25.08.2016

Wydanie nagród w konkursie organizowanym przez pracodawcę dla pracowników rodzi określone konsekwencje podatkowe. Rozliczenie konkursu może różnić się w zależności od tego, co jest przedmiotem nagrody.

Zasadą w podatku od towarów i usług jest to, że opodatkowaniu podlegają odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Niemniej jednak niekiedy opodatkowaniu podlega również nieodpłatne przekazanie towarów.

Powyższe wynika z art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2016 r., poz. 710, z późn. zm., dalej: ustawa o VAT), w myśl którego przez dostawę towarów rozumie się również przekazanie nieodpłatnie przez podatnika towarów należących do jego przedsiębiorstwa, w szczególności przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste podatnika lub jego pracowników, jeżeli podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów bądź ich części składowych.

Przykład:

Spółka XYZ działająca w branży transportu drogowego zorganizowała dla swoich pracowników konkurs z wiedzy o bezpieczeństwie w ruchu drogowym. Konkurs ma zwiększyć zainteresowanie pracowników bezpieczeństwem oraz wzmocnić wśród nich pozytywny wizerunek realizowanego przez Spółkę programu: Bezpieczeństwo na drodze. Spółka przewidziała dla laureatów konkursu nagrody w postaci nawigacji samochodowych oraz tabletów (przy ich nabyciu Spółka odliczyła podatek naliczony).

Spółka ma wątpliwość, jak powinna rozliczyć tego rodzaju nieodpłatne przekazanie nagród. Czy ewentualne opodatkowanie wiąże się również z obowiązkiem zaewidencjonowania transakcji za pomocą kasy rejestrującej?

W świetle art. 7 ust. 2 pkt 1 ustawy o VAT nie ma znaczenia, z jakim wydarzeniem związane jest nieodpłatne przekazanie towarów. W każdym przypadku, gdy podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku naliczonego z tytułu nabycia określonych towarów, ich nieodpłatne wydanie wiąże się z obowiązkiem rozliczenia podatku należnego. Powyższe nie dotyczy przekazania prezentów o małej wartości i próbek, jeżeli przekazanie to następuje na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika. Zgodnie z art. 7 ust. 4 ustawy o VAT przez prezenty o małej wartości rozumie się przekazywane przez podatnika jednej osobie towary o łącznej wartości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 100 zł (jeżeli podatnik prowadzi ewidencję pozwalającą na ustalenie tożsamości tych osób) lub gdy cena jednostkowa (nabycia albo wytworzenia) towaru określona w momencie przekazywania towaru nie przekracza 10 zł (w sytuacji, gdy nie jest prowadzona wskazana powyżej ewidencja). Przedstawione w przykładzie nagrody to tablety i nawigacje samochodowe, można więc założyć, że ich wartość przekroczy równowartość 100 zł. Wyłączenie odnoszące się do prezentów o małej wartości nie znajdzie w tym wypadku zastosowania.

W przedstawionym przykładzie Spółka będzie więc obowiązana, z tytułu wydania nagród w konkursie, do wykazania podatku należnego w deklaracji VAT. Jednocześnie powyższe nie będzie wiązało się z obowiązkiem ewidencjonowania sprzedaży za pomocą kasy rejestrującej. W świetle § 2 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z 4 listopada 2014 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących (Dz.U. poz. 1544, z późn. zm., dalej: rozporządzenie) zwalnia się z obowiązku ewidencjonowania w danym roku podatkowym czynności wymienione w załączniku do rozporządzenia. W poz. 35 załącznika wskazano m.in.: dostawę towarów i świadczenie usług przez podatnika na rzecz jego pracowników (ponadto czynność ta objęta będzie również zwolnieniem ujętym w poz. 44 załącznika przewidzianym dla czynności wymienionych w art. 7 ust. 2 ustawy o VAT). Tym samym w przedstawionym przykładzie Spółka nie będzie musiała ewidencjonować nieodpłatnego wydania nagród na rzecz pracowników za pomocą kasy rejestrującej.

Należy mieć jednak na uwadze, że przewidziana w konkursie nagroda nie zawsze musi mieć rzeczowy charakter. Nagrodą mogą być też bony (karty podarunkowe) uprawniające do nabycia określonych towarów czy usług, a wydanie takiej nagrody wywoła odmienne skutki w podatku od towarów i usług.

Przykład:

Spółka ABC zorganizowała konkurs dla pracowników. Laureaci konkursu mają otrzymać karty podarunkowe w wysokości 500 zł. Karty podarunkowe mogą być wykorzystane na zakupy dowolnych towarów w jednej z sieci hipermarketów.

Spółka ma wątpliwość, czy powinna rozliczyć podatek należny w związku z nieodpłatnym wydaniem kart podarunkowych.

Opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów oraz odpłatne świadczenie usług. Aby mówić o dostawie towarów, przedmiotem świadczenia musi być towar. W świetle art. 2 pkt 6 ustawy o VAT przez towary rozumie się rzeczy oraz ich części, a także wszelkie postacie energii. Bez wątpienia karta podarunkowa nie stanowi rzeczy. Jest to w istocie dokument uprawniający do odbioru towarów, który zastępuje niejako środki pieniężne. Karta podarunkowa nie stanowi towaru, nie dojdzie więc do przeniesienia prawa do rozporządzania towarem jak właściciel (co w myśl art. 7 ust. 1 ustawy o VAT konstytuuje dostawę towarów). Tym samym przekazanie w ramach nagrody karty podarunkowej nie będzie stanowiło na gruncie podatku od towarów i usług dostawy towarów. Jednocześnie stosownie do art. 8 ust. 1 ustawy o VAT przez świadczenie usług rozumie się każde świadczenie na rzecz osoby fizycznej, osoby prawnej lub jednostki organizacyjnej niemającej osobowości prawnej, które nie stanowi dostawy towarów. Z chwilą przekazania karty podarunkowej nie dochodzi pomiędzy pracodawcą a pracownikiem do wykonania jakichkolwiek świadczeń. Nie można więc powyższego traktować jako świadczenia usług.

Tym samym wydanie kart podarunkowych będzie neutralne na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług. Powyższe nie stanowi bowiem żadnej z czynności podlegających opodatkowaniu VAT.

Piotr Kępisty
Konsultant podatkowy w ECDDP Sp. z o.o.