NSA. Abonament RTV także za radio w leasingowanym aucie

Z uzasadnienia: Skoro bowiem odbiorniki radiofoniczne w samochodach - będąc elementem wyposażenia - nie stanowią samoistnego przedmiotu umów przewidzianych art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych, to znaczy, że odbiorniki te nie podlegają wyłączeniu z obowiązku ich rejestracji na mocy powołanego przepisu. Należy też mieć na uwadze, że przepisy ustawy o opłatach abonamentowych nie nakazują rejestracji odbiornika radiofonicznego osobie biorącej pojazd do czasowego używania (np. najemcy).

SENTENCJA

Naczelny Sąd Administracyjny w składzie: Przewodniczący Sędzia NSA Andrzej Kuba Sędzia NSA Dorota Dąbek (spr.) Sędzia NSA Mirosław Trzecki Protokolant Dorota Onyśk po rozpoznaniu w dniu 17 maja 2019 r. na rozprawie w Izbie Gospodarczej skargi kasacyjnej A. Sp. z o.o. w K. od wyroku Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z dnia 17 października 2016 r. sygn. akt VI SA/Wa 983/16 w sprawie ze skargi A. Sp. z o.o. w K. na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z dnia [...] marca 2016 r. nr [...] w przedmiocie nakazu rejestracji używanych odbiorników i ustalenie opłaty za używanie niezarejestrowanych odbiorników telewizyjnych:

1. oddala skargę kasacyjną,
2. zasądza od A. Sp. z o.o. w K. na rzecz Ministra Infrastruktury kwotę 1800 (tysiąc osiemset) złotych tytułem zwrotu kosztów postępowania kasacyjnego

UZASADNIENIE

Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, objętym skargą kasacyjną wyrokiem z 17 października 2016 r. o sygn. akt VI SA/Wa 983/16, oddalił w całości skargę A.sp. z o.o. w A. na decyzję Ministra Infrastruktury i Budownictwa z [...] marca 2016 r. nr [...] w przedmiocie nakazu rejestracji odbiorników i ustalenia opłaty za użytkowanie odbiorników.

Sąd pierwszej instancji orzekał w następujących okolicznościach.

W wyniku kontroli dotyczącej wykonania obowiązku rejestracji odbiorników radiofonicznych i telewizyjnych przeprowadzonej 21 września 2015 r. w lokalu pod adresem A. [...], L., zajmowanym przez A. sp. z o.o. w A. (dalej: skarżąca, Spółka) ujawniono 49 odbiorników radiofonicznych w samochodach służbowych w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu. Okres używania odbiorników (dwa miesiące) ustalono na podstawie oświadczenia Z.S. – członka zarządu Spółki, w obecności którego odbyła się kontrola i który podpisał protokół kontroli bez zastrzeżeń. W sprawie ustalono również, że Spółka jest leasingobiorcą i w ramach prowadzonej działalności gospodarczej wynajmuje samochody, będące przedmiotem umów leasingowych zawartych: 23 marca, 31 marca oraz 19 czerwca 2015 r. Przedmiotowe samochody w swoim standardowym wyposażeniu posiadają fabrycznie wmontowane odbiorniki radiowe. Właścicielem tych pojazdów są finansujący odpowiednio: B., C. i D..

Dyrektor Centrum Obsługi Finansowej Poczty Polskiej S.A. (organ pierwszej instancji) decyzją z [...] grudnia 2015 r. nakazał Spółce rejestrację używanych 49 odbiorników radiofonicznych oraz ustalił opłatę w kwocie 9 555 zł za ich używanie.

Zaskarżoną decyzją Minister Infrastruktury i Budownictwa (organ odwoławczy), działając na podstawie art. 5 ust. 1 i 3 oraz art. 7 ust. 7 ustawy z dnia 21 kwietnia 2005 r. o opłatach abonamentowych (Dz. U. z 2014 r. poz. 1204; dalej: ustawa o opłatach abonamentowych) oraz art. 138 § 1 pkt 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2016 r., poz. 23 ze zm., w skrócie: k.p.a.) utrzymał w mocy rozstrzygnięcie organu pierwszej instancji. W uzasadnieniu decyzji organ drugiej instancji odwołując się do treści art. 2 ust. 1 i 2 ustawy o opłatach abonamentowych wyjaśnił, że zdolność do natychmiastowego odbioru programu przez odbiornik jest równoznaczna ze stwierdzeniem, iż odbiornik jest używany, co z kolei prowadzi do wniosku, że posiadacz jest obowiązany do wniesienia opłaty abonamentowej za jego używanie. Co do zasad opłacania abonamentu za używanie odbiorników, różnią się w zależności od tego, czy dotyczą gospodarstwa domowego, czy też odbiorników w lokalu handlowym.

W ocenie organu dla obowiązku uiszczania opłat abonamentowych nie ma potrzeby konkretyzowania w decyzji samochodów, w których znajdują się odbiorniki radiofoniczne umożliwiające natychmiastowy odbiór programu, gdyż wystarczy tylko wskazać liczbę odbiorników. Ponadto dla rozstrzygnięcia sprawy zgodnie z przepisami ustawy o opłatach abonamentowych istotne jest, kto posiada odbiorniki, a nie kto jest ich właścicielem. Spółka zaś nie wykazała, aby obowiązek rejestracji spoczywał na firmie leasingowej.

Odnosząc się do zarzutu naruszenia art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych wskutek jego niezastosowania, organ stwierdził, że przepis ten ma zastosowanie do przedsiębiorców, których przedmiotem działalności gospodarczej jest sprzedaż lub przekazanie odbiorników radiofonicznych lub telewizyjnych do używania na podstawie umów. Wówczas osoby nabywające odbiornik mają obowiązek jego zarejestrowania i uiszczania opłat abonamentowych. Przedmiotem umowy jest wtedy sam odbiornik, a nie umowa obejmująca wynajem samochodu z wyposażeniem.

Organ odwoławczy wskazał, że przeprowadził wyczerpujące postępowanie dowodowe co do wszystkich istotnych okoliczności sprawy, a stronie zapewniono udział we wszystkich etapach postępowania.

Nie zgadzając się z powyższym rozstrzygnięciem Spółka wniosła skargę, w której domagała się uchylenia decyzji organów obu instancji w całości oraz zasądzenia kosztów postępowania.

W odpowiedzi na skargę organ wniósł o jej oddalenie podtrzymując w całości stanowisko wyrażone w zaskarżonej decyzji.

WSA w Warszawie, działając na podstawie art. 151 ustawy z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (tekst jedn. Dz. U. z 2012 r., poz. 270; obecnie tekst jedn. Dz. U. z 2018 r. poz. 1302; w skrócie: p.p.s.a.) oddalił w całości skargę Spółki stwierdzając, że zaskarżona decyzja odpowiada prawu.

W uzasadnieniu sąd pierwszej instancji wskazał, że Spółka nie kwestionowała oświadczenia złożonego podczas kontroli przez prezesa zarządu w zakresie ilości posiadanych radioodbiorników w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór znajdujących się w samochodach przeznaczonych na wynajem bądź będących w leasingu czyli objętych działalnością gospodarczą Spółki. Odbiorniki te stanowiły standardowe wyposażenie samochodów, zostały w nich fabrycznie zamontowane. Spółka nie zakwestionowała również oświadczenia prezesa zarządu złożonego do protokołu kontroli, że odbiorniki były używane od dwóch miesięcy. W ocenie sądu, prawidłowo organy uznały te okoliczności za wystarczające do ustalenia odpowiedzialności Spółki.

Sąd przywołał treść art. 2 ust. 2 ustawy o opłatach abonamentowych, z którego wynika domniemanie, że osoba, która posiada odbiornik radiofoniczny lub telewizyjny w stanie umożliwiającym natychmiastowy odbiór programu, używa tego odbiornika. W ocenie sądu uregulowania ustawy o opłatach ograniczające wysokość opłaty (art. 2 ust. 5), zwalniające od opłat (art. 4 ust. 1) czy też wyłączające obowiązek rejestracji odbiorników (art. 5 ust. 2) nie obejmują zwolnienia z obowiązku uiszczania opłaty i rejestracji radioodbiorników sytuacji, w której przedsiębiorca jako właściciel lub leasingobiorca pojazdu, wynajmuje go innym osobom. To przedsiębiorca jako dysponent samochodu pozostaje także dysponentem odbiornika, który jest elementem wyposażenia pojazdu. Potwierdzają to przedstawione przez Spółkę kopie umów leasingu i wynajmu, które dotyczyły pojazdów, a nie zamontowanych w nich radioodbiorników. Według sądu słusznie zauważył organ odwoławczy, że dołączone umowy leasingu nie obejmowały kwestii opłaty abonamentu za odbiorniki radiowe w samochodach objętych umową leasingu i dlatego odpowiedzialność w tym zakresie ponosił leasingobiorca, jako posiadacz (dysponent) samochodów, a tym samym zamontowanych w nich radioodbiorników.

W ocenie sądu prawidłowo organy uznały, że w opisanym stanie faktycznym nie miał zastosowania art. 5 ust. 2 pkt 3 ustawy o opłatach abonamentowych, zwalniający przedsiębiorcę z obowiązku rejestracji odbiorników przeznaczonych wyłącznie do sprzedaży lub przekazania osobom trzecim do używania na podstawie umów, j...