NSA. Podatek od nieruchomości i współwłasność

Do powstania współwłasności części wspólnej nieruchomości w rozumieniu art. 3 ust. 5 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych dochodzi dopiero wtedy, gdy lokale z własnością których wiąże się udział w nieruchomości wspólnej znajdują się we własności co najmniej dwóch podmiotów. W przypadku, gdy wszystkie lokale znajdują się we własności tego samego podmiotu, nie dochodzi do powstania współwłasności części wspólnej nieruchomości, a w konsekwencji nie będzie miał zastosowania art. 3 ust. 5 ww. ustawy - orzekł Naczelny Sąd Administracyjny.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Sławomir Presnarowicz, Sędzia NSA Bogusław Dauter (sprawozdawca), Sędzia WSA (del.) Bogusław Woźniak, po rozpoznaniu w dniu 23 lutego 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej S. [...] S.A. z siedzibą w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Rzeszowie z dnia 5 lipca 2016 r. sygn. akt I SA/Rz 428/16 w sprawie ze skargi S. [...] S.A. z siedzibą w K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnobrzegu z dnia 15 marca 2016 r., nr [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2015 r. oddala skargę kasacyjną.

UZASADNIENIE

1. Wyrokiem z 5 lipca 2016 r., I SA/Rz 428/16 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie oddalił skargę S[...] S.A. z siedzibą w K. na decyzję Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Tarnobrzegu z 15 marca 2016 r., [...] w przedmiocie podatku od nieruchomości za 2015 r.

2. W skardze kasacyjnej pełnomocnik spółki zaskarżył wyrok w całości, zarzucając mu:

1. na podstawie art. 174 pkt 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jednolity Dz. U. z 2016 r. poz. 718 ze zm., dalej: "p.p.s.a"), naruszenie prawa materialnego, tj.:

a. błędną wykładnię przepisów art. 3 ust. 4 in fine, w zw. z art. 3 ust. 5 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r., o podatkach i opłatach lokalnych (t.j.: Dz.U. z 2014 r., poz. 849, ze zm., obowiązującej do dnia 31 grudnia 2015 r., dalej: "u.p.o.l.") oraz błędną wykładnię prowadzącą do niewłaściwego zastosowania art. 3 ust. 1 pkt 1 u.p.o.l., polegającą na nieuzasadnionym przyjęciu, za organem administracyjnym, że w niniejszej sprawie zastosowanie mieć powinna norma wynikająca z art. 3 ust. 1 pkt 1 u.p.o.l., co prowadzi do modyfikacji literalnego brzmienia przepisów u.p.o.l. i w konsekwencji do zawężenia zakresu stosowania art. 3 ust. 5 w zw. z art. 3 ust. 4 in fine u.p.o.l., jedynie do sytuacji występowania co najmniej dwóch podmiotów będących współwłaścicielami nieruchomości, pomimo że przywołane powyżej przepisy u.p.o.l. takiego wymogu nie przewidują;
b. błędną wykładnię przepisu art. 2 ust. 1 i 2, art. 7 ust. 1 i 2 oraz art. 10 ustawy z dnia 24 czerwca 1994 r. o własności lokali (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 80, poz. 903 ze zm.; dalej: "u.w.l.") polegającą na bezpodstawnym przyjęciu, za organem administracyjnym, że pojęcie współwłasność części wspólnej nieruchomości różni się od pojęcia udział w nieruchomości wspólnej, co doprowadziło do nieuprawnionego rozszerzenia zastosowania art. 3 ust. 1 pkt 1 u.p.o.l. na sytuację, gdy wydzielono lokale na mocy jednostronnej czynności prawnej i zastosowanie mieć powinny art. 3 ust. 5 w zw. z art. 3 ust. 4 in fine u.p.o.l.;
c. niewłaściwe zastosowanie art. 195 ustawy z dnia 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (t.j.: Dz.U.2014.121 ze zm., dalej: "k.c."), polegające na akceptacji nieuzasadnionego rozszerzenia jego zastosowania przez organ administracyjny, z pominięciem obowiązującego przepisu lex specialis wyrażonego w art. 10 u.w.l., do stanu faktycznego niniejszej sprawy, prowadzące w konsekwencji do braku objęcia przedmiotowej sprawy regulacją opisaną w art. 3 ust. 5 w zw. z art. 3 ust. 4 in fine u.p.o.l.;
d. błędną wykładnię przepisów art. 217 w zw. z art. 84, art. 64 ust. 3 oraz art. 2 Konstytucji Rzeczpospolitej Polskiej z dnia 2 kwietnia 1997 r. (Dz. U. z 1997 r., Nr 78, poz. 483 ze zm., dalej: "Konstytucja"), polegającą na przyjęciu, za organem administracyjnym, że brak zastosowania art. 3 ust. 5 w zw. z art. 3 ust. 4 in fine u.p.o.l. w stanie faktycznym niniejszej sprawy nie powoduje powstania po stronie skarżącej obowiązku świadczenia podatkowego w wysokości znacznie przekraczającej wymiar wynikający z aktu normatywnego o randze ustawy, w którym to wyłącznie mogą być ustanawiane obciążenia podatkowe;

2. na podstawie art. 174 pkt 2 p.p.s.a. naruszenie przepisów postępowania, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj.:

a. art. 145 § 1 pkt 1 lit. a p.p.s.a. w zw. z art. 151 p.p.s.a., poprzez oddalenie skargi mimo, że organ administracyjny dopuścił się naruszenia prawa materialnego, które miało wpływ na wynik sprawy, a to:

i. obrazy art. 3 ust. 1 pkt 1 u.p.o.l., poprzez jego błędną wykładnię prowadzącą w konsekwencji do niewłaściwego zastosowania, polegającego na nieuzasadnionym rozszerzeniu zakresu jego stosowania do stanu faktycznego niniejszej sprawy, który powinien zostać objęty zakresem art. 3 ust. 5 u.p.o.l. w zw. z art. 3 ust. 4 in fine u.p.o.l., zgodnie również z literalną wykładnią przepisów art. 10 u.w.l. w zw. z art. 7 ust. 1 oraz art. 2 ust. 1 u.w.l., co bezpośrednio poskutkowało określeniem skarżącej wysokości zobowiązania w podatku od nieruchomości w oparciu o niewłaściwą podstawę;
ii. obrazy art. 3 ust. 1 pkt 1 u.p.o.l., poprzez jego błędną wykładnię i rozszerzenie zakresu jego stosowania do stanu faktycznego niniejszej sprawy, co skutkowało obrazą art. 217 w zw. z art. 84, art. 64 ust. 3 oraz art. 2 Konstytucji poprzez nieuzasadniony brak ich zastosowania w przedstawionym przez skarżącą stanie faktycznym i zastosowanie wykładni przepisów niekorzystnej dla podatnika, co w konsekwencji zdeterminowało uostatecznienie się decyzji określającej wysokość świadczenia podatkowego w kwocie znacznie przekraczającej wymiar wynikający z aktu normatywnego o randze ustawy;
iii. obrazy art. 2 ust. 1 i 2, art. 7 ust. 1 i 2 oraz art. 10 u.w.l., poprzez niewłaściwą ich wykładnię, która doprowadziła do braku ich zastosowania w odniesieniu do przedstawionego stanu faktycznego pomimo, iż literalne brzmienie tychże przepisów, przewiduje odpowiednie zastosowanie przepisów o ustanowieniu odrębnej własności w drodze umowy, w odniesieniu do sytuacji w której właściciel nieruchomości ustanawia odrębną własność lokali dla siebie, na mocy jednostronnej czynności prawnej, a w konsekwencji określenie wysokości świadczenia podatkowego w kwocie znacznie przekraczającej wymiar wynikający z obowiązujących przepisów;

b. art. 145 § 1 pkt 1 lit. c p.p.s.a. w zw. z art. 151 p.p.s.a. poprzez oddalenie skargi mimo, że organ administracyjny dopuścił się naruszenia prawa procesowego, które mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy, a to:

i. obrazy art. 233 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (t.j. Dz.U. 2015 poz. 613, dalej: "o.p.") poprzez jego zastosowanie i utrzymanie w mocy zaskarżonej decyzji organu pierwszej i drugiej instancji mimo, że decyzje te zostały wydane z naruszeniem przepisów postępowania, tj.:

- art. 21 § 1 pkt 1 w zw. z art. 21 § 3 o.p. oraz art. 207 § 1 o.p., poprzez brak wykazania jednoznacznej podstawy prawnej aktualizującej kompetencję organu pierwszej instancji do wydania decyzji;
- art. 121 § 1 o.p., art. 122 o.p. oraz art. 124 o.p., poprzez dokonanie dowolnej i wybiórczej oceny zebranego w sprawie materiału dowodowego, jak również brak dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego i prawnego sprawy, a w konsekwencji niewłaściwe przeprowadzenie postępowania, a to z naruszeniem zasady legalizmu i praworządności, zasady postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych oraz zasady przekonywania;
- art. 210 § 1 pkt 6) w zw. z art. 210 § 4 o.p. poprzez sporządzenie uzasadnienia w sposób, który nie odpowiada przewidzianym wymogom, co poskutkowało rażącym naruszeniem wymogów poprawności formalnej decyzji, jak również zasad postępowania wskazanych w art. 120 o.p., art. 121 § 1 i § 2 o.p. oraz art. 124 o.p.;

ii. obrazy art. 120 o.p., art. 121 § 1 o.p., art. 122 o.p. oraz art. 124 o.p. w zw. z art. 235 o.p. poprzez brak uwzględnienia całokształtu okoliczności przedmiotowej sprawy przy wydawaniu decyzji, brak jasnego umotywowania wydanej decyzji i jednocześnie brak odniesienia się w uzasadnieniu decyzji do argumentów przytoczonych w toku sprawy przez skarżącą, podczas gdy konieczny do wyjaśnienia zakres sprawy obejmował pełną analizę prowadzonego postępowania podatkowego oraz klarowne przedstawienie toku rozumowania organu pierwszej i drugiej instancji, co miało istotny wpływ na wydane rozstrzygnięcie;
iii. obrazy art. 122 o.p. w zw. z art. 191 o.p. poprzez przekroczenie przez organ pierwszej i drugiej instancji granicy swobodnej oceny dowodów, nie rozpatrzenie całego materiału dowodowego koniecznego dla załatwienia sprawy, przez co naruszona została zasada praworządności i postępowania w sposób budzący zaufanie do organów podatkowych, co miało...