NSA: Podróż osoby nie będącej pracownikiem nie musi być służbowa

Z uzasadnienia: ...Pojęcia "podróży" nie należy utożsamiać z "podróżą służbową" – pojęciem zdefiniowanym w Kodeksie pracy. Zatem przy braku ustawowej definicji "podróży" należy przyjąć, iż chodzi tu zarówno o podróż odbytą w związku z załatwianiem cudzych spraw, jak również o dojazd na miejsce wykonywania określonych czynności. W przypadku pracowników zwolnieniem objęte są wyłącznie diety i inne należności za czas ich podróży służbowej, natomiast u osób niebędących pracownikami mowa jest o świadczeniach otrzymanych w związku z szeroko rozumianą podróżą...

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Jan Grzęda (sprawozdawca), Sędzia NSA Maciej Jaśniewicz, Sędzia WSA del. Dominik Mączyński, Protokolant Justyna Nawrocka, po rozpoznaniu w dniu 12 stycznia 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie działającego z upoważnienia Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 10 lipca 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 3373/14 w sprawie ze skargi F. L. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 11 lipca 2014 r. nr IPPB4/415-302/14-4/JK w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Szefa Krajowej Administracji Skarbowej na rzecz F. L. kwotę 240 (dwieście czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z 10 lipca 2015 r., sygn. akt III SA/Wa 3373/14, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, na skutek skargi F. L. uchylił interpretację indywidualną Ministra Finansów z 11 lipca 2014 r. w przedmiocie podatku dochodowego od osób fizycznych.

Stan sprawy Sąd administracyjny I instancji przedstawił następująco:

Skarżący – F. L., zwrócił się o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych.

Z przedstawionego opisu zdarzenia przyszłego wynika, że Skarżący jest uczestnikiem studiów doktoranckich na Uniwersytecie W. ("Uniwersytet"). Skarżący nie jest przez Uniwersytet zatrudniony na zasadach stosunku służbowego, stosunku pracy, stosunku pracy nakładczej lub spółdzielczego stosunku pracy. Skarżący nie prowadzi pozarolniczej działalności gospodarczej. W 2013 r. Uniwersytet, w imieniu Skarżącego, złożył do Ministra Nauki i Szkolnictwa Wyższego ("Minister") wniosek o przyznanie środków na wyjazd naukowy Skarżącego do Instytutu [...] w F. od dnia 1 października 2014 r. do dnia 30 września 2016 r. w ramach programu "Mobilność Plus" ("Program").

Zgodnie z załącznikiem do komunikatu Ministra z dnia 26 kwietnia 2012 r. o ustanowieniu programu pod nazwą "Mobilność Plus" (M.P. poz. 254) celem Programu jest umożliwienie młodym naukowcom, w tym uczestnikom studiów doktoranckich, udziału w badaniach naukowych prowadzonych w renomowanych zagranicznych ośrodkach naukowych pod opieką wybitnych naukowców o międzynarodowym autorytecie w danej dziedzinie nauki. Program zapewnia finansowanie pobytu uczestnika programu w jednostce naukowej posiadającej siedzibę poza terytorium RP, prowadzącej w sposób ciągły badania naukowe lub prace rozwojowe oraz podróży między miejscem zamieszkania uczestnika programu a miejscowością, w której znajduje się zagraniczny ośrodek.

W dniu 20 grudnia 2013 r. Minister przyznał Uniwersytetowi w ramach Programu środki finansowe. Następnie w dniu 14 lutego 2014 r. została podpisana umowa pomiędzy Ministrem, a Uniwersytetem ("Umową A") precyzująca cel i zasady wykorzystania środków. Zgodnie z Umową A i dołączonym do niej harmonogramem środki zostały przeznaczone na: (a) koszty pobytu Skarżącego w zagranicznym ośrodku, (b) koszty podróży Skarżącego pomiędzy miejscem zamieszkania, a miejscowością, w której znajduje się zagraniczny ośrodek, (c) koszty pobytu członków rodziny Skarżącego w zagranicznym ośrodku, (d) koszty podróży członków rodziny Skarżącego pomiędzy miejscem zamieszkania, a miejscowością w której znajduje się zagraniczny ośrodek. Szczegółowe warunki rozliczenia regulują zasady określone w ogłoszeniu konkursowym dostępnym w Biuletynie Informacji Publicznej Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego.

W szczególności:

"1.5. Środki finansowe na uczestnictwo w programie mogą być przyznane na okres od 6 do 36 miesięcy.

1.6. Do okresu o którym mowa w pkt 1.5., mogą być wliczane okresy uzasadnionych przerw w pobycie za granicą nie dłuższe niż 21 dni na każde 6 miesięcy pobytu, jeżeli przerwy te nie powodują utrudnień w realizacji badań naukowych lub prac rozwojowych, w których bierze udział uczestnik programu."

Jednocześnie zgodnie z § 6 Umowy A ("Jednostka" w rozumieniu Umowy A to Uniwersytet):

"2. Jednostka jest zobowiązana niezwłocznie zawiadomić Ministra o wszelkich zmianach, mających wpływ na wysokość finansowania, w tym w składzie członków rodziny uczestnika programu, których pobyt podlega finansowaniu.

3. Jednostka ma obowiązek zawiadomić niezwłocznie Ministra o przerwach w pobycie za granicą uczestnika programu i członków jego rodziny, które nie podlegają wliczeniu do okresów pobytu podlegających finansowaniu.

4. W przypadku zaistnienia zdarzeń, o których mowa w ust. 2 (z wyłączeniem przypadku powiększenia rodziny) i ust. 3 Jednostka zwraca na konto Ministerstwa otrzymane środki finansowe w części odpowiadającej kwocie, jaka, w związku z tymi zdarzeniami, nie została wykorzystana zgodnie z umową. Środki te podlegają zwrotowi w terminie nie dłuższym niż 30 dni od dnia zaistnienia zdarzenia. Od kwoty środków finansowych zwróconych po tym terminie naliczane będą odsetki ustawowe począwszy od dnia następującego po dniu, w którym upłynął termin zwrotu, do dnia zwrotu."

Z kolei § 14 Umowy A określa z kolei obowiązki sprawozdawcze w ramach Programu:

"1. Jednostka zobowiązuje się do składania w Departamencie Instrumentów Polityki Naukowej Ministerstwa sprawozdań rocznych sprawozdania końcowego z uczestnictwa w Programie, sporządzonych według wzoru stanowiącego załącznik Nr 2 do niniejszej umowy. (...),

4. Niezłożenie sprawozdania rocznego w terminie, o którym mowa w ust. 2, lub negatywna ocena sprawozdania może stanowić podstawę do wstrzymania dalszego finansowania do czasu złożenia przez Jednostkę sprawozdania rocznego albo poprawionego sprawozdania rocznego oraz jego zatwierdzenia przez Ministra na podstawie pozytywnej oceny Zespołu, a także do odstąpienia przez Ministra od umowy w trybie natychmiastowym i do zażądania zwrotu całości lub części przekazanych środków wraz z odsetkami ustawowymi naliczonymi od dnia przekazania środków do dnia ich zwrotu."

Ponadto zgodnie z Umową A środki finansowe z tytułu uczestnictwa w Programie wypłacane będą z góry na cały rok, przy czym w kolejnych latach realizacji Programu (2015 i 2016) w styczniu wypłacona będzie kwota odpowiadająca trzem pierwszym miesiącom pobytu, a po zatwierdzeniu przez zespół wyznaczony przez Ministra sprawozdania za ubiegły rok wypłacana będzie pozostała część środków finansowych na dany rok.

Przekazanie środków Skarżącemu odbywać się będzie na podstawie odrębnej umowy, podpisanej pomiędzy Uniwersytetem, a Skarżącym ("Umowa B"). W Umowie B Skarżący zobowiązuje się realizować uczestnictwo w Programie na zasadach określonych w umowie pomiędzy Ministrem, a Uniwersytetem i wywiązywać się ze wszystkich obowiązków sprawozdawczych.

Zgodnie z Umową A i Umową B ukończenie studiów doktoranckich nie stanowi podstawy do rozwiązania umowy i zakończenia uczestnictwa w Programie (taką przesłanką jest przerwanie studiów w trakcie). W trakcie uczestnictwa w Programie przewidywane jest ukończenie przez Skarżącego studiów doktoranckich. W tym przypadku Skarżący będzie związany z Uniwersytetem wyłącznie na podstawie Umowy B.

W uzupełnieniu wniosku Skarżący wyjaśnił, że zgodnie z literalnym brzmieniem umowy pomiędzy Uniwersytetem, a Skarżącym (Umowa B), otrzyma on środki na pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków związanych z pobytem w zagranicznym ośrodku dla niego i jego członków rodziny (małżonki oraz niepełnoletnich dzieci). Wysokość tych środków uzależniona będzie od liczby miesięcy faktycznie spędzonych w zagranicznym ośrodku. Ze względu na fakt, że przepisy podatkowe nie zawierają legalnej definicji "diety", Skarżący nie jest w stanie jednoznacznie wskazać, czy środki opisane jako "środki na pokrycie kosztów utrzymania i bieżących wydatków związanych z pobytem" stanowią diety w rozumieniu art. 21 ust. 1 pkt 16 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 ze zm.) zwanej dalej - "u.p.d.o.f.". Tym samym wskazanie, czy wyżej wymienione środki stanowią diety w rozumieniu przepisu art. 21 ust. 1 pkt 16 u.p.d.o.f., stanowi wykładnię wskazanego przepisu, a nie element zdarzenia przyszłego. Skarżący podtrzymuje stanowisko, wyrażone w wniosku, że takie należności należy uznać za dietę w rozumieniu wyżej wymienionego przepisu.

Skarżący otrzyma również zryczałtowany zwrot kosztów podróży dla niego i członków jego rodziny (małżonki oraz niepełnoletnich dzieci) - uzależniony od długości pobytu oraz odległości zagranicznego ośrodka od miejsca stałego zamieszkania Skarżącego. W ramach programu Mobilność Plus Skarżący nie otrzyma żadnych innych świadczeń (zarówno pieniężnych jak i rzeczowych).

Skarżący wskazał ponadto, że zasady Programu dotyczące kosztów pobytu nie odnoszą się do limitów określonych w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej dotyczących podróży służbowych i możliwe jest, że Skarżącemu zostaną wypłacone kwoty wyższe lub niższe niż określone w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej. W szczególności kwoty ryczałtowe w Programie, przeznaczone na koszty utrzymania Skarżącego i jego rodziny określone są w polskich złotych, a w przypadku rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej kwoty te określone są (dla Francji) w euro. Jednakże kwota przeznaczona na koszty utrzymania Skarżącego przez miesiąc (z pominięciem kosztów przeznaczonych w umowie na pobyt jego rodziny) jest zbliżona do limitu określonego w rozporządzeniu Ministra Pracy i Polityki Społecznej, tak więc zależnie od kształtowania się kursów walut będzie ona mieściła się lub nie w limitach określonych przywołanym rozporządzeniem.

Jednocześnie w zakresie części świadczeń z Programu, dotyczących kosztów podróży z miejsca stałego zamieszkania Skarżącego do miejscowości, w której znajduje się zagraniczny ośrodek naukowy nie mają zastosowa...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »