NSA. Brak wpisu w dowodzie rejestracyjnym a prawo do odliczenia 100% VAT

Podatnik podatku od towarów i usług ma prawo do obniżenia podatku należnego o 100% kwoty podatku naliczonego od wydatków związanych z nabyciem samochodu oraz od wydatków związanych z jego eksploatacją także za okres od dnia jego nabycia do dnia dokonania odpowiedniego wpisu w dowodzie rejestracyjnym, jeżeli w okresie użytkowania nie dokonywano w nim żadnych zmian oraz przez cały czas był użytkowany tylko w działalności gospodarczej do celów czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

 

Spółka we wniosku o wydanie interpretacji prawa podatkowego wskazała, że jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług i że do prowadzonej działalności gospodarczej wykorzystuje samochód ciężarowy. Samochód ten nabyła 25 listopada 2014 r., a następnie zarejestrowała w Urzędzie Komunikacji 27 listopada 2014 r. Podkreśliła, że zarówno w przeszłości jak i obecnie wykorzystuje samochód wyłącznie do czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

Samochód, o którym mowa we wniosku jest pojazdem, którego konstrukcja, zgodnie z art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT), wyklucza użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne. Spółka wskazała także, że zgodnie z art. 86a ust. 9 pkt 2 ustawy o VAT jest to pojazd samochodowy, inny niż osobowy, który posiada kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków, jako konstrukcyjnie oddzielone elementy pojazdu. Z dowodu rejestracyjnego oraz karty pojazdu, wynika, że pojazd posiada 2 miejsca (siedzenia), łącznie z miejscem dla kierowcy i dopuszczalna ładowność pojazdu wynosi 1005 kg.

Spółka podała ponadto, że dokonała pełnego (100%) odliczenia VAT z faktury dokumentującej zakup samochodu oraz przez cały okres użytkowania samochodu dokonywała i nadal dokonuje odliczenia 100% podatku naliczonego, zawartego w fakturach potwierdzających nabycie paliwa oraz wydatki eksploatacyjne związane z używaniem tego pojazdu do działalności gospodarczej. Spółka podkreśliła, że dokonała pełnego odliczenia podatku naliczonego, pomimo nieprzeprowadzenia dodatkowego badania technicznego wykonanego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tą stację oraz pomimo braku odpowiedniej adnotacji w dowodzie rejestracyjnym (art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT). Zaznaczyła jednak, że w styczniu 2018 r. uzyskała zaświadczenie, o którym stanowi art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT i że na jego podstawie 23 stycznia 2018 r. dokonano odpowiedniego wpisu w dowodzie rejestracyjnym

W związku z powyższym spółka zadała pytanie, czy w stosunku do wydatków związanych z nabyciem samochodu oraz wydatków związanych z jego eksploatacją za okres od dnia jego nabycia do dnia dokonania odpowiedniego wpisu w dowodzie rejestracyjnym, przysługiwało jej prawo do odliczenia całego podatku naliczonego VAT. W jej opinii - tak.

Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej stwierdził, że stanowisko spółki jest nieprawidłowe. Według organu interpretacyjnego spółka ma prawo do odliczenia pełnej kwoty podatku naliczonego począwszy od dnia, w którym uzyskała odpowiednie zaświadczenie z okręgowej stacji kontroli pojazdów, na podstawie którego dokonano odpowiedniego wpisu w dowodzie rejestracyjnym pojazdu, tj. od 23 stycznia 2018 r. Natomiast do tego dnia przysługiwało jej prawo do odliczenia podatku naliczonego w wysokości 50%, określonego na fakturach dokumentujących wydatki eksploatacyjne związane z nabytym samochodem.

 

 

Sprawa trafiła do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu, a następnie do Naczelnego Sądu Administracyjnego, które nie zgodziły się z Dyrektorem KIS:

Zdaniem WSA, uzyskanie przez podatnika dodatkowych dokumentów wymienionych w art. 86 a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT ma charakter wtórny dla prawa skorzystania z możliwości odliczenia podatku naliczonego. Warunkiem zastosowania prawa do pełnego odliczenia podatku naliczonego jest bowiem posiadanie przez pojazd określonych cech konstrukcyjnych, co uznać należy za kryterium obiektywne, a badanie techniczne to wymóg jedynie formalny, dowodowy, potwierdzający ich istnienie, ale nie kreujący prawa do odliczenia.

NSA także uznał, że warunkiem zastosowania pełnego prawa do odliczenia podatku naliczonego jest spełnienie określonych cech konstrukcyjnych pojazdu, które potwierdza badanie techniczne i wpis do dowodu rejestracyjnego. Badanie techniczne i wpis to wymóg jedynie formalny, dowodowy, potwierdzający ich istnienie, ale nie samoistnie kreujący prawo do odliczenia. Zarówno dodatkowe badanie techniczne, przeprowadzone przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzone zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz odpowiednia adnotacja o spełnieniu tych wymagań w dowodzie rejestracyjnym pojazdu (art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT) nie mają charakteru konstytutywnego.

