NSA: Odpowiedzialność solidarna członków zarządu wynika z mocy prawa

Z uzasadnienia: (...) brak wyraźnego stwierdzenia w rozstrzygnięciu decyzji, że dany członek zarządu spółki odpowiada solidarnie z pozostałymi członkami tego zarządu (i ze spółką) za zaległości spółki nie może stanowić wystarczającej podstawy uchylenia tej decyzji, a tym bardziej do stwierdzenia jej nieważności.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Danuta Oleś (sprawozdawca), Sędzia NSA Marek Kołaczek, Sędzia WSA del. Ewa Rojek, Protokolant Katarzyna Łysiak, po rozpoznaniu w dniu 12 grudnia 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej K.S. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 11 lutego 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 750/15 w sprawie ze skargi K.S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z dnia 30 grudnia 2014 r., nr [...] w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji orzekającej o odpowiedzialności członka zarządu wraz ze spółką za zaległości podatkowe spółki w podatku od towarów i usług za IV kwartał 2003 r. oddala skargę kasacyjną.

Uzasadnienie

Zaskarżonym wyrokiem z 11 lutego 2016 r., sygn. akt III SA/Wa 750/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie oddalił skargę K.S. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 30 grudnia 2014 r. w przedmiocie odmowy stwierdzenia nieważności decyzji orzekającej o odpowiedzialności członka zarządu wraz ze spółką za zaległości podatkowe spółki w podatku od towarów i usług za IV kwartał 2003 r.

Decyzją z 23 listopada 2009 r. Naczelnik Pierwszego Urzędu Skarbowego W. orzekł o odpowiedzialności podatkowej K.S. (dalej: "skarżąca"), jako członka zarządu I. sp. z o.o. w W. (dalej; "spółka") za zaległości podatkowe tej spółki w podatku od towarów i usług za IV kwartał 2003 r. wraz z odsetkami za zwłokę.

Skarżąca pismem z 3 października 2011 r. wniosła o stwierdzenie nieważności tej decyzji. Powołała się na art. 247 § 1 pkt 3 w zw. z art. 248 § 1 i § 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacji podatkowej (Dz. U. z 2012 r., poz. 749 ze zm., dalej: "Ordynacja podatkowa"). Jej zdaniem, decyzja ta wydana została z rażącym naruszeniem art. 107, art. 108 § 1 oraz art. 116 § 1 Ordynacji podatkowej przez ich błędne zastosowanie, polegające na braku stwierdzenia w decyzji ostatecznej, że odpowiedzialność podatkowa orzeczona wobec skarżącej ma charakter odpowiedzialności solidarnej ze spółką oraz z drugim członkiem zarządu.

Decyzją z 2 marca 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie odmówił stwierdzenia nieważności ww. decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego. Wskazał, że w ostatecznej decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego wskazano prawidłową podstawę prawną, z której wynika charakter odpowiedzialności skarżącej oraz to, że po ustaleniu wszystkich osób mogących ponosić odpowiedzialność za zaległości spółki, odrębną decyzją orzeczono o odpowiedzialności drugiego członka zarządu.

Po rozpatrzeniu odwołania decyzją z 24 maja 2012 r. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie utrzymał w mocy własną decyzję z 2 marca 2012 r. Podtrzymał stanowisko o braku podstaw do stwierdzenia nieważności decyzji Naczelnika Urzędu Skarbowego, jako że nie została ona wydana z rażącym naruszeniem prawa.

W wyniku wniesionej skargi Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie w wyroku z 8 kwietnia 2013 r., sygn. akt III SA/Wa 2378/12, stwierdził, iż z uwagi na wydanie decyzji w pierwszej instancji przez wicedyrektora Izby Skarbowej, który nie został wyłączony następnie od udziału w rozpatrzeniu odwołania, a także uwzględniając okoliczność, że w przygotowaniu obu tych rozstrzygnięć uczestniczyły również inne - te same osoby, doszło do naruszenia przepisów postępowania podatkowego tj. art. 130 § 1 pkt 6 w związku z art. 221 Ordynacji podatkowej, dającego podstawę do wznowienia postępowania.

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie, po ponownym rozpatrzeniu odwołania, decyzja z 30 grudnia 2014 r. utrzymał w mocy własną decyzję z dnia 2 marca 2012 r.

Skarżąca nie zgodziła się z wydaną decyzją i złożyła skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie wnosząc o uchylenie zaskarżonej decyzji oraz poprzedzającej ją decyzji organu pierwszej instancji. Zaskarżonej decyzji zarzuciła:

- naruszenie przepisów prawa materialnego tj. art. 107, art. 108 § 1 oraz art. 116 Ordynacji podatkowej, przez ich błędną wykładnię polegającą na uznaniu, że brak stwierdzenia w decyzji, że orzeczona jej odpowiedzialność podatkowa osoby trzeciej członka zarządu spółki, za zaległości podatkowe spółki w podatku od towarów i usług za IV kwartał 2003 r., ma charakter odpowiedzialności solidarnej ze spółką oraz pozostałym członkiem zarządu, nie stanowi rażącego naruszenia prawa, a tym samym nie zachodzą przesłanki do stwierdzenia nieważności zaskarżonej decyzji,

- naruszenie przepisów podstępowania mogących mieć wpływ na wynik sprawy tj. art. 210 § 4 Ordynacji podatkowej, poprzez niedostateczne i niepełne uzasadnienie decyzji, z którego nie wynika dlaczego w tym samym stanie faktycznym i prawnym organ wydaje różne rozstrzygnięcia, raz wydając decyzję podatkową orzekającą, że odpowiedzialność podatkowa skarżącej jako członka zarządu spółki za jej zaległości podatkowe ma charakter odpowiedzialności solidarnej ze spółką i pozostałymi członkiem zarządu, a raz pomijając w decyzji element solidarności zobowiązania podatkowego.

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie uznał skargę za bezzasadną. Uzasadniając rozstrzygnięcie wskazał, że w niniejszej sprawie przedmiotem jest podwójna solidarność - między podatnikiem (w tym wypadku spółką) a zobowiązanymi osobami trzecimi (członkami zarządu) spółki oraz - między samymi członkami zarządu. Sąd pierwszej instancji podkreślił także, że posiada wiedzę o tym, że w stosunku do drugiego członka zarządu toczyło się równolegle postępowanie w przedmiocie orzeczenia o odpowiedzialności za te same zaległości podatkowe, które to postępowania zakończyły się decyzjami orzekającymi o odpowiedzialności podatkowej pozostałego członka zarządu spółki – sprawa o sygn. akt III SA/Wa 2374/12. Zatem brak orzeczenia w decyzji o "solidarnej odpowiedzialności" skarżącej wraz ze spółką i drugim członkiem zarządu nie mogło naruszyć praw strony.

Skargę kasacyjną od powyższego wyroku wniosła skarżąca. Wyrok zaskarżyła w całości, zarzucając naruszenie:

1. przepisów postępowania mogące mieć istotny wpływ na wynik sprawy, tj. art. 3 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2017 r., poz. 1369, dalej: "P.p.s.a.") oraz zw. z art. 141 § 4 P.p.s.a. polegające na całkowitym braku dokonania oceny prawnej podniesionego przez skarżącą w skardze zarzutu niedostatecznego i niepełnego uzasadnienie decyzji, a także nieustosunkowanie się przez Wojewódzki Sąd Administracyjny w ...