NSA. Doręczenie pism pełnomocnikowi: Wystarczy zwykły adres e-mail

Pod pojęciem adresu elektronicznego profesjonalnego pełnomocnika (adwokata, radcy prawnego lub doradcy podatkowego), o którym mowa w art. 138c § 1 w zw. z art. 144 § 5 i art. 152a Ordynacji podatkowej, należy rozumieć jakikolwiek wskazany przez niego adres elektroniczny (np. adres e-mail). Nie musi to być adres konta na platformie ePUAP, gdyż profesjonalny pełnomocnik nie został przez ustawodawcę zobowiązany do posiadania takiego adresu. Z uwagi na powyższe uznać należy, że podanie w pełnomocnictwie adresu e-mail umożliwia skuteczne doręczenie pisma w formie dokumentu elektronicznego w oparciu o dyspozycję art. 152a § 1 o.p.

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący - Sędzia NSA Jan Rudowski, Sędzia NSA Sławomir Presnarowicz (sprawozdawca), Sędzia WSA del. Paweł Dąbek, Protokolant Justyna Bluszko-Biernacka, po rozpoznaniu w dniu 18 maja 2017 r. na posiedzeniu niejawnym w Izbie Finansowej skargi kasacyjnej Dyrektora Izby Skarbowej w Olsztynie od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Olsztynie z dnia 29 listopada 2016 r. sygn. akt I SA/Ol 773/16 w sprawie ze skargi M. C. i R. C. na postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Olsztynie z dnia 1 września 2016 r. nr [...] w przedmiocie uchybienia terminu do wniesienia zażalenia:

  1. uchyla zaskarżony wyrok w całości i przekazuje sprawę do ponownego rozpoznania Wojewódzkiemu Sądowi Administracyjnemu w Olsztynie,
  2. zasądza od M. C. i R. C. na rzecz Dyrektora Izby Administracji Skarbowej w Olsztynie kwotę 460 (słownie: czterysta sześćdziesiąt) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego.

UZASADNIENIE

Zaskarżonym wyrokiem z dnia 29 listopada 2016 r., sygn. akt I SA/Ol 773/16, Wojewódzki Sąd Administracyjny w Olsztynie (dalej: "WSA") uchylił zaskarżone przez M. C., R. C. (dalej: "Skarżący") postanowienie Dyrektora Izby Skarbowej w Olsztynie (dalej: "Dyrektor IS") z dnia 1 września 2016 r. w przedmiocie stwierdzenia uchybienia terminu do wniesienia zażalenia. Podstawą powyższego orzeczenia był art. 145 § 1 pkt 1 lit. c) ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. z 2012 r., poz. 270, ze zm., dalej: "p.p.s.a.").

Z uzasadnienia wyroku WSA wynika, że zaskarżonym postanowieniem z dnia 1 września 2016 r. Dyrektor IS stwierdził uchybienie terminu do wniesienia zażalenia przez Skarżących od postanowienia Dyrektora Urzędu Kontroli Skarbowej w O. (dalej: "organ I instancji") z dnia 17 czerwca 2016 r., odmawiającego wszczęcia postępowania w sprawie wygaśnięcia decyzji organu I instancji z dnia 23 listopada 2007 r. w sprawie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2001 r.

Dyrektor IS wskazał, że postanowienie z dnia 17 czerwca 2016 r., zostało doręczone pełnomocnikowi Skarżących w dniu 2 lipca 2016 r., w trybie art. 144 § 5 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. - Ordynacja podatkowa (Dz.U. z 2012 r. poz. 749 ze zm., dalej: "o.p."). Dowodem doręczenia postanowienia jest Urzędowe Poświadczenie Doręczenia (identyfikator nr: [...]). W związku z powyższym Dyrektor IS uznał, że 7-dniowy termin do wniesienia zażalenia na powyższe postanowienie upłynął z dniem 11 lipca 2016 r., natomiast zażalenie pełnomocnik przesłał do Urzędu Kontroli Skarbowej w dniu 18 lipca 2016 r. (data stempla pocztowego).

Postanowieniem z dnia 1 września 2016 r., organ odmówił przywrócenia terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie z dnia 17 czerwca 2016 r., wskazując, że pełnomocnik nie uprawdopodobnił braku winy w uchybieniu terminu.

W skardze wniesionej do WSA pełnomocnik Skarżących zarzucił:

  1. naruszenie art. 7 w zw. z art. 77 Kodeksu postępowania administracyjnego przez brak wszechstronnego rozpatrzenia zebranego w sprawie materiału dowodowego i dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego poprzez:
    • brak uwzględnienia, że Skarżący składali w sprawie wniosek o przywrócenie terminu do wniesienia zażalenia na postanowienie z dnia 17 czerwca 2016 r.;
    • brak wyjaśnienia na jakiej podstawie zostało przyjęte, że postanowienie zostało doręczone pełnomocnikowi w sposób zastępczy w dniu 2 lipca 2016 r., pomimo iż Skarżący kwestionowali prawidłowość tego doręczenia i złożyli wniosek o przywrócenie terminu do złożenia zażalenia;
  2. błąd w ustaleniach faktycznych polegający na przyjęciu, iż w niniejszej sprawie doszło do skutecznego doręczenia postanowienia z dnia 17 czerwca 2016 r.

W odpowiedzi na skargę Dyrektor IS wniósł o jej oddalenie.

W uzasadnieniu wyroku WSA stwierdził, iż przed przejściem do rozważań o zgodności z prawem zaskarżonego postanowienia, należy zaznaczyć, że rozpatrując kwestę uchybienia terminu do wniesienia zażalenia, organ uprzednio z urzędu powinien ustalić prawidłowość doręczenia postanowienia organu I instancji z dnia 17 czerwca 2016 r. w sprawie odmowy wszczęcia postępowania w sprawie wygaśnięcia decyzji organu I instancji z dnia 23 listopada 2007 r. w sprawie podatku dochodowego od osób fizycznych za 2001 r.