Jak trafnie zauważył Sąd pierwszej instancji, zwracając w uzasadnieniu zaskarżonego wyroku uwagę na językową konstrukcję art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT, "stwierdzenie spełnienia wymagań dla pojazdów samochodowych określonych w ust. 9" ma deklaratywny charakter i nie powoduje, że ta cecha powstaje. Prawo do odliczenia podatku należnego związane jest bowiem nie z odpowiednim wpisem w dowodzie rejestracyjnym czy wynikiem badania technicznego ale z cechami danego pojazdu, które samoistnie wskazują na wykorzystywanie pojazdu do celów działalności gospodarczej (str. 9 uzasadnienia zaskarżonego wyroku).

W uzupełnieniu NSA zwrócił uwagę na treść art. 86a ust. 12 i 13 ustawy o VAT. Oba te przepisy dotyczą pojazdów samochodowych, o których stanowi art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT, wykorzystywanych przez podatników wyłącznie do działalności gospodarczej, dla których są oni obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu. W przepisach tych chodzi o "pojazdy samochodowe uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą". Wówczas - jak wynika z art. 86a ust. 12 ustawy o VAT - podatnicy mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami, nie później jednak niż w dniu przesłania ewidencji, o której mowa w art. 109 ust. 3. W przypadku niezłożenia w terminie informacji, o której mowa w ust. 12, uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od pierwszego dnia miesiąca, w którym podatnik złoży tę informację (art. 86a ust. 13 ustawy o VAT).

Jak zauważył NSA, wymogi powyższe nie dotyczą pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy o VAT, tj. pojazdów samochodowych wykorzystywanych wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne. Do pojazdów tych - zgodnie z art. 86a ust. 9 ustawy o VAT - należą: pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, mające jeden rząd siedzeń, który oddzielony jest od części przeznaczonej do przewozu ładunków ścianą lub trwałą przegrodą, klasyfikowane na podstawie przepisów o ruchu drogowym do podrodzaju: wielozadaniowy, van lub z otwartą częścią przeznaczoną do przewozu ładunków, pojazdy samochodowe, inne niż samochody osobowe, które posiadają kabinę kierowcy z jednym rzędem siedzeń i nadwozie przeznaczone do przewozu ładunków jako konstrukcyjnie oddzielne elementy pojazdu oraz pojazdy specjalne, które spełniają również warunki zawarte w odrębnych przepisach, określone dla przeznaczeń wymienionych w pkt 3 lit. a - f, jeżeli z dokumentów wydanych zgodnie z przepisami o ruchu drogowym wynika, że dany pojazd jest pojazdem specjalnym.

W odniesieniu do ww. pojazdów spełnienie wymagań określonych w ust. 9 pkt 1 i 2 stwierdza się na podstawie dodatkowego badania technicznego przeprowadzonego przez okręgową stację kontroli pojazdów, potwierdzonego zaświadczeniem wydanym przez tę stację, oraz dowodu rejestracyjnego pojazdu zawierającego odpowiednią adnotację o spełnieniu tych wymagań (art. 86a ust. 10 pkt 1 ustawy o VAT). Dla tej kategorii pojazdów ustawodawca nie przewidział swoistej "sankcji" z art. 86a ust. 13 ustawy o VAT, dotyczącej pojazdów samochodowych, o których mowa w art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy o VAT, dla których są podatnicy obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, polegającej na przyjęciu, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia dokonania odpowiedniego wpisu w dowodzie rejestracyjnym.

Reasumując NSA orzekł, że podatnik podatku od towarów i usług ma prawo do obniżenia podatku należnego o 100% kwoty podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2 ustawy o VAT od wydatków związanych z nabyciem pojazdu samochodowego spełniającego warunki przewidziane w art. 86a ust. 4 pkt 2 w związku z ust. 9 ustawy o VAT oraz od wydatków związanych z jego eksploatacją także za okres od dnia jego nabycia do dnia dokonania odpowiedniego wpisu w dowodzie rejestracyjnym, jeżeli w okresie użytkowania nie dokonywano w nim żadnych zmian, w wyniku których pojazd przestał spełniać wymagania, o których mowa w art. 86a ust. 9 pkt 1 lub 2 ustawy o VAT oraz przez cały czas był użytkowany tylko w działalności gospodarczej do celów czynności opodatkowanych podatkiem od towarów i usług.

 

Wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 11 stycznia 2023 r., sygn. akt I FSK 882/19 - pełna treść wyroku

 

Redakcja podatki.biz

 

(Photo by standret from www.freepik.com)

 

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...