NSA. Utrata zarządu nie powoduje wygaśnięcia prokury

Art. 109.7 § 2 Kodeksu cywilnego wskazuje wprost pięć przypadków wygaśnięcia prokury oraz dwa stany faktyczne, gdy prokura nie wygasa. Jest to śmierć przedsiębiorcy i utrata przez niego zdolności do czynności prawnych. Tak więc, utrata przez spółkę zarządu nie powoduje wygaśnięcia prokury. Prokurent jest bowiem z mocy ustawy uprawniony do reprezentowania spółki w sprawach sądowych i pozasądowych, jakie są związane z prowadzeniem przedsiębiorstwa. Nieposiadanie w toku procesu zarządu przez spółkę z o.o., nie daje podstaw do stwierdzenia braku należytej reprezentacji i w konsekwencji uznania o nieważności postępowania, gdy spółka ma prokurenta. Interesy, które chroni art. 183 § 2 pkt 2 ustawy - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi są w takim przypadku zabezpieczone przez działania prokurenta.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Dariusz Dudra (spr.) Sędzia NSA Hanna Kamińska Sędzia del. WSA Piotr Kraczowski Protokolant Anna Fyda-Kawula po rozpoznaniu w dniu 28 września 2016 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Celnej w Kielcach od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Kielcach z dnia 21 lutego 2013 r. sygn. akt I SA/Ke 2/13 w sprawie ze skargi K.S., W.S. - S. s.c. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Kielcach z dnia [...] października 2012 r. nr [...] w przedmiocie podatku akcyzowego:

1. uchyla zaskarżony wyrok i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Kielcach;
2. zasądza od S. sp. z o.o. z siedzibą w D. na rzecz Dyrektora Izby Celnej w Kielcach 2.657 (słownie: dwa tysiące sześćset pięćdziesiąt siedem) złotych tytułem kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 21 lutego 2013 r. sygn. akt I SA/Ke 2/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach po rozpoznaniu sprawy ze skargi S. sp. z o.o. w D. na decyzję Dyrektora Izby Celnej w Kielcach z dnia [...] października 2012 r. nr [...] w przedmiocie podatku akcyzowego, uchylił zaskarżoną decyzję oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Celnego w K. z dnia [...] maja 2012 r. nr [...], stwierdził, że zaskarżona decyzja nie może być wykonana w całości oraz zasądził na rzecz strony skarżącej zwrot kosztów postępowania.

Ze stanu faktycznego sprawy przyjętego przez Sąd I instancji wynika, że Naczelnik Urzędu Celnego w K. w dniu [...] maja 2012 r. wydał decyzję, w której wobec podmiotu wskazanego jako "S." K. i W. S. określił zobowiązanie podatkowe w podatku akcyzowym w wysokości 17.068 zł z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia samochodu marki Mitsubishi Pajero o nr VIN: [...], rok produkcji 2007, uznając, że ten środek transportu w momencie nabycia był - podlegającym opodatkowaniu podatkiem akcyzowym - samochodem osobowym, klasyfikowanym do pozycji CN 8703. Po rozpatrzeniu sprawy w wyniku odwołania K.S. i W.S. Dyrektor Izby Celnej w Kielcach decyzją z dnia [...] października 2012 r. utrzymał w mocy decyzję organu I instancji. Adresatem postanowienia o wszczęciu postępowania oraz decyzji organów obu instancji był podmiot wskazany jako: "S." K. i W.S. pod adresem: D. [...],[...] M.

W skardze na decyzję z dnia 26 października 2012 r. K.S. i W.S. zarzucili naruszenie art. 120, art. 121 § 1, art. 122, art. 180 § 1, art. 187 § 1, art. 188, art. 191 i art. 194 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm.), zwanej dalej: ord. pod., poprzez wadliwe przeprowadzenie postępowania dowodowego, art. 210 § 1 pkt 6 oraz § 4 ord. pod. poprzez nierzetelne wyjaśnienie podstawy faktycznej i prawnej rozstrzygnięcia, a także błędną wykładnię art. 3 ust. 2 ustawy z dnia 23 stycznia 2004 r. o podatku akcyzowym (Dz. U. nr 29, poz. 257 ze zm.), zwanej dalej: u.p.a., przez przyjęcie, że samochód Mitsubishi Pajero w dacie nabycia wewnątrzwspólnotowego nie był samochodem ciężarowym oraz oparcie rozstrzygnięcia o treść not wyjaśniających do Nomenklatury Scalonej, które nie są źródłem prawa, a ponadto wydanie decyzji z rażącym naruszeniem prawa (art. 247 § 1 pkt 3 ord. pod.) polegającym na przyjęciu, że podmiotem praw i obowiązków w tej sprawie może być spółka cywilna.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor Izby Celnej w Kielcach wniósł o jej oddalenie podtrzymując stanowisko zaprezentowane w decyzji. Odnosząc się natomiast do zarzutu rażącego naruszenia prawa, wskazał, że z dokumentu potwierdzającego nabycie wewnątrzwspólnotowe pojazdu wynika, że nabywcą była "firma S. K. i W. S.". Wszczynając postępowanie w sprawie organ kierował się określeniem adresata wskazanym w tym dokumencie. Zaznaczył też, że strona aktywnie uczestniczyła w postępowaniu podatkowym.

W piśmie z dnia 15 lutego 2013 r. S. sp. z o.o. w D. podtrzymała zarzuty i argumenty zawarte w skardze, załączając odpis z KRS. Podniosła, że nie ma znaczenia jakiego nazewnictwa używa wobec siebie podmiot, wobec którego toczy się postępowanie podatkowe. To organ jest zobowiązany prawidłowo zidentyfikować stronę postępowania podatkowego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Kielcach uwzględnił skargę i na podstawie art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy z 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 270 ze zm.), zwanej dalej p.p.s.a. uchylił decyzje organów obu instancji. Sąd stwierdził, że organy nie ustaliły w sposób prawidłowy, kto w postępowaniu - prowadzonym w związku z nabyciem wewnątrzwspólnotowym pojazdu - jest stroną (w rozumieniu art. 7 § 1 i art. 133 § 1 ord. pod.), to jest podatnikiem podatku akcyzowego (w myśl art. 11 ust. 1 i art. 80 ust. 2 pkt 2 u.p.a.). Zaskarżona decyzja została, zdaniem Sądu I instancji, wydana z naruszeniem art. 121 § 1, art. 122 i art. 187 § 1 ord. pod. Postępowanie podatkowe w tej sprawie zostało przeprowadzone wadliwie, gdyż w materiale dowodowym, którego obowiązek zebrania i rozważenia ciąży na organie, brak jest dokumentu określającego status prawny podmiotu oznaczonego jako: S. K. i W. S. w dacie powstania obowiązku podatkowego, wszczęcia postępowania i wydania decyzji przez organy obu instancji. Organy nie ustaliły więc, czy pod firmą S. przedsiębiorcy prowadzą działalność gospodarczą, czy działają w formie spółki osobowej, czy też spółki prawa handlowego. Z kolei złożony na etapie postępowania sądowego odpis KRS wskazuje, że skarżący działali w formie spółki cywilnej. Organy będą musiały więc rozstrzygnąć, czy stosownie do przepisów o podatku akcyzowym podatnikiem jest spółka cywilna, czy jej wspólnicy. Jednocześnie organy muszą mieć na uwadze fakt przekształcenia spółki cywilnej S. K.S., W.S. w S. spółkę z ograniczoną odpowiedzialnością z siedzibą w D. w związku z treścią art. 93a § 1 pkt 2 ord. pod. Sąd I instancji w konkluzji wskazał, że ponownie rozpoznając sprawę organ ustali, kto w tej sprawie jest podatnikiem i wszelkie czynności procesowe skieruje do niego.

W skardze kasacyjnej Dyrektor Izby Celnej w Kielcach zaskarżył powyższy wyrok w całości, wniósł o jego uchylenie w całości i przekazanie sprawy Sądowi I instancji do ponownego rozpoznania oraz o zasądzenie kosztów postępowania.

Zaskarżonemu wyrokowi zarzucił na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a. naruszenie przepisów postępowania, mające wpływ na wynik sprawy, to jest:

• art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) w zw. z art. 135 i art. 152 p.p.s.a. w związku z art. 121, art. 122 i art. 187 § 1 ord. pod. poprzez wadliwe uznanie, że:
  
  - organ odwoławczy nieprawidłowo ustalił, kto jest w tej sprawie podatnikiem,
  - organy naruszyły zasadę prowadzenia postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych,
  - organy naruszyły zasadę prawdy obiektywnej, poprzez niewyczerpujące zebranie i rozważenie materiału dowodowego.
• art. 133 § 1 i art. 134 § 1 p.p.s.a. poprzez przedstawienie przez Sąd I instancji stanu sprawy w sposób oderwany od materiału dowodowego zawartego w aktach sprawy i ustaleń zawartych w zaskarżonej decyzji;
• art. 151 p.p.s.a. poprzez jego niezastosowanie w sprawie, w sytuacji gdy organy podatkowe nie dopuściły się naruszenia przepisów prawa w sposób określony w art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) p.p.s.a.;
• art. 141 § 4 p.p.s.a. poprzez niewyczerpujące uzasadnienie zaskarżonego wyroku, w szczególności w odniesieniu do zawartych w uzasadnieniu wskazań dla organu, co do dalszego postępowania.

W uzasadnieniu skargi kasacyjnej organ stwierdził, że podatnikiem podatku akcyzowego jest spółka cywilna, a nie jej wspólnicy. Organ nie miał wątpliwości, co do nabycia wewnątrzwspólnotowego samochodu osobowego w ramach działalności spółki cywilnej o nazwie "S. K. i W.S.". W dacie wszczęcia postępowania organ I instancji posiadał dokumenty załączone do zgłoszenia rejestracyjnego w zakresie podatku akcyzowego, takie jak: zaświadczenie o nadaniu numeru REGON, NIP (spółki cywilnej) i umowa spółki cywilnej. Forma prowadzonej przez podatnika działalności - spółka cywilna - była więc znana organowi i nie była sporna. Oznaczenie strony oraz nabycie wewnątrzwspólnotowe pojaz...