Jak wynika z akt sprawy, Dyrektor IS uznał, że postanowienie z dnia 17 czerwca 2016 r. odmawiające wszczęcia postępowania w sprawie wygaśnięcia opisanej wcześniej decyzji zostało doręczone w trybie art. 144 § 5 o.p. Postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania w sprawie stwierdzenia wygaśnięcia decyzji wydane w dniu 17 czerwca 2016 r., organ I instancji doręczył pełnomocnikowi za pomocą platformy ePUAP, która jest ogólnopolską platformą teleinformatyczną służącą do komunikacji obywateli z jednostkami administracji publicznej. Zgodnie z Urzędowym Poświadczeniem Doręczenia (identyfikator [...]), na adres elektroniczny wskazany przez pełnomocnika na druku PPS-1, przesłane zostało w dniu 17 czerwca 2016 r. pierwsze zawiadomienie o możliwości odbioru elektronicznego dokumentu. Drugie zawiadomienie zostało wysłane dnia 25 czerwca 2016 r. Zgodnie z art. 152a § 3 o.p., dokument został uznany za doręczony dnia 2 lipca 2016 r. Zdaniem Dyrektora IS, doręczenie odbyło się zgodnie z przepisami prawa, a więc było prawidłowe i skuteczne. Organ podkreślił przy tym, że na druku PPS-1 pełnomocnik wskazał adres elektroniczny w poz. 44, przeznaczonej na podanie adresu do wykorzystania przez organ podatkowy w systemie teleinformatycznym, nie zaś w poz. 58, w której można podać adres e-mail jednie do kontaktu.

Z kolei pełnomocnik Skarżących podnosi, że wskazanie na druku pełnomocnictwa adresu e-mail nie jest równoznaczne z wyrażeniem zgody na dokonywanie doręczeń w formie elektronicznej, co wynika z pouczenia zawartego w pkt 6 druku. Wskazał, że kancelaria nie korzystała dotychczas z platformy ePUAP, nie posiada założonego na niej konta, ani wyrobionego podpisu elektronicznego, nie było zatem realnej możliwości odbioru dokumentu. Ponadto, zdaniem pełnomocnika, żaden z przepisów nie nakłada na profesjonalnych pełnomocników obowiązku zakładania konta poczty elektronicznej na platformie ePUAP.

Rozpoznając niniejszy spór WSA wskazał, że adwokat Skarżących zwrócił się do organu I instancji z wnioskiem z dnia 24 marca 2016 r. o stwierdzenie wygaśnięcia opisanej decyzji. Do wniosku zostały załączone pełnomocnictwa z dnia 14 kwietnia 2016 r. Organ poinformował adwokata, że zgodnie z art. 138e § 3 i art. 138j § 1 pkt 2 o.p., pełnomocnictwo szczególne udzielone na piśmie składa się w oryginale lub jego notarialnie poświadczony odpis według wzoru określonego w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 grudnia 2015 r. w sprawie wzorów pełnomocnictwa szczególnego i pełnomocnictwa do doręczeń oraz wzorów zawiadomienia o zmianie, odwołaniu lub wypowiedzeniu tych pełnomocnictw (Dz. U. z 2015 r., poz. 2330). W związku z tym, iż przedłożone pełnomocnictwa z dnia 14 kwietnia 2016 r. nie zostały sporządzone według wymienionego wzoru oraz nie zawierały wszystkich danych wskazanych w przepisach, organ wezwał do przedłożenia prawidłowych pełnomocnictw. Jednocześnie poinformował, że niespełnienie powyższych wymogów spowoduje pozostawienie sprawy bez rozpoznania. Pełnomocnik przesłał uzupełnione pełnomocnictwa szczególne udzielone przez Skarżących, wskazując w poz. 44 formularza pełnomocnictwa adres elektroniczny: k. [...]. W pouczeniu do formularza wskazano m.in., że wypełnienie poz. 44 jest obowiązkowe w przypadku pełnomocnika będącego adwokatem, radcą prawnym, doradcą podatkowym oraz nierezydenta nieposiadającego identyfikatora podatkowego, jeśli nie wskazują w sekcji D.2. adresu do doręczeń w kraju (art. 145 § 2 i § 2a ustawy). Pouczono jednocześnie, że adres elektroniczny oznacza adres w systemie teleinformatycznym wykorzystywanym przez organ podatkowy (punkt 6 pouczenia).

W ocenie WSA, wezwanie organu do przedłożenia pełnomocnictwa w wymaganej prawem formie było precyzyjne i nie stwarzało wątpliwości, co do jego zakresu oraz skutków niewypełnienia nałożonych na adresata obowiązków. W piśmie tym powołano się na art. 138e § 3 i art. 138j § 1 pkt 2 o.p. Pouczono, że przy udzielaniu pełnomocnictwa należy podać m.in. dane podatnika udzielającego pełnomocnictwa szczególnego, takie jak identyfikator podatkowy NIP lub numer PESEL oraz aktualny adres zamieszkania, a także dane pełnomocnika, w tym m.in. identyfikator podatkowy NIP lub PESEL i adres elektroniczny. Brak prawidłowego pełnomocnictwa stanowi brak formalny podania. Zgodnie z art. 138e o.p. pełnomocnictwo szczególne upoważnia do działania we wskazanej sprawie podatkowej lub innej wskazanej sprawie należącej do właściwości organu podatkowego lub organu kontroli skarbowej. Może być udzielone na piśmie, w formie dokumentu elektronicznego lub zgłoszone ustnie do protokołu. Pełnomocnictwo szczeg...

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »