NSA. Sprzedając złom, można zostać przedsiębiorcą

Z uzasadnienia: Działalność skarżącego w zakresie sprzedaży złomu spełniała przesłanki pozarolniczej działalności gospodarczej w rozumieniu art. 5a pkt 6 ustawy o PIT, a uzyskany z tego tytułu przychód należy zaklasyfikować do źródła przychodów, o którym mowa w art. 10 ust. 1 pkt 3 ww. ustawy. Działalność ta miała charakter zarobkowy, była prowadzona we własnym imieniu w sposób zorganizowany i ciągły. O zorganizowanym charakterze tej działalności świadczy zarówno jej skala, jak i sposób jej prowadzenia. Skarżący dysponował zarówno transportem jak i sprzętem do cięcia i prasowania złomu (palnik, prasa).

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Anna Dumas, Sędzia NSA Sławomir Presnarowicz, Sędzia WSA (del.) Wojciech Stachurski (sprawozdawca), Protokolant Anna Rembowska, po rozpoznaniu w dniu 12 maja 2016 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej R. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 11 grudnia 2013 r. sygn. akt I SA/Ol 558/13 w sprawie ze skargi R. M. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Olsztynie z dnia 17 czerwca 2013 r. nr [...] w przedmiocie określenia zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2007 r.:

1. oddala skargę kasacyjną,
2. zasądza od R. M. rzecz Dyrektora Izby Skarbowej w Olsztynie kwotę 300 (słownie: trzysta) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji.

Wyrokiem z dnia 11 grudnia 2013 r., sygn. I SA/Ol 558/13, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie, oddalił skargę R. M. (dalej również jako "Skarżący") na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Olsztynie z dnia 17 czerwca 2013 r., nr [...], wydaną w przedmiocie określenia zobowiązania w podatku dochodowym od osób fizycznych za 2007 r.

2. Przedstawiony przez Sąd pierwszej instancji stan sprawy.

Zaskarżoną decyzją Dyrektor Izby Skarbowej w Olsztynie utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego w K. z dnia 4 marca 2013 r., w której stwierdzono, że Skarżący nie zgłosił do opodatkowania podatkiem dochodowym od osób fizycznych przychodów z tytułu działalności gospodarczej w zakresie sprzedaży złomu w miesiącach marzec - maj 2007 r. w łącznej wysokości 26.106,06 zł.

Dyrektor Izby Skarbowej odwołał się do definicji działalności gospodarczej wyrażonej w art. 3 pkt 9 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 z poźn. zm. - dalej w skrócie: "o.p."), w art. 2 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 173, poz. 1807 z późn. zm.) oraz w art. 5a pkt 6 z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm. - dalej w skrócie: "u.p.d.o.f.").

Następnie wskazał, że Skarżący w latach 2006 - 2010 dokonał sprzedaży złomu na rzecz podmiotów prowadzących punkty skupu złomu: w 2006 r. w ilości 29.072,30 kg na łączną kwotę 17.367,90 zł; w 2007 r. w ilości 58.538,00 kg na łączną kwotę 26.106,06 zł; w 2008 r. w ilości 52.741,20 kg na łączną kwotę 32.634,02 zł; w 2009 r. w ilości 5.420,00 kg na łączną kwotę 2.724 zł; w 2010 r. w ilości 3.340,00 kg na łączną kwotę 1.824,70 zł. Złom ten stanowił własność prywatną Skarżącego. Były to między innymi blachy, konstrukcje, części maszyn rolniczych, elementy świniarni, pręty, piec c.o., zaś w okresie objętym postępowaniem w niniejszej sprawie w przeważającej części - elementy suszarni i siatka. Organ odwoławczy nie dał wiary wyjaśnieniem Skarżącego, że sprzedany przez niego w 2007 roku złom pochodził w całości z prowadzonego wcześniej gospodarstwa rolnego w S. o powierzchni 18 ha. W 2004 r. Skarżący dokonał sprzedaży znacznej części tego gospodarstwa, pozostawiając jedynie oborę i grunt o powierzchni 5 arów. Odmawiając wiarygodności wyjaśnieniom Skarżącego, co do źródła pochodzenia złomu sprzedanego przez niego w 2007 r., organ odwoławczy odwołał się do zeznań przesłuchanych w charakterze świadków: byłej żony skarżącego - E. M. oraz T. F., W. B., J. K., M. S., M. So., Z. R. i J. O. Ponadto, strona nie udokumentowała faktu posiadania sprzętu rolniczego i samochodów, które miały jej służyć w prowadzonej we wcześniejszym okresie działalności rolniczej.

W ocenie Dyrektora Izby Skarbowej, czynności strony polegające na wielokrotnych transakcjach sprzedaży złomu stanowiły - ze względu na przedmiot, skalę przedsięwzięcia, zawodowy i powtarzalny charakter działań, przyporządkowanie zasadzie racjonalnego gospodarowania oraz uczestnictwo w obrocie gospodarczym - działalność gospodarczą.

3. Skarga do Sądu pierwszej instancji i odpowiedź organu na skargę.

W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie Skarżący zarzucił wydanej decyzji naruszenie art. 121, art. 122, art. 139, art. 180, art. 187 i art. 210 § 4 o.p. oraz art. 3 pkt 9 tej ustawy, art. 2 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej i art. 10 ust. 1 pkt 8 u.p.d.o.f. W uzasadnieniu wywodził, że sprzedaż złomu była jedynie formą wyzbywania się starych niepotrzebnych przedmiotów.

Odpowiadając na skargę organ wniósł o jej oddalenie.

4. Uzasadnienie wyroku Sądu pierwszej instancji.

Oddalając skargę Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie stwierdził, że w rozpoznawanej sprawie nie doszło do naruszenia przepisów postępowania, które w sposób istotny wpłynęłyby na wynik sprawy. Z materiału dowodowego zebranego w sprawie bezspornie wynika, iż w latach 2006-2009 Skarżący prowadził niezgłoszoną do opodatkowania działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży złomu. Zasadne było poddanie ocenie czynności podejmowanych przez niego w tym zakresie w 2007 r. przy uwzględnieniu, że również w roku 2006 a także w latach 2008, 2009 i 2010 dokonywał sprzedaży złomu w punktach skupu. Zarówno z zeznań strony jak i przesłuchanych w sprawie świadków wynika, że Skarżący gromadził złom na terenie posesji byłego gospodarstwa rolnego. Z zeznań świadków wynikało ponadto, że złom był zwożony, zbierany, skupowany, co przeczy twierdzeniom strony, że stanowiły go w zasadzie wyłącznie sprzęty używane poprzednio w gospodarstwie rolnym. Sam Skarżący przyznał, że złom był też dostarczany na jego posesje przez osoby trzecie, które wyzbywały się w ten sposób niepotrzebnych sprzętów. Trudno byłoby przyjąć, że pozwalał on, nie mając w tym żadnego interesu na to, by na jego posesję dostarczane były zużyte sprzęty. Znamienna jest przy tym okoliczność, że Skarżący przyjmował także złom w ramach rozliczenia za świadczone usługi transportowe. Wynika to jednoznacznie z jego zeznań. Już tylko ten fakt wskazuje na to, że z gromadzenia złomu a następnie jego sprzedaży Skarżący uczynił źródło przychodów.

Sąd nie dopatrzył się wadliwości w odmowie ponownego przeprowadzenia dowodów. Analiza zeznań świadków wskazuje, że jest możliwe stwierdzenie skąd czerpali oni wiedzę na temat złomu gromadzonego przez Skarżącego.

W większości przypadków świadkowie to mieszkańcy tej samej miejscowości, gdzie znajdował się złom. Z faktu, że zeznania świadków nie dostarczają pełnej wiedzy na temat prowadzonej przez stronę działalności nie można wywodzić, że przeprowadzone przesłuchania nie były wystarczająco wnikliwe i wymagały powtórzenia. Zeznania świadków dostarczają niewątpliwie jedynie fragmentarycznej i ogólnej wiedzy na temat złomu, którym zajmował się Skarżący. Świadkowie wyraźnie zastrzegają w swych zeznaniach, jeśli czegoś nie wiedzą nie pamiętają, lub czegoś nie widzieli. Zauważyć przy tym należy, że w odniesieniu do sprzedaży złomu w roku 2007 istotne było to, czy Skarżący miał w swym gospodarstwie suszarnię o dosyć znacznych gabarytach oraz elementy ogrodzenia, które stanowiły złom sprzedany w tym roku a na temat tych kwestii świadkowie wypowiadali się dosyć jednoznacznie.

Zdaniem Sądu, Skarżący w sposób zamierzony i zorganizowany dokonywał systematycznych transakcji w zakresie sprzedaży złomu. Organ odwoławczy prawidłowo wyeksponował te elementy stanu faktycznego, które w jego ocenie złożyły się na przyjęcie, że ze względu na przedmiot, skalę przedsięwzięcia, zawodowy i powtarzal...