NSA. Wadliwa faktura a prawo do odliczenia VAT

Faktura dotknięta wadą formalną, która z uwagi na wagę uchybienia, może zostać skorygowana notą korygującą (np. dane nabywcy), umożliwia podatnikowi na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług realizację prawa do odliczenia z niej podatku naliczonego w terminach przewidzianych w ustawie (art. 86 ust.10 pkt 1 ustawy; od 1 stycznia 2014 r. - art. 86 ust. 10 i ust. 10b pkt 1 ustawy) niezależnie od tego, czy formalne wady faktury zostaną skorygowane - jeżeli nie zachodzi ryzyko oszustwa lub nadużycia (czynności udokumentowane fakturą zostały wykonane na rzecz podatnika i służyły jego działalności opodatkowanej).

Faktura, która nie została skorygowana, a jej wadliwość formalna jest na tyle poważna, że uniemożliwia ustalenie, jaki jest faktyczny (podmiotowy lub przedmiotowy) zakres transakcji wykazanych na fakturze, a tym samym, czy są one rzeczywistymi świadczeniami, co rodzi ryzyko oszustwa lub nadużycia oraz uniemożliwia kontrolę prawidłowego poboru podatku przez administrację podatkową - nie daje podatnikowi na podstawie art. 86 ust. 1 ustawy uprawnienia do odliczenia podatku naliczonego z takiej faktury, co nie narusza zasady neutralności i proporcjonalności.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Roman Wiatrowski, Sędzia NSA Janusz Zubrzycki (sprawozdawca), Sędzia WSA (del.) Dagmara Dominik-Ogińska, Protokolant Dariusz Rosiak, po rozpoznaniu w dniu 22 października 2015 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej P. [...] Sp. z o. o. Spółka komandytowo - akcyjna w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 19 lutego 2014 r. sygn. akt I SA/Kr 2096/13 w sprawie ze skargi P. [...] Sp. z o. o. Spółka komandytowo - akcyjna w K. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 3 września 2013 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług:

1) uchyla zaskarżony wyrok,
2) uchyla zaskarżoną interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 3 września 2013 r. nr [...],
3) zasądza od Ministra Finansów na rzecz P. [...] Sp. z o. o. Spółka komandytowo - akcyjna w K. kwotę 794 (słownie: siedemset dziewięćdziesiąt cztery) złote tytułem zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.

UZASADNIENIE

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami podatkowymi.

1.1. Wyrokiem z dnia 19 lutego 2014 r. w sprawie sygn. akt I SA/Kr 2096/13 ze skargi P. Sp. z o.o. Spółki komandytowo - akcyjnej w K. (dalej: "Spółka") na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 3 września 2013 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę.

1.2. Przedstawiając stan faktyczny sprawy Sąd pierwszej instancji podał, że w wydanej dnia 3 września 2013 r. r. interpretacji indywidualnej Minister Finansów uznał stanowisko przedstawione we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie:

- terminu obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur wystawionych na osobę fizyczną przed dniem aportu i otrzymanych przez wnioskodawcę po dniu aportu - za prawidłowe;
- terminu obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego wynikającą z faktur wystawionych na osobę fizyczną po dniu aportu i otrzymanych przez wnioskodawcę po dniu aportu - za nieprawidłowe.

Organ omawiając przedstawione we wniosku zdarzenie przyszłe wskazał, że do Spółki zostało wniesione w formie aportu przedsiębiorstwo w rozumieniu przepisu art. 55¹ k.c. prowadzone przez osobę fizyczną pod nazwą Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Handlowe "P." G M. W zamian za wniesiony wkład w formie tego przedsiębiorstwa, osoba fizyczna objęła akcje Spółki wyemitowane w ramach podwyższenia kapitału zakładowego.

Spółka wystąpiła o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie skutków podatkowych związanych z wniesieniem przedsiębiorstwa osoby fizycznej tytułem aportu. W tym zakresie, w dniu 16 stycznia 2013 r. wydano interpretację indywidualną nr [...], w której stwierdzono, że po wniesieniu w formie wkładu niepieniężnego całego przedsiębiorstwa osoby fizycznej w rozumieniu art. 55¹ k.c., w związku z objęciem akcji w Spółce, Spółka stała się sukcesorem tego przedsiębiorstwa na podstawie przepisu art. 93a § 2 pkt 2 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm., dalej: "O.p."), czyli wstąpiła w przewidziane przepisami prawa podatkowego prawa i obowiązki osoby fizycznej wynikające z prowadzonego przez nią przedsiębiorstwa.

Po dniu aportu do Spółki wpływają faktury obejmujące dane przedsiębiorstwa osoby fizycznej, które nie zostały wcześniej rozliczone przez to przedsiębiorstwo i dotyczą zakupów mających związek z czynnościami opodatkowanymi podatkiem od towarów i usług wykonywanymi obecnie przez Spółkę. Faktury te zostały wystawione zarówno przed jak i po dniu aportu. Ponadto w lutym 2013 r. wpłynęła faktura korygująca. Korekta ta została wystawiona do faktury z dnia 1 sierpnia 2012 r. dotyczącej raty leasingowej. Przyczyną korekty wskazaną wprost na fakturze jest zmiana danych nabywcy na podstawie porozumienia z dnia 11 września 2012 r. Po wniesieniu aportu Spółka wstąpiła w miejsce dotychczasowego korzystającego i stała się stroną umowy leasingu zawartej wcześniej przez przedsiębiorstwo osoby fizycznej. Powyższa faktura korygująca nie zmienia w żaden sposób danych w zakresie kwot ujętych na fakturze pierwotnej, a dotyczy wyłącznie zmiany nazwy nabywcy.

W związku z powyższym zadano pytanie, w którym momencie Spółka może odliczyć podatek od towarów i usług z faktur dotyczących zakupów przedsiębiorstwa osoby fizycznej - czy od razu, na zasadach określonych w przepisach art. 86 ust. 10, 11 i 12 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm. dalej: "u.p.t.u.") pomimo, że na fakturach tych jako nabywca wskazane jest przedsiębiorstwo osoby fizycznej wniesione aportem, czy dopiero w momencie otrzymania faktury korygującej nazwę nabywcy na Spółkę. Zdaniem wnioskodawcy, Spółka jest uprawniona do odliczenia podatku z faktur dotyczących zakupów przedsiębiorstwa osoby fizycznej w terminach określonych w przepisach art. 86 ust. 10, 11 i 12 ustawy, nawet jeśli na fakturach tych wskazano jako nabywcę nie Spółkę a przedsiębiorstwo osoby fizycznej, zaś dla realizacji tego uprawnienia nie jest konieczne posiadanie faktury korygującej nazwę nabywcy.

1.3. Po przedstawieniu stanowiska wnioskodawcy, Minister Finansów przedstawił zasady obniżania kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego. Wskazał, że z przepisów ustawy wynika, iż prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego przysługuje gdy zostaną spełnione określone warunki, tzn. odliczenia tego dokonuje podatnik podatku od towarów i usług oraz gdy towary i usługi, z których nabyciem podatek został naliczony, są wykorzystywane do czynności opodatkowanych. Warunkiem umożliwiającym podatnikowi skorzystanie z prawa do odliczenia podatku naliczonego jest bezpośredni i bezsporny związek zakupów z wykonywanymi czynnościami opodatkowanymi.

Organ wskazał następnie, że stosownie do art. 86 ust. 10 pkt 1 u.p.t.u., prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje w rozliczeniu za okres, w którym podatnik otrzymał fakturę albo dokument celny, z zastrzeżeniem pkt 2-5 oraz ust. 11, 12, 16 i 18. Jeżeli podatnik nie dokona obniżenia kwoty podatku należnego w terminach określonych w ust. 10, może obniżyć kwotę podatku należnego w deklaracji podatkowej za jeden z dwóch następnych okresów rozliczeniowych (art. 86 ust. 11 ustawy). W przypadku otrzymania faktury, o której mowa w ust. 2 pkt 1 lit. a) lub lit. c), przed nabyciem prawa do rozporządzania towarem jak właściciel albo przed wykonaniem usługi, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego powstaje z chwilą nabycia prawa do rozporządzania towarem lub z chwilą wykonania usługi (art. 86 ust. 12 ustawy). Jeżeli podatnik nie dokonał obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego w terminach, o których mowa w ust. 10, 11, 12, 16 i 18, może on obniżyć kwotę podatku należnego przez dokonanie korekty deklaracji podatkowej za okres, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego, nie później jednak niż w ciągu 5 lat, licząc od początku roku, w którym wystąpiło prawo do obniżenia podatku należnego (art. 86 ust. 13 ustawy).

Wskazał, że zgodnie z art. 106 ust. 1 ustawy, podatnicy są obowiązani wystawić fakturę stwierdzającą w szczególności dokonanie sprzedaży, datę dokonania sprzedaży, cenę jednostkową bez podatku, podstawę opodatkowania, stawkę i kwotę podatku, kwotę należności oraz dane dotyczące podatnika i nabywcy, z zastrzeżeniem ust. 1a, 2, 4 i 5 oraz art. 119 ust. 10 i art. 120 ust. 16.

Minister zaznaczył, że w świetle przepisów ustawy o podatku od towarów i usług, faktury są dokumentami potwierdzającymi rzeczywiste transakcje gospodarcze dokonywane przez podatnika. Faktura pełni szczególną rolę dowodową w prawidłowym wymiarze podatku, dlatego też niezwykle istotne jest prawidłowe oznaczenie wszystkich elementów faktury.

Organ zwrócił też uwagę, że ze względu na możliwe pomyłki, ustawodawca przewidział możliwość korygowania błędów w fakturach za pomocą faktury korygującej lub noty korygującej. Minister wskazał, że z uwagi przedstawiony stan prawny - faktury wystawione przed datą wniesienia aportu, w których jako nabywcę wskazano osobę fizyczną, a które wpłynęły do wnioskodawcy po dniu aportu są podstawą do rozliczenia, czyli wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia podatku naliczonego na zasadach ogólnych, bez obowiązku korygowania danych nabywcy. Natomiast w przypadku, gdy po dniu aportu wpływają faktury wystawione po dniu aportu, w których jako nabywcę wskazano przedsiębiorstwo osoby fizycznej, wnioskodawcy co do zasady, przysługiwać będzie prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tych dokumentów, pod warunkiem jednakże uprzedniego skorygowania tych dokumentów w drodze wystawienia faktur korygujących w zakresie nabywcy. Faktury wystawione zostały bowiem na podmiot już nieistniejący, a faktycznym nabywcą jest już wnioskodawca.

2. Skarga do Sądu pierwszej instancji.

2.1. Po bezskutecznym wezwaniu Ministra Finansów do usunięcia naruszenia prawa Spółka wniosła w terminie skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie. Domagała się uchylenia zaskarżonej interpretacji i zasądzenia kosztów sądowych. Zarzuciła naruszenie prawa materialnego, a to art. 86 ust. 1, ust. 10 - 12 u.p.t.u. oraz § 14 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 marca 2011 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 68, poz. 360 ze zm., dalej: "rozporządzenie z dnia 28 marca 2011 r., w sprawie m.in. wystawiania faktur") - poprzez błędną ich interpretację i uznanie, że w przypadku, gdy po dniu aportu do spółki wpływają faktury wystawione po dniu aportu, w których jako nabywcę wskazano przedsiębiorstwo osoby fizycznej, spółce przysługiwać będzie prawo do obniżenia podatku należnego o podatek naliczony z tych dokumentów, pod warunkiem ich uprzedniego skorygowania w drodze wystawienia faktur korygujących w zakresie nabywcy. Spółka zarzuciła też naruszenie przepisów prawa procesowego, tj. art. 14c § 2 O.p. poprzez brak odpowiedzi na pytanie Spółki i nie wskazanie w sposób jednoznaczny, w jakim momencie Spółka ma dokonać odliczenia w przypadku otrzymania faktur wystawionych na przedsiębiorstwo osoby fizycznej wniesione aportem, po dniu aportu.

2.2. W odpowiedzi na skargę Minister Finansów wniósł o jej oddalenie.

3. Uzasadnienie rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji.

3.1. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie wskazanym na wstępie wyrokiem oddalił skargę.

3.2. Sąd pierwszej instancji odwołał się do t...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »