NSA. Stawka 8% VAT tylko dla twórcy i współtwórcy programu

Art. 41 ust.2 ustawy o podatku od towarów i usług w zw. z pozycją 181 załącznika nr 3 do ustawy o VAT, należy interpretować w ten sposób, że obniżona stawka podatku przewidziana w tym przepisie ma zastosowanie do twórców programów komputerowych w rozumieniu przepisów ustawy o prawie autorskim i prawach pokrewnych, co wyłącza możliwość skorzystania z obniżonej stawki przez podatnika, który nabył kody programistyczne na podstawie umowy o dzieło i nie dokonał w nich żadnej czynności, którą można by uznać za wyrażanie programu komputerowego, czy też taką jego modyfikację, która wprowadzałaby zmiany do formy wyrażenia programu, a w konsekwencji pozwalała uznać nabywcę za takiego twórcę - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Roman Wiatrowski (sprawozdawca), Sędzia NSA Janusz Zubrzycki, Sędzia WSA del. Małgorzata Fita, Protokolant Katarzyna Łysiak, po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej A. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach z dnia 27 listopada 2015 r., sygn. akt III SA/Gl 1757/15 w sprawie ze skargi A. K. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 2 kwietnia 2013 r., nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług:

  1. oddala skargę kasacyjną,
  2. zasądza od A. K. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 480 (słownie: czterysta osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

1. Wyrokiem z 27 listopada 2015 r., III SA/Gl 1757/15 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach oddalił skargę A. K. (dalej: wnioskodawca, skarżący) na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 2 kwietnia 2013 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług

2. Przedstawiając stan faktyczny sprawy Sąd pierwszej instancji przypomniał, że we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej wnioskodawca wskazał, że jest podatnikiem podatku VAT; w ramach działalności tworzy programy komputerowe i portale internetowe, które oferują szczególne rozwiązania, dostosowane do potrzeb odbiorców, oryginalne i opracowane koncepcyjnie; nieraz są one przygotowywane również z podwykonawcami będącymi osobami fizycznymi, którym na podstawie umów o dzieło podzleca wykonanie części utworu w postaci kodu programistycznego; osoby tworzące kod programistyczny zgodnie z tymi umowami przenoszą na niego prawa do wytworzonych kodów; sprzedaży programów oraz abonamentów na korzystanie z portali internetowych dokonuje w drodze udzielenia licencji pod własnym imieniem i nazwiskiem jako podmiotu, który programy wykonał; czynności te dokumentuje fakturą VAT ze wskazaniem okresu, na jaki udziela abonamentu i licencji; w relacji do podmiotu nabywającego licencję, występuje jako jedyny sprzedawca.

W związku z powyższym wnioskodawca zapytał czy opisana usługa udzielenia licencji na program komputerowy lub abonament do portalu internetowego korzysta z 8% stawki podatku VAT na podstawie poz. 181 załącznika nr 3 do ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 54, poz. 535, z późn. zm.; dalej: ustawa o VAT). Na tak postawione pytanie udzielił odpowiedzi twierdzącej. W uzasadnieniu stanowiska podkreślił, że wytworzony przez niego program komputerowy jest oryginalny i niepowtarzalny, spełniając definicję utworu w rozumieniu ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych (Dz. U z 2006 r. Nr 90, poz. 631, ze zm.; dalej: u.p.a.p.p.). Jego zdaniem jest on zatem twórcą w rozumieniu przepisów wskazanej ustawy, gdyż tworzy programy samodzielnie w całości lub w części. W tym drugim przypadku nie jest wprawdzie jedynym twórcą, albowiem część kodów do programów, które udostępnia, przygotowują zleceniobiorcy. Jednakże w sytuacji, gdy przeniosą oni już na wnioskodawcę prawa autorskie, to opracowany program może traktować jako własny. Z kolei opłata z tytułu opisanej sprzedaży powinna być postrzegana jako honorarium za udostępnione w formie licencji oprogramowanie.

2.1. Interpretacją indywidualną z 2 kwietnia 2013 r. organ uznał stanowisko wnioskodawcy za prawidłowe - w części dotyczącej świadczenia usługi polegającej na sprzedaży licencji do programów komputerowych i abonamentów do portali internetowych w sytuacji, gdy jest on jedynym twórcą tych programów oraz za nieprawidłowe - w części dotyczącej świadczenia ww. usługi w sytuacji, gdy wnioskodawca nie jest jedynym ich twórcą. Jako podstawę prawną wydanego aktu wskazano art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t. j. Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.- dalej O.p.) oraz wskazane w uzasadnieniu interpretacji przepisy ustawy o VAT. Organ uznał, że wnioskodawca może korzystać z 8% stawki podatku VAT na opisaną usługę tylko wtedy, gdy jest jedynym twórcą w rozumieniu przepisów o prawie autorskim programu komputerowego; w przypadku wykonania kodów programistycznych w ramach realizacji umowy o dzieło pozyskuje on prawa majątkowe do programu komputerowego tak stworzonego, ale nie przysługuje mu prawo do autorstwa utworu; - nie jest więc w tej sytuacji twórcą.

3. Po wezwaniu organu do usunięcia prawa wnioskodawca wniósł skargę na powyższą interpretację żądając jej uchylenia. Zarzucił naruszenie: art. 41 ust. 2 w związku z art. 146a pkt 2 w związku z poz. 118 załącznika nr 3 ustawy o VAT i art. 2 Konstytucji RP przez błędną wykładnię oraz nie zastosowanie 8% stawki podatku VAT do sprzedaży licencji do programów komputerowych i portali internetowych współtworzonych przez wnioskodawcę z innymi osobami na podstawie umowy o dzieło, niewłaściwie interpretując pojęcie twórcy; art. 74 ust. 3 u.p.a.p.p. przez przyjęcie, iż wnioskodawca nie ma prawa do zastosowania obniżonej stawki ze względu na brak przeniesienia osobistych praw autorskich do programu współtworzonego z innymi osobami.

3.1. W odpowiedzi na skargę Minister Finansów wniósł o jej oddalenie, podtrzymując dotychczasowe stanowisko.

3.2. Wyrokiem z dnia 6 listopada 2013 r., III SA/Gl 1388/13 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Gliwicach uznał, że skargę należało uwzględnić, gdyż wnioskodawca wskazał, że część kodów programistycznych oprogramowania tworzonego przez niego wykonują osoby fizyczne w ramach umowy o dzieło, a zaskarżona interpretacja w części dotyczącej uznania stanowiska wnioskodawcy za nieprawidłowe wadliwie odwzorowuje stan faktyczny oraz nie wyjaśnia zapisów umów o dzieło, do których zastosowanie mają przepisy części ogólnej Kodeksu cywilnego - zwłaszcza art. 65 § 2 K.c. Wskazał także, że skoro programy komputerowe opracowywane przez wnioskodawcę stanowią przejaw działalności twórczej i mają charakter indywidualny, to zasadnym było szczegółowe odniesienie się przez organ podatkowy do kwestii działalności człowieka (twórcy); prawu autorskiemu znana jest również kategoria utworów zbiorowych (art. 8 ust. 1 i 2 oraz art. 11 u.p.a.p.p.). Natomiast zarówno wnioskodawca we wniosku, jak i organ podatkowy w rozstrzygnięciu, winny w sposób szczegółowy i jednoznaczny opisać i odnieść się do stanu faktycznego, a w razie braków w jego ustaleniu wezwać wnioskodawcę do jego uzupełnienia i w efekcie tych działań zająć jednoznaczne stanowisko odnośnie przyszłych zobowiązań wnioskodawcy z tytułu podatku VAT. Dopiero po rozstrzygnięciu powyższych kwestii będzie możliwe jednoznaczne dokonanie interpretacji prawa podatkowego i stwierdzenie, czy oraz w jakim zakresie wnioskodawca będzie mógł stosować 8% stawkę podatku VAT.

3.3. Po rozpoznaniu skargi kasacyjnej Ministra Finansów od powyższego wyroku Naczelny Sąd Administracyjny wyrokiem z dnia 16 czerwca 2015 r., I FSK 642/14 uchylił zaskarżony wyrok i przekazał sprawę do ponownego rozpoznania przez Sąd pierwszej instancji. W uzasadnieniu wyroku NSA wskazał m.in., że wydana interpretacja indywidualna w zakresie, który zdaniem Sądu pierwszej instancji naruszał prawo, wyrażała ocenę zapatrywań wnioskodawcy oraz prawnie ją motywowała. Tym samym czyniła zadość wymogom przewidzianym w art. 14c § 1 O.p. i to niezależnie od tego, czy stanowisko Ministra Finansów było prawidłowe, czy też nie odpowiadało materialnym przepisom prawa podatkowego. Zaś WSA nie podał, w czym konkretnie, w jakich elementach miała tkwić wadliwość odwzorowania przedstawionego przez wnioskodawcę stanu faktycznego w stosunku do tego, który przyjął organ podatkowy do własnej kwalifikacji prawnej. Tymczasem w zaskarżonej interpretacji przyjęte zostało to, co w zakresie zaistniałego stanu faktycznego przedstawił wnioskodawca we wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej oraz piśmie go uzupełniającym.

Dalej NSA stwierdził, że Sąd pierwszej instancji bezpodstawnie przyjął, że organ podatkowy powinien dodatkowo naświetlić kwestię zapisów umów o dzieło zawieranych między wnioskodawcą i osobami opracowującymi kody programistyczne, żądając uzupełnienia wniosku w podanym wyżej zakresie. W interpretacji indywidualnej, na którą wniesiona została skarga, Minister Finansów za wnioskodawcą wskazał między innymi, że zawierał on z osobami fizycznymi umowy o dzieło, w ramach których osoby te przygotowywały kody programistyczne, wykorzystywane następnie przez niego w odsprzedawanych produktach (programach komputerowych i portalach internetowych). Osoby związane tymi umowami o dzieło przenosiły autorskie prawa majątkowe do wytworzonych kodów programistycznych na wnioskodawcę. W takim więc ujęciu było zatem dostatecznie opisane przez wnioskodawcę, co było przedmiotem nabycia (kody programistyczne), od kogo (od osób fizycznych), w ramach jakich umów (umów o dzieło) i na jakich zasadach (z przeniesieniem na wnioskodawcę przez te osoby praw autorskich do wytworzonych kodów programistycznych).

Skoro więc w zakresie kodu programistycznego w ramach umów o dzieło, opisano, że dochodzi do jego nabycia przez wnioskodawcę wraz z prawami autorskimi od osób, z którymi zawarł te umowy, to nie zachodziła potrzeba jakiegokolwiek dalszego wyjaśniania, jak powstawały rzeczone kody, jako utwory prawa autorskiego. Po prostu do oceny prawnej należało przyjąć jako element zaistniałego stanu faktycznego to, co wnioskodawca podał we wskazanym tu zakresie. Za zbędne i niedopuszczalne zarazem, zważywszy na charakter postępowania w przedmiocie wydania interpretacji indywidualnej, uznał NSA jakiekolwiek badanie ww. umów i ich realizacji pod kątem wskazanym przez Sąd pierwszej instancji, tj. uregulowań umownych charakteru kodów programistycznych, zakresu swobody osób opracowujących je, ewentualnego wpływu wnioskodawcy na kształt takich kodów i możliwości ich dostosowania na potrzeby opracowanego przez wnioskodawcę programu.

W kontekście powyższych elementów oraz zwrócenia uwagi przez Sąd pierwszej instancji we wskazaniach co do dalszego postępowania na istnienie również kategorii utworów zbiorowych, NSA zauważył, że opracowywany program komputerowy wykorzystujący uprzednio nabyte kody programistyczne, musiałby cechować się własnym przejawem działalności twórczej o indywidualnym charakterze, aby zostać uznanym za utwór, a jego wykonawca za autora.

4. Po ponownym rozpoznaniu sprawy, w uzasadnieniu podjętego rozstrzygnięcia Sąd pierwszej instancji podkreślił, że jest związany stanowiskiem wyrażonym przez NSA, stosownie do art. 190 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz. U. z 2017 r. poz. 1369; dalej: p.p.s.a.). Sąd pierwszej instancji wskazał, zaskarżona interpretacja indywidualna opiera się wyłącznie na stanie faktycznym przedstawionym przez wnioskodawcę. Natomiast w złożonym wniosku, w części odnoszącej się do przypadku, gdy wnioskodawca nie jest jedynym twórcą programów komputerowych, wnioskodawca opisał co pozyskuje, od kogo i w jaki sposób, wyjaśniając (co podkreślił także NSA w uzasadnieniu swego wyroku), że osoby związane odpowiednimi umowami o dzieło przenosiły autorskie prawa majątkowe do wytworzonych kodów programistycznych na wnioskodawcę. Opisane było więc co było przedmiotem nabycia (kody programistyczne), od kogo (od osób fizycznych), w ramach jakich umów (umów o dzieło) i na jakich zasadach (z przeniesieniem na wnioskodawcę przez te osoby praw autorskich do wytworzonych kodów programistycznych).

Sąd pierwszej instancji uznał, że skoro w zakresie kodu programistycznego w ramach umów o dzieło, wni...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »