NSA: podatek od czynności cywilnoprawnych przy zawiązywaniu spółki komandytowej

Z chwilą zawarcia umowy spółki komandytowej dokonuje się czynność cywilnoprawna, podlegająca opodatkowaniu PCC. Powstaje obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, obciążający osoby zawierające umowę, ponieważ, na podstawie art. 109 § 2 Kodeksu Spółek handlowych działają one i odpowiadają solidarnie za spółkę po jej zawiązaniu, a przed jej wpisem do rejestru.

TEZA

Dokonanie czynności cywilnoprawnej w postaci zawarcia umowy spółki komandytowej, zgodnie z art. 1 ust. 1 lit. k. w zw. z art. 1 ust. 2 pkt 1 oraz art. 3 ust. 1 ustawy z dnia z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r., Nr 101, poz. 649 ze zm.) konstytuuje obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych, obciążający osoby zawierające umowę, ponieważ, na podstawie art. 109 § 2 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (tekst jedn. Dz. U. z 2000 r., poz. 1030 ze zm.), działają one i odpowiadają solidarnie za spółkę po jej zawiązaniu, a przed jej wpisem do rejestru.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Jacek Brolik (sprawozdawca), Sędzia NSA Bogusław Dauter, Sędzia NSA del. Anna Maria Świderska, Protokolant Justyna Nawrocka, po rozpoznaniu w dniu 6 września 2017 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej A. M. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Szczecinie z dnia 1 kwietnia 2015 r. sygn. akt I SA/Sz 1022/14 w sprawie ze skargi A. M. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Bydgoszczy działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 23 maja 2014 r. nr ITPB2/436-47/14/DSZ w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od A. M. na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 180 (sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Wyrokiem z dnia 1 kwietnia 2015 r. w sprawie sygn. akt I SA/Sz 1022/14 ze skargi A. M. (dalej: Skarżąca, wnioskodawca) na interpretację indywidualną Ministra Finansów (organ upoważniony Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy) w przedmiocie zastosowania przepisów prawa podatkowego, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Szczecinie oddalił skargę.

Stan faktyczny sprawy przedstawiony przez Sąd pierwszej instancji przedstawia się następująco.

Skarżąca złożyła wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej w przedmiocie podatku od czynności cywilnoprawnych w zakresie obowiązków płatnika tego podatku z tytułu zawarcia umowy spółki komandytowej. Przedstawiając opis zdarzenia przyszłego, wskazała, że jest notariuszem, zaś art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilnoprawnych (Dz.U. z 2010 r., Nr 101, poz. 649 ze zm., dalej "p.c.c."), nakłada na notariusza obowiązek pobierania i odprowadzania podatku od czynności cywilnoprawnych dokonywanych w formie aktu notarialnego.

Podczas sporządzania aktu notarialnego obejmującego umowę spółki komandytowej powstało zagadnienie dotyczące interpretacji prawa podatkowego. Stosownie do art. 106 ustawy z dnia 15 września 2000 r. Kodeks spółek handlowych (Dz.U. z 2013 poz. 1030 ze zm., dalej "k.s.h."), umowa spółki komandytowej sporządzana jest w formie aktu notarialnego. Zgodnie zaś z art. 109 § 1 k.s.h., spółka komandytowa powstaje z chwilą wpisu do rejestru. Natomiast, zgodnie z § 2 tego przepisu, osoby które działały w imieniu spółki po jej zawiązaniu, a przed jej wpisem do rejestru, odpowiadają solidarnie. Z kolei, art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. k p.c.c. stanowi, że umowa spółki podlega opodatkowaniu podatkiem od czynności cywilnoprawnych. Stosownie do art. 1a pkt 1 p.c.c., określenie spółka osobowa oznacza spółkę: cywilną, jawną, partnerską, komandytową lub komandytowo-akcyjną.

Obowiązek podatkowy - na podstawie art. 3 ust. 1 pkt 1 p.c.c. - powstaje z chwilą dokonania czynności cywilnoprawnej. Natomiast, zgodnie z art. 4 pkt 9 p.c.c., obowiązek podatkowy ciąży przy umowie spółki cywilnej na wspólnikach, a przy pozostałych umowach spółki - na spółce.

Wątpliwość dotyczy momentu powstania obowiązku podatkowego oraz podmiotu zobowiązanego do zapłaty podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku zawarcia umowy spółki osobowej (spółki komandytowej).

W związku z tak przedstawionym zdarzeniem przyszłym, wnioskodawczyni zadała pytanie: "Czy notariusz jako płatnik podatku od czynności cywilnoprawnych powinien pobrać podatek od umowy spółki osobowej (spółki komandytowej) zawartej w formie aktu notarialnego, a jeśli tak, to od jakiego podmiotu?".

Przedstawiając własne stanowisko w sprawie oceny prawnej przedstawionego zdarzenia przyszłego wnioskodawczyni wskazała, że notariusz nie będzie mógł pobrać podatku od czynności cywilnoprawnych w przypadku zawarcia w formie aktu notarialnego umowy spółki osobowej (spółki komandytowej). Podatek ten ciąży bowiem na spółce (art. 4 pkt 9 p.c.c.), a zgodnie z art. 109 § 1 k.s.h., spółka komandytowa powstaje dopiero z chwilą wpisu do rejestru, a nie chwilą zawarcia umowy. Podatkiem tym nie można obciążyć wspólników, gdyż nie są oni podatnikami. Notariusz nie ma również możliwości pobrania podatku od spółki, już po zawarciu umowy spółki i po jej zarejestrowaniu. Przemawia za tym obowiązek uzależnienia dokonania czynności notarialnej od uprzedniej zapłaty podatku, wynikający z treści art. 10 ust. 3 p.c.c.

Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy, działając z upoważnienia Ministra Finansów, w dniu 23 maja 2014 r. wydał interpretację indywidualną, w której uznał stanowisko wnioskodawczyni za nieprawidłowe. Uzasadniając stanowisko w sprawie, przywołał brzmienie przepisów art. 1 ust. 1, art. 3 ust. 1 pkt 1, art. 4 pkt 9, art. 5 ust. 1 i art. 10 ust. 1-3 p.c.c. oraz art. 102 i art. 109 § 1 i § 2 k.s.h. i stwierdził, że w sytuacji zawarcia umowy spółki osobowej (spółki komandytowej) obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych powstaje, zgodnie z art. 3 ust. 1 pkt 1 p.c.c., w chwili dokonania czynności cywilnoprawnej, tj. w momencie zawarcia umowy spółki w formie aktu notarialnego, i nie jest to uzależnione od spełnienia żadnych dodatkowych obowiązków - czynności faktycznych, np. powstania spółki komandytowej jako odrębnego bytu prawnego z chwilą jej wpisu do rejestru. Skoro obowiązek podatkowy w podatku od czynności cywilnoprawnych z tytułu zawarcia (zawiązania) spółki komandytowej spoczywa na spółce, to w dniu jej podpisania przed notariuszem koszty te pokryć powinni zaw...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »