma moment, w którym dochodzi do wydanie nieruchomości (tj. postawienia jej do dyspozycji nabywcy). Bez znaczenia natomiast pozo...