NSA. Podatek od nieruchomości przy umowie najmu

Z uzasadnienia: Nie każda osoba lokująca nadwyżki finansowe w rynek nieruchomości zostaje automatycznie podmiotem prowadzącym działalność gospodarczą. Okazjonalny najem lokalu mieszkalnego nie stanowi przejawu prowadzenia działalności gospodarczej (...) Poza tym nie jest działalnością gospodarczą działalność mająca na celu obsługę własnego majątku, choćby była przesycona motywem zysku (...). W przeciwnym razie dochodziłoby do zatarcia różnicy między zwykłym korzystaniem z uprawnień właścicielskich w celu rozporządzenia własnym majątkiem, a zawodowym prowadzeniem działalności gospodarczej.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Stefan Babiarz (sprawozdawca) Sędziowie NSA Grażyna Nasierowska NSA Sławomir Presnarowicz po rozpoznaniu w dniu 19 grudnia 2018 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej K. K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego we Wrocławiu z dnia 22 lutego 2018 r. sygn. akt I SA/Wr 966/17 w sprawie ze skargi K. K. przy udziale T. K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Jeleniej Górze z dnia 28 czerwca 2017 r. nr [...] w przedmiocie wymiaru podatku od nieruchomości za 2016 r.:

1. uchyla zaskarżony wyrok w całości,
2. uchyla zaskarżoną decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Jeleniej Górze z dnia 28 czerwca 2017 r. nr [...],
3. zasądza od Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Jeleniej Górze na rzecz K. K. kwotę 2117 (słownie: dwa tysiące sto siedemnaście) zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego.

UZASADNIENIE

1. Wyrokiem z dnia 22 lutego 2018 r., I SA/Wr 966/17, Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wrocławiu oddalił skargę K. K. (zwanej dalej skarżącą) przy udziale T.K.na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Jeleniej Górze z dnia 28 czerwca 2017 r. w przedmiocie wymiaru podatku od nieruchomości za 2016 r.

2. Ze stanu sprawy przyjętego przez sąd I instancji wynika, że organ I instancji ustalił skarżącej zobowiązanie podatkowe w podatku od nieruchomości wskazując, iż grunty i budynki związane są z prowadzeniem działalności gospodarczej, zatem opodatkowane są wyższą stawką.

3. Po rozpatrzeniu odwołania Samorządowe Kolegium Odwoławcze w Jeleniej Górze decyzją z dnia 28 czerwca 2017 r. utrzymało w mocy decyzję organu I instancji. Wskazało, że w treści § 13 aktu notarialnego umowy sprzedaży nieruchomości skarżąca i jej mąż wyrazili zgodę na to, aby w okresie pierwszych 10 lat zarząd nad wynajmem lokalu mieszkalnego oraz miejsca postojowego powierzony został Spółce z o.o. sp.k. Na dzień 5 września 2016 r. lokal będący własnością skarżącej i jej męża znajdował się w wykazie lokali wynajmowanych, sporządzonym i przekazanym przez podmiot zarządzający wynajmem – Spółkę. Organ podkreślił, że wprawdzie podatnicy nie prowadzą bezpośrednio wynajmu przedmiotowego lokalu, ale do jego wynajmu dla celów wypoczynkowych umocowali profesjonalny podmiot. Wynajem ma charakter ciągły i zorganizowany, o czym świadczą oferty rozpowszechniane za pomocą internetu. Powyższe wypełnia definicję działalności gospodarczej w rozumieniu ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2016 r., poz. 716 ze zm. – zwanej dalej jako: u.p.o.l.) oraz ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. z 2015 r., poz. 584 – zwanej dalej: u.s.d.g.). Skoro nieruchomości znajdują się w posiadaniu spółki, to oznacza, że pozostają one zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej, a obowiązek podatkowy w tym zakresie spoczywa na podatnikach jako wynajmujących te nieruchomości. Poza tym w złożonej w dniu 17 stycznia 2017 r. informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych, skarżąca sama określiła nieruchomość jako "związaną z prowadzeniem działalności gospodarczej".

4. Sąd I instancji oddalając skargę zaznaczył, że kwestia prowadzenia bądź nieprowadzenia działalności gospodarczej oraz kwestia zajęcia danej nieruchomości na taką działalność jest wedle przepisów u.p.o.l. kwestią faktyczną, w związku z czym klasyfikacja nieruchomości w ewidencji nie może mieć w tym konkretnym przypadku charakteru decydującego. Wskazuje na to niewątpliwie treść art. 5 ust. 1 pkt 2 lit. b) u.p.o.l. przewidującego podwyższoną stawkę opodatkowania dla budynków mieszkalnych lub ich części zajętych na prowadzenie działalności gospodarczej. Brzmienie tego przepisu prowadzi do oczywistego wniosku, że wynikające z ewidencji przeznaczenie budynku (lub jego części) jako mieszkalnego nie będzie rozstrzygające dla kwestii opodatkowania, jeżeli okaże się, że faktycznie budynek ten (lub jego część) są faktycznie zajmowane na cele działalności gospodarczej. Z kolei przepis art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. a) u.p.o.l., dotyczący opodatkowania gruntów według podwyższonej stawki, stanowi bezpośrednio i wprost, że grunty związane z działalnością gospodarczą podlegają opodatkowaniu tą stawką bez względu na sposób zakwalifikowania w ewidencji gruntów i budynków. Również w orzecznictwie sądowoadministracyjnym przyjmuje się, że lokale mieszkalne zajęte na prowadzenie działalności gospodarczej to takie, które noszą cechy faktycznego, tj. rzeczywistego wykorzystania na działalność gospodarczą.

Zdaniem sądu I instancji trudno jest oczekiwać, aby dane zawarte w ewidencji "nadążały" za często zmieniającą się rzeczywistością w zakresie prowadzenia bądź nieprowadzenia działalności gospodarczej. Z tego właśnie powodu ustawodawca odwołuje się w tym zakresie do rzeczywistego zajęcia nieruchomości budynkowej lub lokalowej na działalność gospodarczą i rzeczywistego związku nieruchomości gruntowej z taką działalnością, a nie do przeznaczenia nieruchomości jako takiej w ewidencji gruntów i budynków. W tym zakresie wyłomu doznaje zatem zasada określona w art. 21 ust. 1 ustawy z dnia 17 maja 1989 r. - Prawo geodezyjne i kartograficzne (Dz.U. z 2017 r. poz. 2101 ze zm. – zwanej dalej: u.Pr.g.k.), w myśl której dane zawarte w ewidencji gruntów i budynków stanowią podstawę wymiaru podatków i świadczeń. Sąd przyjął, że jeżeli okoliczność wywołująca skutki prawne ma charakter faktyczny, a za taką należy uznać prowadzenie działalności gospodarczej, należy oprzeć się na pozostałych (poza ewidencją) środkach dowodowych zebranych w ramach postępowania wyjaśniającego. Dla uznania, że lokal mieszkalny jest zajmowany na działalność gospodarczą, nie jest wymagane, by działalność gospodarczą w tego rodzaju lokalu prowadził sam podatnik. Wystarczy bowiem, by tego rodzaju działalność prowadził posiadacz zależny, tj. najemca. Lokal mieszkalny, przeznaczony na usługi zakwaterowania turystów, jest zajmowany na działalność gospodarczą. Brak cech (statusu) przedsiębiorcy po stronie skarżących nie wyklucza przyjęcia, że sporny lokal mieszkalny jest zajmowany na działalność gospodarczą, jeśli prowadzi ją inny podmiot. Poza tym skarżąca w złożonej w dniu 17 stycznia 2017 r. "informacji o nieruchomościach i obiektach budowlanych" sama wykazała do opodatkowania grunt jako "związany z prowadzeniem działalności gospodarczej".

5. Powyższy wyrok skarżąca zaskarżyła w całości skargą kasacyjną, zarzucając naruszenie:

1. art. 21 ust. 1 u.Pr.g.i.k. oraz 1a ust. 3 oraz art. 5 ust. 1 pkt 1 lit. a) u.p.o.l. - poprzez przyjęcie, że roz...