NSA: Trener sportowy jako podatnik VAT

Teza: Istota zawodu trenera sportowego - w opozycji do warunków znamionujących stosunek pracy w rozumieniu art. 15 ust. 3 pkt 3 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm.) - opiera się na powierzeniu mu - z uwagi na jego wiedzę specjalistyczną w tym przedmiocie - zadań w zakresie m.in. kompletacji drużyny, jej szkolenia i prowadzenia w zawodach sportowych oraz uzależnieniu wynagrodzenia i długości kontraktu od efektów jego pracy, co wiąże się z dużym zakresem samodzielności w realizacji jego zadań, za wyniki której podnosi odpowiedzialność w postaci ryzyka utraty swojego zatrudnienia.

 

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Arkadiusz Cudak, Sędzia NSA Janusz Zubrzycki (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Marzena Łozowska, Protokolant Katarzyna Łysiak, po rozpoznaniu w dniu 12 kwietnia 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w Zielonej Górze (obecnie Dyrektor Izby Administracji Skarbowej w Zielonej Górze) od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gorzowie Wielkopolskim z dnia 10 lutego 2016 r., sygn. akt I SA/Go 471/15 w sprawie ze skargi S. S.A. w G. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Zielonej Górze z dnia 22 września 2015 r., nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2009 r. 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Zielonej Górze na rzecz S. S.A. w G. kwotę 1800 (słownie: jeden tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami.

1.1. Wyrokiem z 10 lutego 2016 r., w sprawie I SA/Go 471/15 ze skargi S. S.A. w G., Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gorzowie Wielkopolskim uchylił decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Zielonej Górze z 22 września 2015 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2009 r.

1.2. Przedstawiając stan faktyczny sprawy Sąd I instancji podał, że zaskarżoną decyzją Dyrektor Izby Skarbowej w Zielonej Górze utrzymał w mocy decyzję Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w Z. z 1 lipca 2015 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za poszczególne miesiące 2009 r. Dyrektor Izby Skarbowej wyjaśnił, że podstawowym rodzajem działalności Skarżącej w okresie objętym postępowaniem kontrolnym była działalność sklasyfikowana jako PKD9312Z "działalność klubów sportowych", w ramach której w 2009 r. Spółka miała zawarte kontrakty z trenerami drużyn żużlowych - S. C. oraz P. P. Organ odwoławczy, powołując się na ustalenia Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej wskazał, że osobisty charakter czynności wykonywanych przez trenerów (bez podwykonawców i pracowników), ich bezpośrednia i osobista odpowiedzialność wyłącznie przed Spółką za osiągane wyniki i efekty swojej pracy, podporządkowanie się działalności Spółki oraz odpowiedzialność Spółki za wykonane przez nich czynności (Spółka odpowiadała za wynik sportowy drużyny prowadzonej przez trenerów oraz wynik ekonomiczny klubu wobec kibiców, sponsorów i akcjonariuszy) oraz fakt, że to S. S.A., a nie trenerzy, organizowała i zapewniała infrastrukturę sportową, zapewniała bezpieczeństwo na meczach i treningach, zawierała kontrakty z zawodnikami, zatrudniała osoby, których celem było osiągnięcie przez drużynę najlepszego wyniku sportowego – wyklucza z zakresu opodatkowania podatkiem od towarów i usług wynagrodzenie wypłacone w ramach kontraktów trenerskich.

W związku z powyższym za trafne Dyrektor Izby Skarbowej uznał stanowisko organu I instancji co do tego, że w ewidencjach zakupu VAT oraz w złożonych deklaracjach VAT-7 za okres od stycznia do grudnia 2009 r. Skarżąca zawyżyła kwoty nabyć oraz kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur VAT wystawionych przez S.C. i P.P., co stanowiło naruszenie art. 88 ust.3a pkt 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej: u.p.t.u.).

2. Skarga do Sądu pierwszej instancji.

2.1. W skardze do WSA w Gorzowie Wlkp. Spółka wniosła o uchylenie decyzji organów obu instancji oraz o zasądzenie kosztów postępowania sądowego, zarzucając przy tym organom naruszenie:

- art. 188 w zw. z art. 122 oraz art. 180 § 1 i art. 181 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm., dalej: O.p.), przez niepodjęcie wszelkich niezbędnych działań w celu dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego, w szczególności przez odmowę przeprowadzenia dowodów wnioskowanych przez Stronę, w tym z zeznań świadków (trenerów klubu oraz osób zarządzających spółką E. sp. z o.o.), które to uchybienie mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy;

- art. 10 w zw. z art. 9 ust.1 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2016 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. U. UE L. Nr 347/1, dalej: dyrektywa 2006/112/WE) przez uznanie, że treść kontraktów trenerów współpracujących ze Skarżącą oraz kreowane tymi umowami faktyczne stosunki zostały zdefiniowane w sposób zbliżony do umowy o pracę, a tym samym wykonywane przez te podmioty czynności nie stanowiły działalności wykonywanej samodzielnie;

- art. 15 ust. 3 pkt 3 u.p.t.u. i uznanie, że z tytułu zawartych ze Skarżącą umów trenerzy w zakresie wykonania uzgodnionych w nich czynności są związani ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecane czynności co do odpowiedzialności zlecającego wobec osób trzecich.

2.2. Dyrektor Izby Skarbowej w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w kwestionowanej decyzji.

3. Uzasadnienie rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji.

3.1. WSA w Gorzowie Wlkp. stwierdził, że skarga jest zasadna.

3.2. W uzasadnieniu wyroku Sąd wskazał na definicję podatnika VAT oraz działalności podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem zawarte w art. 15 ust. 1 i 2 u.p.t.u. Następnie zwrócił uwagę, że art. 15 ust. 3 pkt 3 cyt. ustawy wyłącza z zakresu samodzielnie wykonywanej działalności gospodarczej, stanowiącej podstawę przypisania statusu podatnika VAT czynności, z tytułu których przychody zostały wymienione w art. 13 pkt 2-9 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, jeżeli z tytułu wykonywania tych czynności osoby te są związane ze zlecającym wykonanie tych czynności prawnymi więzami tworzącymi stosunek prawny pomiędzy zlecającym wykonanie czynności i wykonującym zlecone czynności co do warunków wykonania tych czynności, wynagrodzenia i odpowiedzialności zlecającego wykonanie tych czynności wobec osób trzecich.

Sąd powołał się również na uchwałę NSA z 22 czerwca 2015 r., sygn. akt II FPS 1/15, w której przyjęto, że przychody sportowców mogą być zaliczone do źródła przychodów z pozarolniczej działalności gospodarczej (art. 10 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych – Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm., dalej: u.p.d.o.f.), jeżeli działalność sportowca spełnia kryteria określone w art. 5a pkt 6 tej ustawy i nie spełnia kryteriów z art. 5b ust. 1 tej ustawy. WSA uznał, że w drodze analogii można kierować się ww. uchwałą w rozważaniach na temat zagadnienia spornego w niniejszej sprawie, jednakże z odniesieniem się do przepisów u.p.t.u., bo to na jej gruncie rozstrzygany jest spór. W kontekście powyższego Sąd stwierdził, że uzasadnienie prawne zaskarżonej decyzji w znacznym zakresie obejmuje przepisy u.p.d.o.f., tj. art. 5a pkt 6 oraz art. 5b ust.1. Wynika z tego, że to według kryteriów określonych w ww. przepisach oceniono działalność trenerską i to na potrzeby podatku VAT, co oznacza naruszenie przepisów art. 15 ust. 2 i ust. 3 pkt 3 u.p.t.u., bowiem to ich wykładnia stanowić ma podstawy odpowiedniego zakwalifikowania czynności trenerów.

