NSA: Faktura korygująca nie wpływa na datę powstania przychodu

NSA w wyroku z 25 kwietnia 2014 r. (sygn. II FSK 4/13) uznał, że wystawienie faktury korygującej w związku ze zwrotem towarów, w żaden sposób nie wpływa na datę powstania przychodu, koryguje jedynie jego wysokość. Faktura korygująca, wystawiona z powodu obniżenia, ale także w przypadku podwyższenia, ceny poniesionej na rzecz określonego kontrahenta, powinna zostać uwzględniona w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania sprzedaży towaru.

Wobec powyższego po wystawieniu faktury korygującej konieczne jest skorygowanie przychodów w poszczególnych okresach rozliczeniowych (miesiącach lub kwartałach), stosownie do sposobu dokonywania przez podatnika rozliczeń podatku dochodowego od osób prawnych w trakcie roku podatkowego. Z powyższego wynika, iż wraz z otrzymaniem faktury korygującej nie można korygować kosztów bądź przychodów na bieżąco, czyli w chwili otrzymania faktury.

O co toczył się spór?

W przedmiotowej sprawie podatnik prowadzi działalność gospodarczą w zakresie sprzedaży podręczników szkolnych w związku z czym wystawia faktury VAT oraz rozpoznaje przychód w podatku dochodowym od osób prawnych zgodnie z art. 12 ust. 3a ustawy o CIT. Na mocy zawartych umów, obowiązujących przepisów prawa cywilnego oraz zwyczajów utrwalonych w branży wydawniczej, odbiorcy mają prawo do zwrotu (lub częściowego zwrotu) towarów. Niejednokrotnie zwroty towarów następują po upływie terminu na złożenie zeznania podatkowego za rok, w którym dokonano dostawy – a więc po zakończeniu i rozliczeniu roku podatkowego, w którym spółka wydała towary i rozpoznała przychód podatkowy. W przypadku otrzymania zwrotów towarów spółka wystawia faktury korygujące. Na podstawie wystawionych faktur korygujących podatnik dokonywał zmniejszenia przychodów ze sprzedaży oraz związanych z nimi bezpośrednio kosztów podatkowych dla celów podatku dochodowego od osób prawnych (w momencie wystawienia faktur korygujących).

W związku z powyższym stanem faktycznym podatnik powziął wątpliwość czy powinien dokonywać pomniejszenia przychodów oraz kosztów bezpośrednio związanych z przychodami dla celów podatku dochodowego od osób prawnych w momencie wystawienia faktur korygujących, dokumentujących otrzymanie zwrotu towarów czy też odnosząc się do okresu historycznego rozpoznania przychodu i kosztów?

Podatnik stał na stanowisku, że pomniejszenie przychodów oraz kosztów uzyskania przychodów powinno następować w momencie wystawienia faktur korygujących w związku z otrzymaniem zwrotów towarów. W interpretacji indywidualnej z 9 sierpnia 2011 r. Minister Finansów uznał stanowisko strony za nieprawidłowe, wskazując, że faktura korygująca nie dokumentuje odrębnego, niezależnego zdarzenia gospodarczego, lecz odnosi się ściśle do stanu zaistniałego w przeszłości. Strona po bezskutecznym wezwanie do usunięcia naruszenia prawa wniosła o uchylenie powyższej interpretacji w całości.

WSA w Warszawie uznał skargę za zasadną (wyrok z 12 października 2012 r., sygn. III SA/Wa 3482/11) i uchylił zaskarżoną interpretację indywidualną. Sąd wskazał, że w orzecznictwie Naczelnego Sądu Administracyjnego prezentowany jest pogląd, iż uzyskany w roku podatkowym przychód w postaci kwot należnych, choćby nie zostały faktycznie otrzymane, powinien być korygowany, czyli pomniejszany o wartość zwróconych towarów (bonifikat, skont), które pierwotnie tworzyły przychód tego roku podatkowego, a nie jakiegokolwiek innego roku podatkowego, łącznie z rokiem, w którym do zwrotu towarów lub do udzielenia lub rozliczenia udzielonych bonifikat i skont faktycznie doszło. Jeżeli bowiem z jakiegokolwiek powodu przychód określonego roku podatkowego był mniejszy, niż suma kwot należnych w tym roku podatkowym, przychód musi być o tę ujemną różnicę skorygowany. Od powyższego wyroku wniesiona została skarga kasacyjna.

Co orzekł sąd?

NSA nie podzielił stanowiska podatnika, według którego pomniejszenie przychodów powinno w takim wypadku następować w momencie wystawienia faktur korygujących. Faktura korygująca, wystawiona z powodu obniżenia, ale także w przypadku podwyższenia ceny poniesionej na rzecz określonego kontrahenta, powinna zostać uwzględniona w okresie rozliczeniowym, w którym powstał obowiązek podatkowy z tytułu dokonania sprzedaży towaru. Wobec tego po wystawieniu faktury korygującej konieczne jest skorygowanie przychodów w poszczególnych okresach rozliczeniowych (miesiącach lub kwartałach), stosownie do sposobu dokonywania przez podatnika rozliczeń podatku dochodowego od osób prawnych w trakcie roku podatkowego (a nie np. ograniczenie się do ujęcia korekty przychodów w rozliczeniu rocznym). Podobnie w przypadku dokonania śródrocznej korekty cen; winna ona skutkować odpowiednim, skorygowaniem przychodów uzyskanych w poszczególnych okresach rozliczeniowych, nie zaś w miesiącu wystawienia faktury korygującej.

Ustawa o podatku dochodowym od osób prawnych nie definiuje przychodów, lecz wskazuje, poprzez przykładowe ich wyliczenie zawarte w art. 12 ust. 1, są nimi m.in. otrzymane pieniądze, wartości pieniężne, różnice kursowe. Przy czym za przychody związane działalnością gospodarczą, zgodnie z art. 12 ust. 3, uważa się także przychody należne, choćby nie zostały jeszcze faktycznie otrzymane. Z kolei stosownie do treści art. 12 ust. 3a, za datę powstania przychodu uznaje się dzień wydania rzeczy, zbycia prawa majątkowego lub wykonania usługi, nie później niż dzień wystawienia faktury. Ustawodawca zatem, wprowadzając w ustawie o CIT regulacji dotyczących daty powstania przychodu, powiązał powstanie przychodu należnego także z wystawieniem faktury (o ile następuje przed wydaniem towaru; wykonaniem, częściowym wykonaniem usługi). W przypadku podmiotu prowadzącego działalność gospodarczą, będącego podatnikiem podatku od towarów i usług, sprzedaż usług i towarów dokumentowana jest fakturą. Z tych też względów zasadne jest uwzględnienie zasad, odnoszących się do wystawiania faktur korygujących, które zostały określone w przepisach dotyczących podatku od towarów i usług. Podkreślenia wymaga, że faktura korygująca pozostaje w związku z fakturą pierwotną, albowiem faktura korygująca musi zawierać dane zawarte w fakturze, której dotyczy faktura korygująca. Przywołane przepisy ustawy o CIT dotyczące powstania przychodu należnego, jakkolwiek wiążą wykazanie przychodu należnego z wystawieniem faktury, nie rozstrzygają jednakże wprost kwestii skutków, jakie w zakresie przychodu należnego wywierają zmiany (korekty) faktury dokumentującej sprzedaż usług lub towarów, co do daty wykazania korekty przychodu. Brak w ustawie jakichkolwiek szczególnych regulacji dotyczących momentu powstania przychodu w sytuacji wystawienia faktury korygującej, a także jakiegokolwiek odesłania do odpowiedniego stosowania przepisów o podatku od towarów i usług powoduje, że nie można w przypadku korekty przychodu dla podatku dochodowego od osób prawnych stosować w drodze analogii rozwiązań przyjętych w podatku od towarów i usług.

Podsumowując, zdaniem NSA datą powstania przychodu będzie dzień wystawienia faktury pierwotnej (por. także wyroki NSA z 26 czerwca 2012 r., sygn. akt II FSK 2422/10 oraz z 12 lipca 2012 r., sygn. akt II FSK 2660/10). W konsekwencji nieuprawnione jest stanowisko, że faktura korygująca wielkość przychodu należnego powinna być rozliczona w dacie jej wystawienia, bowiem jej wystawienie odnosi się wyłącznie do uprzednio wykazanych przychodów. Z tych względów stanowisko podatnika w zakresie możliwości rozpoznawania korekty przychodów „na bieżąco”, w okresie wystawienia faktury korygującej, NSA uznał za nieprawidłowe.

Joanna Litwińska
ECDPP Spółka Doradztwa Podatkowego

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...