NSA: Inwestowanie w spółkach osobowych wiąże się również z prowadzeniem spraw spółki

Teza: Nabywanie praw udziałowych przez zagraniczne instytucje wspólnego finansowania w spółkach osobowych mających siedzibę w Polsce (jawnych i komandytowych) i uzyskiwanie z tego tytułu przychodów, wykracza poza zakres działalności instytucji wspólnego finansowania określony w art. 6 ust. 1 pkt 10a lit. b ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.), i w efekcie nie podlega zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych, o którym mowa w ww. przepisie.

Sentencja

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący: Sędzia NSA Jacek Brolik, Sędziowie: NSA Stanisław Bogucki (sprawozdawca), WSA del. Alina Rzepecka, Protokolant Szymon Mackiewicz, po rozpoznaniu w dniu 25 stycznia 2018 r. na rozprawie w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie działającego z upoważnienia Ministra Finansów od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 24 września 2015 r. sygn. akt III SA/Wa 3704/14 w sprawie ze skargi W. z siedzibą w H. na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie działającego z upoważnienia Ministra Finansów z dnia 27 sierpnia 2014 r. nr IPPB5/423-550/14-3/AJ w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych 1) uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Warszawie, 2) zasądza od W. z siedzibą w Holandii na rzecz Szefa Krajowej Administracji Skarbowej kwotę 340 (trzysta czterdzieści) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

Uzasadnienie

1. Wyrokiem z dnia 24 września 2015 r. o sygn. III SA/Wa 3704/14 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, po rozpatrzeniu skargi W. z siedzibą w H. (dalej: skarżąca lub wnioskodawczyni) na interpretację indywidualną Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie działającego z upoważnienia Ministra Finansów (dalej: organ lub Dyrektor IS) z dnia 27 sierpnia 2014 r. o nr IPPB5/423-550/14-3/AJ w przedmiocie podatku dochodowego od osób prawnych: (1) uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną; (2) zasądził od organu na rzecz skarżącej kwotę 457 zł tytułem zwrotu kosztów postępowania sądowego. Jako podstawę prawną powołano art. 146 § 1, art. 200, art. 205 § 2 i 4 oraz art. 209 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 270 ze zm.; dalej: p.p.s.a.). Wyrok jest dostępny (podobnie, jak inne cytowane w uzasadnieniu orzeczenia) na stronie internetowej http://orzeczenia.nsa.gov.pl/.

2. Przebieg postępowania przed organami podatkowymi (przedstawiony przez WSA w Warszawie).

2.1. Przedstawiając w uzasadnieniu wyroku przebieg postępowania WSA w Warszawie podał, że we wniosku o udzielenie pisemnej interpretacji prawa podatkowego skarżąca wyjaśniła, iż jest spółką utworzoną i działającą na podstawie przepisów prawa holenderskiego. Planuje założenie funduszu inwestycyjnego działającego zgodnie z prawem holenderskim w formie prawnej spółki kapitałowej Naamloze Vennootschap (beleggingsmaatschappij met veranderlijk kapitaal), to jest spółki z tzw. zmiennym kapitałem (dalej: "Fundusz"). Fundusz nie będzie posiadał siedziby ant zarządu na terytorium Polski. Skarżąca wyjaśniła że wniosek składany jest przez nią jako osobę planującą założenie Funduszu, w rozumieniu art. 14n § 1 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn.: Dz. U. z 2012 r. poz. 749 ze zm.; dalej: o.p.) i dotyczy działalności Funduszu i związanych z nią konsekwencji podatkowych. Podkreśliła, że dotychczas nie sporządzono projektu aktu założycielskiego. Finalizacja prac przygotowawczych, zawarcie aktu założycielskiego i rejestracja Funduszu w stosownym rejestrze w Holandii są planowane na 2014 r. Podała, że zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa holenderskiego: Fundusz będzie posiadał osobowość prawną nadaną zgodnie z przepisami holenderskiego Kodeksu Cywilnego. Będzie podmiotem praw i obowiązków odrębnym od jego inwestorów - udziałowców, podatnikiem holenderskiego podatku dochodowego od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania, a także będzie mógł uzyskać certyfikat rezydencji podatkowej wystawiony przez holenderskie władze podatkowe.

Wyłącznym przedmiotem działalności Funduszu będzie inwestowanie kapitału Funduszu, tj. środków wpłaconych przez wspólników - inwestorów w drodze objęcia lub nabycia udziałów/akcji emitowanych przez Fundusz zgodnie z przepisami prawa holenderskiego, w celu dywersyfikacji ryzyka inwestycyjnego oraz osiągnięcia przez inwestorów zysków. Fundusz lokować będzie zebrane środki pieniężne w papiery wartościowe, instrumenty rynku pieniężnego i inne prawa majątkowe. Będzie działał jako fundusz inwestycyjny zamknięty - możliwość wejścia i wyjścia będzie podlegać ograniczeniom, nie zakłada się, aby tytuły uczestnictwa Funduszu były oferowane w drodze oferty publicznej, na rynku regulowanym ani wprowadzone do alternatywnego systemu obrotu, w tym zamiarem wnioskodawczyni jest wyłączenie możliwości nabywania tytułów uczestnictwa Funduszu także przez osoby fizyczne, również w przypadku, gdyby osoby te dokonały jednorazowego nabycia tytułów uczestnictwa o wartości nie mniejszej niż 40.000 euro. Biorąc pod uwagę, że Fundusz jest holenderską spółką akcyjną (N.V.) o zmiennym kapitale akcyjnym, tytuły uczestnictwa w Funduszu najbardziej zbliżone będą do akcji (shares). Z uwagi na inwestycyjną działalność Funduszu nie będą one stanowić typowego instrumentu właścicielskiego (tak jak akcje w polskiej spółce akcyjnej), lecz formę instrumentu inwestycyjnego.

Fundusz będzie zarządzany wyłącznie przez podmiot zarządzający z siedzibą w Holandii, regulowany zgodnie z holenderskimi przepisami implementującymi Dyrektywę Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/61/UE z dnia 8 czerwca 2011 r. w sprawie zarządzających alternatywnymi funduszami inwestycyjnymi i zmiany dyrektyw 2003/41/WE i 2009/65/WE oraz rozporządzeń (WE) nr 1060/2009 i (UE) nr 1095/2010 (Dz. U.UE. L z 2011 r. Nr 174, poz. 1; dalej: AIFMD) i prowadzący swoją działalność w oparciu o stosowne zezwolenie wydane przez Stichting Autoriteit Financiele Markten (dalej: AFM), tj. właściwego organu nadzoru nad holenderskim rynkiem finansowym. W strukturze Funduszu ustawowym organem zarządzającym będzie podmiot zarządzający funduszem (dalej: zarządzający) (nie będzie odrębnego Zarządu) oraz istnieć będzie obligatoryjny organ, jakim jest Walne Zgromadzenia Wspólników. Zarządzający będzie osobą prawną. Fundusz, w związku z formą holenderskiej spółki akcyjnej o zmiennym kapitale akcyjnym, musi mieć zarządzającego posiadającego zezwolenie w Holandii wydane przez AFM. Zgodnie z artykułem 4:37c (2) holenderskiej ustawy o nadzorze finansowym (Wet op het financieel toezicht; dalej: AFS), holenderski zarządzający musi mieć siedzibę w Holandii oraz być osobą prawną. Oznacza to m.in., że zarządzający musi sprawować zarząd z Holandii. Działalność inwestycyjna Funduszu będzie prowadzona przez podmiot zarządzający Funduszem na podstawie zezwolenia wydanego podmiotowi zarządzającemu przez AFM oraz zawiadomienia Funduszu złożonego do AFM. Zgodnie z przepisami prawa holenderskiego, to zarządzający a nie Fundusz podlega wymogowi posiadania zezwolenia wydawanego przez AFM. Wniosek o wydanie zezwolenia oraz udzielenie zezwolenia podlega przepisom zawartym w AFS. Udzielenie (lub odmowa udzielenia) zezwolenia jest decyzją administracyjną. W praktyce zawierana jest przez zarządzającego i Fundusz umowa o zarządzanie na podstawie przepisów holenderskiego prawa cywilnego. Ponadto, zarządzający będzie posiadał uprawnienia korporacyjne do pełnienia funkcji zarządu lub zarządzający będzie faktycznie powołany do zarządu. Wówczas zarządzający będzie reprezentował Fundusz, w tym w relacjach z podmiotem zarządzającym (np. zawierał w imieniu Funduszu umowę o zarządzanie). W razie konfliktu interesów Rada Nadzorcza,lub w jej braku Walne Zgromadzenie Wspólników podejmuje decyzje o transakcji, chyba że statut Funduszu będzie stanowił inaczej. Co do zasady, zarządzający musi ustąpić, jeżeli straci zezwolenie AFM i/lub w przypadku niewypłacalności. Wówczas konieczne będzie powołanie na jego miejsce innego zarządzającego posiadającego wymagane zezwolenie. Fundusz będzie więc regulowaną instytucją wspólnego inwestowania nadzorowaną przez AFM. Fundusz musi zostać zgłoszony do AFM (ustęp 4:37n AFS). AFM sprawuje stały nadzór nad zarządzającym oraz działalnością inwestycyjną prowadzoną przez niego w ramach Funduszu, Fundusz jest w rzeczywistości funduszem regulowanym, ponieważ zarządzanie inwestycyjne wykonywane za pośrednictwem Funduszu podlega nadzorowi ze strony AFM.

Zezwolenie wydane zarządzającemu obejmuje wszystkie funkcje zarządzania. W szczególności, zezwolenie pozwala Zarządzającemu na zarządzanie portfelem i zarządzanie ryzykiem, jak również na wykonywanie następujących funkcji: administrowanie: obsługa prawna i usługi w zakresie rachunkowości w zarządzaniu funduszami; zapytania klientów; wycena i wyznaczanie ceny w tym zeznania podatkowe; monitorowanie przestrzegania uregulowań; prowadzenie rejestru posiadaczy jednostek uczestnictwa i udziałów; podział dochodu; emisja i umarzanie jednostek uczestnictwa i udziałów; ustalenia umowne, w tym wysyłanie świadectw; przechowywanie ksiąg; wprowadzanie do obrotu; działalność związana z aktywami Funduszu, a mianowicie usługi niezbędne do wypełniania funkcji powierniczej, zarządzanie infrastrukturą, działalność w zakresie administrowania nieruchomościami, porady dla przedsiębiorstw w zakresie struktury kapitałowej, strategii inwestycyjnej i spraw związanych, porady i usługi związane z łączeniem i nabywaniem przedsiębiorstw i inne usługi związane z zarządzaniem Funduszem oraz spółkami i innymi aktywami, w które zainwestowali. Ponadto, zarządzający może również świadczyć następujące usługi: zarządzanie portfelami inwestycyjnymi na podstawie uprawnień przekazanych przez inwestorów w ramach własnego uznania indywidualnie dla każdego klienta; w ramach usług pobocznych obejmujące: doradztwo inwestycyjne; przechowywanie i administrowanie w odniesieniu do udziałów lub jednostek uczestnictwa przedsiębiorstw zbiorowego inwestowania; przyjmowanie i przekazywanie zleceń dotyczących instrumentów finansowych.

Aktywa Funduszu będą przechowywane przez depozytariusza, którym będzie podmiot prawa holenderskiego; w szczególności, depozytariusz będzie prowadził rejestr aktywów Funduszu, monitorował przepływ środków, sprawował ogólny nadzór nad działalnością inwestycyjną Funduszu oraz wykonywał inne czynności związane z bieżącym administrowaniem aktywami funduszu. Zewnętrzny, niezależny podmiot, jakim jest depozytariusz, będzie również odpowiedzialny za zapewnienie, aby rozliczanie umów dotyczących aktywów funduszu inwestycyjnego następowało bez nieuzasadnionego opóźnienia, oraz odpowiedzialny za to kto będzie kontrolował terminowość rozliczania umów z uczestnikami funduszu. Fundusz może podjąć działalność inwestycyjną na terenie Polski poprzez nabywanie lub obejmowanie papierów wartościowych, instrumentów finansowych lub innych praw majątkowych. W szczególności, Fundusz może zostać wspólnikiem polskich spółek kapitałowych, lub wspólnikiem polskich spółek osobowych, tj. spółki jawnej lub spółki komandytowej (dalej: spółka osobowa). Spółka osobowa prowadzić będzie działalność gospodarczą i osiągać dochody na terenie Rzeczpospolitej Polskiej, Możliwe też, że spółka osobowa będzie wspólnikiem innych spółek kapitałowych lub osobowych z siedzibą w Polsce lub za granicą i w związku z tym będzie osiągać także dochody związane z uczestnictwem w takich spółkach.

W uzupełnieniu wniosku skarżący podał, że alternatywnie do bezpośrednich inwestycji w polskie spółki osobowe (tj. jako wspólnik takich spółek), Fundusz może prowadzić działalność inwestycyjną poprzez posiadanie papierów wartościowych emitowanych przez spółkę z siedzibą i miejscem zarządu w Wielkim Księstwie Luksemburg działającej w formie prawnej Societe en Commandite Speciale (dalej: SCSP). SCSP jest spółką osobową niepodlegającą w państwie swojej rezydencji podatkowej opodatkowaniu od całości swoich dochodów bez względu na miejsce ich osiągania, tj. spółką niebędącą osobą prawną w rozumieniu art. 4 pkt 14 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz. U. z 2014 r. poz. 851 ze zm.; dalej u.p.d.o.p.). W przyszłości SCSP może zostać wspólnikiem polskich spółek osobowych prowadzących działalność gospodarczą m. in. w zakresie najmu powierzchni handlowej/biurowej w Polsce lub osiągających dochody ze zbycia składników majątkowych, w tym w szczególności nieruchomości położonych w Polsce, a także inne dochody.

W tak przedstawionym stanie faktycznym skarżący sformułował pytania: (1) czy przychody (dochody) Funduszu osiągane na terytorium Polski, w tym przychody (dochody) z udziału w spółce osobowej w części odpowiadającej udziałowi Funduszu w zyskach spółki osobowej, będą podlegały zwolnieniu z opodatkowania podatkiem dochodowym od osób prawnych na podstawie art. 6 ust. 1 pkt 10a u.p.d.o.p. zar&o...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »