NSA: Uchybienie przy doręczeniu nie zawsze będzie miało wpływ na przebieg sprawy

Teza: Uchybienie przepisom o formie doręczenia decyzji ostatecznej organu administracji podatkowej powinno mieć istotny wpływ na możliwość zapoznania się z jej treścią przez adresata. W przeciwnym razie nie można uznać, że decyzja taka nie weszła do obrotu prawnego (art. 212 Ordynacji podatkowej).

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Sędzia NSA Marek Zirk-Sadowski, po rozpoznaniu w dniu 23 maja 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skarg kasacyjnych 1) Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w W. 2) G. S. od postanowienia Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 listopada 2017 r. sygn. akt III SA/Wa 3175/16 odrzucającego skargę G. S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z dnia 23 sierpnia 2016 r. nr [...] w przedmiocie zwrotu podatku od towarów i usług za okresy rozliczeniowe od stycznia do grudnia 2008 r. postanawia: uchylić zaskarżone postanowienie.

Uzasadnienie

Zaskarżonym postanowieniem z 17 listopada 2017 r., III SA/Wa 3175/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie odrzucił, jako niedopuszczalną, skargę G. S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w W. z 23 sierpnia 2016 r. w przedmiocie zwrotu podatku od towarów i usług za okresy rozliczeniowe od stycznia do grudnia 2008 r.

Sąd ustalił, że zaskarżoną decyzję doręczono pełnomocnikowi za pośrednictwem operatora pocztowego w dniu 29 sierpnia 2016 r. W przedmiotowej sprawie doręczenie skarżonej decyzji odbyło się więc w trybie art. 144 § 1 pkt 1 Ordynacji podatkowej, co wynikało z powzięcia informacji, że pełnomocnik nie posiada adresu elektronicznego. Z akt sprawy nie wynika zarazem, aby wystąpiły przesłanki wskazane w art. 144 § 3 ww. ustawy. Uznać zatem należało, że skarżona decyzja nie weszła do obrotu prawnego ze względu na wadliwy sposób doręczenia (z pominięciem trybu środków komunikacji elektronicznej), co czyniło skargę niedopuszczalną w rozumieniu art. 58 § 1 pkt 6 Prawa o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Ppsa).

Skargę kasacyjną od ww. postanowienia wywiodły obie strony.

Skarżący, domagając się uchylenia zaskarżonego postanowienia w całości, zarzucił naruszenie:

• art. 58 § 1 pkt 6 Ppsa poprzez uznanie, że wniesienie skargi jest niedopuszczalne, a tym samym zachodzą okoliczności uzasadniające jej odrzucenie,
• art. 138c § 1 Ordynacji podatkowej poprzez jego niewłaściwą interpretację polegającą na uznaniu, że niewskazanie w treści pełnomocnictwa udzielonego profesjonalnemu pełnomocnikowi adresu elektronicznego jako elementu koniecznego pełnomocnictwa powoduje nieprawidłowość tego pełnomocnictwa, co skutkuje niemożnością skutecznego doręczania pism w postępowaniu podatkowym,
• art. 144 § 3 Ordynacji podatkowej poprzez jego niezastosowanie w sytuacji, gdy niewskazanie adresu elektronicznego przez pełnomocnika profesjonalnego w żadnej mierze nie stanowi przeszkody w doręczaniu takiej osobie w sposób przewidziany w tym przepisie,
• art. 144 § 1 Ordynacji podatkowej poprzez uznanie, że zaskarżona decyzja nie weszła do obrotu prawnego ze względu na wadliwy sposób jej doręczenia, podczas gdy decyzja została doręczona zgodnie z tym przepisem, tj. za pośrednictwem operatora pocztowego w dniu 29 sierpnia 2016 r.

Natomiast Dyrektor Izby Administracji Skarbowej, wnosząc o uchylenie zaskarżonego postanowienia w całości, zarzucił naruszenie:

• art. 58 § 1 pkt 6 Ppsa w zw. z art. 212, art. 138c § 1 i art. 144 § 3 i 5 Ordynacji podatkowej poprzez błędną wykładnię, a w konsekwencji niezastosowanie art. 144 § 3 Ordynacji podatkowej z uwagi na przyjęcie, że w zakresie pojęcia "problemów technicznych" nie mieści się brak wskazania adresu elektronicznego; w rezultacie nie zastosowano ww. przepisu w sprawie;
• art. 58 § 1 pkt 6 Ppsa w zw. z art. 212, art. 138c § 1 i art. 145 § 2 oraz art. 144 § 3 Ordynacji podatkowej przez nieprawidłową wykładnię, a w konsekwencji niewłaściwe zastosowanie ww. przepisów polegające na przyjęciu, że koniecznym elementem pełnomocnictwa udzielonego profesjonalnemu pełnomocnikowi jest zawarcie w jego treści adresu elektronicznego pełnomocnika, co doprowadziło do błędnej o...