10.02.2016

Powiatowe urzędy pracy często traktują programy specjalne dla bezrobotnych tylko jako sposób na pozyskanie dodatkowych środków finansowych – wynika z kontroli przeprowadzonych przez Najwyższą Izbę Kontroli. Jak się okazuje, w przypadku blisko połowy takich programów urzędy pod nazwą programu specjalnego realizowały standardowe formy pomocy.

Zgodnie z założeniami, programy specjalne mają aktywizować bezrobotnych, w tym szczególnie tych znajdujących się w trudnej sytuacji na rynku pracy – osób, względem których dotychczasowa pomoc urzędów pracy nie była wystarczająca. Na realizację tego typu programów resort pracy przeznaczył np. w latach 2011-2014 ok. 215 mln zł.

Nieprawidłowości stwierdzono aż w 47 proc. spośród 57 zbadanych przez inspektorów programów. Najczęściej polegały one na realizacji pod nazwą programów specjalnych działań, które jednak w rzeczywistości nie różniły się od standardowych form pomocy. W efekcie także skuteczność programów tego typu nie była wysoka.

Co istotne, w 7 z 16 skontrolowanych urzędów pracy do programów specjalnych wybierano osoby, które wcale nie potrzebowały tego rodzaju wsparcia – uczestnikiem programu mógł być bowiem praktycznie każdy chętny.

„Traktowanie programów jako formy pozyskania dodatkowych środków na aktywizację zawodową osób bezrobotnych jest niedopuszczalne, bowiem powoduje projektowanie nieprzemyślanych rozwiązań i dążenie do objęcia programem jak największej liczby osób, nie zawsze potrzebujących aż tak kosztownej formy wsparcia” – ocenia NIK.

Izba opublikowała rekomendacje, w których postuluje m.in. dokonywanie pomiaru rzeczywistych i długofalowych efektów prowadzonych programów. Jak wskazuje NIK, programy tego typu powinny być właściwie przygotowywane, a adresatami mają być jednorodne grupy. W rekomendacjach zwrócono też uwagę na kwestię zaprojektowania specyficznego elementu wspierającego zatrudnienie danej grupy bezrobotnych.

mp