3.3. W nawiązaniu do ww. uchwały Sąd stwierdził, że na gruncie rozpoznawanej sprawy sporne zagadnienie powinno być rozstrzygnięte według następującej zasady: usługi w zakresie działalności trenerskiej są opodatkowane VAT, jeżeli działalność ta spełnia kryteria określone w art. 15 ust. 2 u.p.t.u. i nie spełnia kryteriów z art. 15 ust. 3 pkt 3 tej ustawy. W kontekście powyższego Sąd przywołał treść art. 15 ust. 1 i 2 oraz ust. 3 pkt 3 u.p.t.u. w zestawieniu z art. 9 ust. 1 dyrektywy 2006/112/WE, w myśl którego podatnikiem jest każda osoba prowadząca samodzielnie w dowolnym miejscu jakąkolwiek działalność gospodarczą bez względu na cel czy też rezultat takiej działalności, oraz art. 10 tej dyrektywy, zgodnie z którym warunek, o jakim mowa w art. 9 ust. 1, przewidujący, że działalność gospodarcza jest prowadzona samodzielnie, wyklucza opodatkowanie VAT pracowników i innych osób, o ile są one związane z pracodawcą umową o pracę lub jakimikolwiek innymi więzami prawnymi tworzącymi stosunek prawny między pracodawcą a pracownikiem w zakresie warunków pracy, wynagrodzenia i odpowiedzialności pracodawcy. Sąd podkreślił, że zasadniczym celem omawianego zapisu dyrektywy było wyłączenie z zakresu opodatkowania wszelkich stosunków prawnych nazwanych inaczej niż stosunek pracy, ale mających analogiczne cechy charakterystyczne.

3.4. Zdaniem Sądu, w takim też rozumieniu warunków z art. 15 ust. 3 pkt 3 u.p.t.u., będącego implementacją art. 10 dyrektywy 2006/112/WE, powinna być przeprowadzona analiza kontraktów trenerskich, na podstawie których S.C. oraz P.P. wykonywali swoje czynności z tytułu działalności trenerskiej, czego w niniejszej sprawie nie uczyniono. Wręcz przeciwnie - ocena ta została dokonana z uwzględnieniem negatywnych przesłanek określonych w art. 5b ust. 1 u.p.d.o.f. Organ wskazał bowiem, że przesłanką prowadzącą do uznania, że wykonywane czynności nie stanowią działalności gospodarczej "jest pozostawanie podatnika (wykonującego czynności) pod kierownictwem zlecającego wykonanie tych czynności" a kolejnym warunkiem jest "określenie czasu i miejsca wykonywanych czynności". Zdaniem organu postanowienia kontraktu trenera S. C. jednoznacznie wskazują, że wykonywał on powierzone czynności pod kierownictwem klubu, w tym jego dyrektora (menadżera), bowiem oprócz wskazanych w umowie obowiązków tylko koordynował prace poszczególnych osób i akceptował kontrakty zatrudnionych przez klub członków zespołu. Sąd zwrócił uwagę, że wykonywanie czynności nawet "pod kierownictwem klubu" nie świadczy jeszcze dostatecznie o braku samodzielności (niezależności) w ich wykonywaniu. Z kontraktu trenera S.C. oraz z jego zeznań wynika np., że całkowicie samodzielnie typował on poszczególnych zawodników do występu w drużynie w danych zawodach/wyścigu, układał harmonogram treningów, jeździł oglądać występy zawodników z drużyny żużlowej prowadzonej przez Skarżącą w innych zawodach, "monitorował" systematycznie formę, kondycję oraz stan zdrowia poszczególnych zawodników (np. w czasie choroby, w okresie kontuzji), organizował zgrupowania treningowe, wybierał ich miejsce.

Z kolei trener P.P. w kontrakcie miał zapisane, że wykonuje czynności w tzw. ruchomym czasie pracy, decyduje o miejscu i czasie wykonywania obowiązków. Z jego zeznań wynika np., że wykorzystywał swój motocykl do demonstrowania jazdy w czasie treningu. Podał również, że w 2009 r. jeszcze uprawiał czynnie sport żużlowy w innym klubie.

Zdaniem Sądu, powyższe wskazuje, że wykonywanie czynności przez trenerów nie odbywało się w warunkach całkowitego podporządkowania i "podległości" trenerów wobec Skarżącej. Brak zatem dostatecznych podstaw, żeby przyjąć, tak jak organ kontr...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »