NSA. Odliczenie VAT za usługi gastronomiczne przez hotelarzy

1. Implementujący art. 176 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej, art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy o podatku od towarów i usług, stanowiący zakaz odliczania podatku naliczonego od wydatków poniesionych na nabycie usług noclegowych i gastronomicznych (z wyjątkiem nabycia gotowych posiłków przeznaczonych dla pasażerów przez podatników świadczących usługi przewozu osób), nie ma zastosowania w przypadku nabycia tych usług na cele „ściśle związane z działalnością gospodarczą” podatnika.

2. Uchylenie z dniem 1 grudnia 2008 r. regulacji zawartej w art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. a) ustawy o VAT, dającej podstawę do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia usług noclegowych i gastronomicznych, w przypadku gdy usługi te zostały nabyte przez podatników świadczących usługi turystyki, jeżeli w skład usługi turystyki, opodatkowanej na zasadach innych niż określone w art. 119, wchodzą usługi noclegowe lub gastronomiczne albo jedne i drugie, stanowi naruszenie wynikającej z art. 176 Dyrektywy Rady 2006/112/WE klauzuli „standstill” (stałości), poprzez rozszerzenie stosowania ograniczeń w zakresie prawa odliczenia podatku w stosunku do sytuacji istniejącej przed dniem przystąpienia Polski do Unii Europejskiej (1 maja 2004 r.).

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Janusz Zubrzycki (sprawozdawca), Sędzia NSA Roman Wiatrowski, Sędzia WSA del. Dagmara Dominik-Ogińska, Protokolant Katarzyna Nowik, po rozpoznaniu w dniu 25 kwietnia 2017 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej A. R. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 23 kwietnia 2015 r. sygn. akt I SA/Kr 64/15 w sprawie ze skargi A. R. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 18 listopada 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług za wrzesień 2013 r.:

  1. uchyla zaskarżony wyrok w całości,
  2. uchyla decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 18 listopada 2014 r. nr [...] oraz poprzedzającą ją decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego K. - S. z dnia 8 lipca 2014 r. nr [...],
  3. zasądza od Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w K. na rzecz A. R. kwotę 1425 (jeden tysiąc czterysta dwadzieścia pięć) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania za obie instancje.

UZASADNIENIE

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami.

1.1. Wyrokiem z dnia 23 kwietnia 2015 r., sygn. akt I SA/Kr 64/15, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie oddalił skargę A. R. na decyzję Dyrektora Izby Skarbowej w K. z dnia 18 listopada 2014 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług za wrzesień 2013 r.

1.2. Przedstawiając stan faktyczny sprawy Sąd pierwszej instancji podał, że zaskarżoną decyzją Dyrektor Izby Skarbowej w K. utrzymał w mocy decyzję Naczelnika Urzędu Skarbowego K. z dnia 8 lipca 2014 r., którą określono Skarżącemu w podatku od towarów i usług za wrzesień 2013 r. nadwyżki podatku naliczonego nad należnym do zwrotu na rachunek bankowy oraz do przeniesienia na następny okres rozliczeniowy. Podstawą rozstrzygnięcia były ustalenia faktyczne poczynione przez organ pierwszej instancji w ramach kontroli podatkowej. Organ ustalił, że Skarżący w deklaracji dla podatku VAT za ww. miesiąc m.in. nieprawidłowo odliczył podatek naliczony wykazany w fakturach wystawionych przez F.H.U. I. R., dokumentujących sprzedaż usług cateringowych, podczas gdy organ podatkowy zaklasyfikował te usługi do usług gastronomicznych. W związku z tym organ podatkowy, powołując się na treść art. 88 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., Nr 177, poz. 1054 ze zm., dalej powoływana jako "u.p.t.u."), stwierdził, że Stronie nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego wykazanego w ww. fakturach.

2. Skarga do Sądu pierwszej instancji.

2.1. W skardze do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie Strona zarzuciła organowi podatkowemu naruszenie art. 88 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u., podnosząc, że w sprawie nie stwierdzono braku związku czynności wykazanych w zakwestionowanych fakturach z działalnością opodatkowaną Strony.

Ponadto Skarżący - powołując się na przepisy art. 17 ust. 6 Szóstej Dyrektywy Rady 77/388/EWG z 17 maja 1977 r. w sprawie harmonizacji ustawodawstw Państw Członkowskich w odniesieniu do podatków obrotowych - wspólny system podatku od wartości dodanej: ujednolicona podstawa wymiaru podatku (Dz.Urz. UE L z 13 czerwca 1977 r. Nr 145, dalej powoływana jako "VI dyrektywa") oraz zastępującymi je z dniem 1 stycznia 2007 r. przepisami art. 176 i art. 177 Dyrektywy Rady 2006/112/WE z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz.Urz. UE L Nr 347, poz. 1 ze zm., dalej powoływana jako "dyrektywa 2006/112/WE") - stwierdził, że zmiana z dniem 1 grudnia 2008 r. przepisu art. 88 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u. (pozbawiająca podatników prawa do odliczenia podatku naliczonego od nabywanych przez podatników usług noclegowych i gastronomicznych, gdy usługi te zostały nabyte przez podatników świadczących usługi turystyki, jeżeli w skład usług turystyki, opodatkowanej na zasadach innych niż określone w art. 119, wchodzą usługi noclegowe lub gastronomiczne albo jedne i drugie), spowodowała rozszerzenie katalogu wyłączeń prawa do odliczenia, co stanowi naruszenie klauzuli standstill określonej w art. 176 dyrektywy 2006/112/WE.

2.2. Dyrektor Izby Skarbowej w odpowiedzi na skargę wniósł o jej oddalenie, podtrzymując stanowisko wyrażone w kwestionowanej decyzji.

3. Uzasadnienie rozstrzygnięcia Sądu pierwszej instancji.

3.1. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie stwierdził, że brak jest podstaw do uwzględnienia skargi.

3.2. W uzasadnieniu wyroku Sąd pierwszej instancji - powołując się na przepis art. 6 ust. 1 w związku z art. 65 Rozporządzenia wykonawczego Rady (UE) Nr 282/2011 z 15 marca 2011 r. ustanawiającego środki wykonawcze do Dyrektywy 2006/112/WE Rady z 28 listopada 2006 r. w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej (Dz. Urz. UE L 347, s. 1 ze zm., dalej powoływane jako "rozporządzenie 282/2011") - stwierdził, że organy podatkowe w niniejszej sprawie prawidłowo ustaliły, że I. R. świadczyła na rzecz Skarżącego usługę gastronomiczną. Usługa ta - jak wynika z materiału dowodowego sprawy - była wykonywana w lokalu należącym do Skarżącego (I. R. jako miejsce prowadzenia działalności gospodarczej wskazała ul. [...], tj. adres, pod którym znajduje się prowadzony przez Skarżącego Hotel K.). Posiłki były przygotowywane i konsumowane na miejscu, w Hotelu K., nie następowały zatem "zewnętrzne" dostawy. W związku z powyższym - w ocenie Sądu - nie został spełniony zasadniczy warunek dla usług cateringowych, tj. "dostarczanie" posiłków z zewnątrz, gdyż były one wytwarzane (gotowane) na miejscu w hotelu i tam też konsumowane.

3.3. Dalej Sąd, odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 88 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u., zwrócił uwagę, że zmiana tego przepisu jest konsekwencją wcześniejszej zmiany (wprowadzonej z dniem 1 stycznia 2008 r.) art. 119 ust. 3 u.p.t.u. Do 1 stycznia 2008 r., gdy podatnik świadczący usługi turystyki: 1) miał siedzibę lub miejsce zamieszkania na terytorium kraju; 2) działał na rzecz nabywcy usługi we własnym imieniu i na własny rachunek; 3) przy świadczeniu usługi nabywał towary i usługi od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty; 4) prowadził ewidencję, z której wynikały kwoty wydatkowane na nabycie towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, oraz posiadał dokumenty, z których wynikały te kwoty - podstawą opodatkowania była marża. Jednocześnie zgodnie z ust. 4 art. 119 podatnikom, spełniającym ww. przesłanki, nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego od towarów i usług nabytych dla bezpośredniej korzyści turysty.

Od 1 stycznia 2008 r. opodatkowanie usług turystyki od marży stało się w istocie obowiązkowe. Z art. 119 ust. 3 wykreślono bowiem pkt 4 i dodano ust. 3a, nakładający na podatników, wymienionych w ust. 3, obowiązek prowadzenia ewidencji, "o której mowa w art. 109 ust. 3, z uwzględnieniem kwot wydatkowanych na nabycie towarów i usług od innych podatników dla bezpośredniej korzyści turysty, oraz posiadać dokumenty, z których wynikają te kwoty". Oznaczało, to że z tym dniem nie było możliwości opodatkowania tego rodzaju usług w inny sposób niż od marży i wszystkim podatnikom wykonującym usługi turystyczne nie przysługiwało prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwoty podatku naliczonego od towarów i usług nabytych dla bezpośredniej korzyści turysty.

Art. 88 ust. 1 pkt 4 lit. a) u.p.t.u. stał się więc - zdaniem Sądu - zbiorem pustym i w konsekwencji został wykreślony. Zmiana art. 119 i art. 88 ust. 1 pkt 4 u.p.t.u. nie stanowi jednak - w ocenie Sądu - naruszenia postanowień dyrektywy 2006/112/WE. Przeciwnie, dopiero po zmianie art. 119 ust. 3, polska ustawa o VAT została dostosowana do postanowień art. 308 - 310 dyrektywy 2006/112/WE, nakazujących objęcie specjalnymi zasadami opodatkowania usług biur podróży.

3.4. Dokonując oceny przepisów krajowych na tle regulacj...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »