NSA o pobieraniu opłaty targowej przez gminę

Tezy: Obowiązek ponoszenia opłaty targowej przez podmioty prowadzące sprzedaż w miejscu wskazanym przez gminę jako targowisko nie stanowi wykorzystywania przez gminę targowiska na inne cele niż prowadzenie działalności gospodarczej w ujęciu art. 86 ust. 7b ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., nr 177, poz. 1054, ze zm.). Gmina wykorzystuje targowisko jedynie na cele prowadzonej działalności gospodarczej (wynajem), a opłata targowa obciąża wynajmujące powierzchnię targową podmioty, z tytułu realizowanej tam sprzedaży.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Janusz Zubrzycki (spr.), Sędzia NSA Arkadiusz Cudak, Sędzia del. WSA Dagmara Dominik-Ogińska, Protokolant Anna Błażejczyk, po rozpoznaniu w dniu 6 września 2016 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie z dnia 8 października 2014 r. sygn. akt I SA/Kr 1175/14 w sprawie ze skargi Gminy S. na interpretację indywidualną Ministra Finansów z dnia 28 lutego 2014 r. nr [...] w przedmiocie podatku od towarów i usług 1) oddala skargę kasacyjną, 2) zasądza od Ministra Finansów na rzecz Gminy S. kwotę 180 (słownie: sto osiemdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

1. Wyrok Sądu pierwszej instancji i przedstawiony przez ten Sąd tok postępowania przed organami podatkowymi.

1.1. Wyrokiem z 8 października 2014 r. Wojewódzki Sąd Administracyjny w Krakowie, w sprawie o sygn. akt I SA/Kr 1175/14, uwzględnił skargę Gminy S. – nazywanej dalej "Gminą", i uchylił interpretację indywidualną Ministra Finansów z 28 lutego 2014 r. w przedmiocie podatku od towarów i usług.

1.2. Stan sprawy Sąd pierwszej instancji przedstawił następująco.
We wniosku o wydanie interpretacji indywidualnej Gmina wyjaśniła, że w latach 2011-2012 poniosła wydatki w związku z budową targowiska gminnego. Przewidywała też, że w latach 2013-2014 poniesie kolejne wydatki na budowę targowiska. Po zakończeniu prac Gmina będzie ponosić bieżące koszty jego utrzymania (zakup energii, wody, sprzątanie) oraz koszty bieżących remontów. Miejsca handlowe na targowisku będą udostępniane odpłatnie na podstawie umów cywilnoprawnych. Opłaty te będą opodatkowane podatkiem od towarów i usług. Wspomniane wydatki inwestycyjne oraz ciężar bieżącego utrzymania będą obejmowały także budynek, który znajduje się na targowisku. Po jego rozbudowie Gmina będzie wynajmowała go na cele działalności usługowej, pobierając w zamian czynsz.

Jak dotąd Gmina nie odliczyła podatku VAT naliczonego w związku z wydatkami inwestycyjnymi poniesionymi na budowę targowiska.

Ponadto Gmina będzie pobierała od podmiotów handlujących na terenie targowiska opłatę targową, o której jest mowa w art. 15 ust. 1 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (Dz. U. z 2010 r., nr 95, poz. 613, ze zm.) – powoływanej dalej jako "u.p.o.l.". Gmina wskazała przy tym, że zgodnie z art. 7 ust. 11 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (Dz. U. z 2013 r., poz. 59, ze zm.), prowadzenie targowisk i hal targowych należy do jej zadań własnych.

W odpowiedzi na wezwanie organu w piśmie uzupełniającym wniosek Gmina wskazała, że nie jest w stanie przyporządkować zakupów związanych z wydatkami inwestycyjnymi związanymi z rozbudową targowiska oraz zakupów związanych z jego bieżącą utrzymaniem do czynności opodatkowanych podatkiem VAT i czynności niepodlegających opodatkowaniu tym podatkiem.

1.3. W związku z powyższym Gmina zadała pytanie, czy będzie przysługiwało jej prawo do pełnego odliczenia podatku naliczonego:
1) w związku z wydatkami inwestycyjnymi na budowę targowiska;
2) od wydatków na bieżące utrzymanie targowiska?

1.4. Zdaniem Gminy, spełnione zostały przesłanki do odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami na modernizację targowiska. Przedstawiając swoje stanowisko, Gmina zaznaczyła, że miejsca na targowisku oraz pomieszczenia w budynku znajdującym się w jego granicach udostępnia na podstawie umów cywilnoprawnych. Tym samym, zgodnie z art. 15 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r., nr 177, poz. 1054, ze zm.) – powoływanej dalej jako "u.p.t.u.", w tym zakresie Gmina działa jako podatnik VAT. Równocześnie pomiędzy wydatkami na modernizację targowiska a świadczeniem wspomnianych usług, istnieje bezsporny związek. Gdyby Gmina nie poniosła opisanych we wniosku wydatków, nie mogłaby udostępniać miejsc targowych oraz wynajmować budynku. Stąd też, jej zdaniem, zostały spełnione przesłanki wyrażone w art. 86 ust. 1 u.p.t.u. Przedstawione powyżej kryteria spełniają także wydatki na bieżące utrzymanie targowiska. Najemcy budynku będą bowiem oczekiwali, że miejsca targowe i pomieszczenia budynku będą utrzymywane w czystości, a korzystając z nich, będą mieli dostęp do energii elektrycznej i wody.

Niemniej jednak w momencie ponoszenia wydatków Gmina nie jest w stanie określić, w jakim stosunku pozostawać będzie wartość pobieranych w przyszłości opłat rezerwacyjnych oraz czynszu względem opłat targowych. Stąd też Gmina nie potrafi przyporządkować wydatków inwestycyjnych do jednego rodzaju działalności, tj. opodatkowanej podatkiem VAT oraz nie podlegającej opodatkowaniu tym podatkiem.

1.5. Wspomnianą na wstępie interpretacją indywidualną Minister Finansów uznał stanowisko Gminy za prawidłowe w zakresie prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami na przebudowę budynku znajdującego się na terenie targowiska oraz prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami na bieżące utrzymanie targowiska oraz znajdującego się na nim budynku.

Jako nieprawidłowe ocenił natomiast stanowisko Gminy w zakresie odliczenia podatku naliczonego w związku z wydatkami inwestycyjnymi poniesionymi na budowę targowiska.
Wyjaśniając swoje stanowisko w zakresie, w którym organ nie zgodził się z Gminą, Minister Finansów stwierdził, że prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o podatek naliczony od wydatków ponoszonych na budowę targowiska przysługuje nie od całości poniesionych wydatków, ale tylko według udziału procentowego, zgodnie z art. 86 ust. 7b u.p.t.u. w związku z art. 2 pkt 14a tej ustawy. Tym samym po oddaniu targowiska do użytkowania Gmina powinna określić, w jakim stopniu jest ono wykorzystywane na potrzeby działalności gospodarczej, w rozumieniu art. 15 ust. 2 u.p.t.u. W przypadku zmiany udziału procentowego, o którym mowa w art. 86 ust. 7b u.p.t.u., Gmina powinna dokonać odpowiedniej korekty podatku naliczonego od tych wydatków inwestycyjnych zgodnie z ...