Możliwość zmniejszenia zobowiązania VAT w mechanizmie split payment

Mechanizm podzielonej płatności został wprowadzony w celu tzw. uszczelnienia systemu podatkowego, czyli zwiększania wpływów budżetowych. Operacja ta nie następuje jednak bez uszczerbku dla słusznych interesów podatników, gdyż w wyniku zastosowania tej metody przyjmowania płatności nabywcy do swobodnej dyspozycji pozostaje jedynie kwota netto. Wartość podatku naliczonego przez sprzedawcę trafiająca na subkonto (rachunek VAT) pozostaje do niemal wyłącznej dyspozycji fiskusa. Vatowcowi zostaje natomiast fikcja własności środków zgromadzonych na takim rachunku.

Aby zachęcić podatników do stosowania mechanizmu podzielonej płatności ustawodawca umożliwił podatnikom, którzy zdecydują się na taki sposób rozliczania VAT skorzystanie z pewnych przywilejów. Jednym z nich jest możliwość zastosowania skonta zobowiązania podatkowego. Skonto to termin rachunkowy oznaczający zmniejszenie sumy należności udzielonej przez dostawcę towaru, jeżeli odbiorca uiszcza zapłatę gotówką (środkami własnymi) przed umówionym terminem.

Zgodnie z art. 108d ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, bonus nie wynika oczywiście z przedterminowej zapłaty za nabywany towar lecz z wcześniejszego uregulowania należnego VAT. Ustawodawca stworzył możliwość zmniejszenia wysokości zobowiązania podatkowego w VAT o kwotę obliczoną na podstawie podanego w tym przepisie wzoru. Jest ona uzależniona od trzech czynników: kwoty zobowiązania, stopy referencyjnej NBP obowiązującej na dwa dni robocze przed dniem dokonania zapłaty, terminu uregulowania zobowiązania. Wspomniany wzór przedstawia się następująco:

S = Z x r x n/360

w którym poszczególne symbole oznaczają:

S – kwota, o którą zobowiązanie podatkowe VAT ulega obniżeniu,

Z – kwota zobowiązania podatkowego z tytułu VAT wynikająca z deklaracji podatkowej przed obniżeniem zobowiązania,

r – stopa referencyjna NBP obowiązująca na dwa dni robocze przed dniem zapłaty podatku,

n – liczba dni od faktycznego terminu zapłaty (obciążenia rachunku VAT), z wyłączeniem tego dnia, do terminu określonego dla zapłaty podatku, włącznie z tym dniem,

360 – liczba dni roku przyjęta za podstawę obliczania skonta.

Na podstawie art. 108d ust. 2 niniejszej ustawy, kwotę o którą obniża się zobowiązanie podatkowe VAT obliczona na podstawie tego wzoru zaokrągla się do pełnych złotych.

Przykład

Zobowiązanie podatkowe za grudzień 2018 r. wyniosło 3000 zł. Termin jego płatności wypadał 25 stycznia 2019 r. Jednak podatnik zdecydował o dokonaniu jego zapłaty wcześniej, bo już 4 stycznia br. a więc 22 dni przed terminem. Rada Polityki Pieniężnej na rok 2019 przyjęła stopę procentową w wysokości 1,50% w skali rocznej. Obliczenie zmniejszenia zobowiązania w VAT wyglądać będzie następujące:

S = 3000 zł x 1,50% x 21 dni/360 = 2,63 zł

Zgodnie z art. 63 § 1 ustawy z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa kwoty podatku zaokrągla się do pełnych złotych w ten sposób, że końcówki kwot wynoszące mniej niż 50 groszy pomija się, a końcówki wynoszące 50 i więcej groszy podwyższa się do pełnych złotych. Zatem po zaokrągleniu zobowiązanie podatkowe ulegnie zmniejszeniu o 3 zł.

Obniżenie podatku tylko przy zapłacie z rachunku VAT

O obliczoną kwotę skonta vatowiec może zmniejszyć swoje zobowiązanie podatkowe za dany okres rozliczeniowy, pod warunkiem że jego zapłaty będzie dokonywał z rachunku VAT. Jeżeli wystąpi sytuacja, iż nie będzie dysponował na rachunku VAT kwotą wystarczającą do pokrycia zobowiązania podatkowego ma on możliwość dopłaty brakującej części ze zwykłego rachunku rozliczeniowego. W takiej sytuacji pomimo, iż do zapłaty zobowiązania używa środków zgromadzonych na rachunku VAT nie ma on możliwości skorzystania ze skonta, np. w wysokości proporcjonalnej do wysokości zobowiązania zapłaconego z rachunku VAT. Potwierdził to Dyrektor KIS w interpretacji indywidualnej z 18 maja 2018 r., sygn. 0114-KDIP1-1.4012.104.2018.2.KBR. Vatowcowi skonto zobowiązania podatkowego może więc zostać udzielone tylko w przypadku łącznego spełnienia dwóch warunków:

  • deklaracja rozliczeniowa za dany okres złożona zostanie przed upływem ustawowego terminu czyli przed 25 dniem miesiąca następującego po rozliczanym terminie (miesiącu, kwartale),
  • należna do zapłaty kwota zostaje w całości opłacona z rachunku VAT.

Z przedstawionego wzoru do obliczenia kwoty skonta wynika, że im wyższa kwota zobowiązania tym wyższe skonto. Jednak w praktyce – co ilustruje podany przykład – są to kwoty bardziej niż symboliczne. Zachęta taka nie może się przyczyniać do zwiększenia wśród podatników VAT zainteresowania korzystaniem z mechanizmu podzielonej płatności.

Kwota obniżająca zobowiązanie podatkowe VAT nie stanowi dla podatnika przychodu. W związku z tym nie zachodzi konieczność jej ewidencjonowania w PKPiR bądź ewidencji przychodu. Mimo, iż zaoszczędzone środki są drobne to nieuznanie ich za przychód ma istotne znaczenie. W przypadku gdyby należało je doliczyć do przychodu ze względu na niezwykle niskie wartości łatwo byłoby je przeoczyć i pominąć przy rozliczaniu podatku dochodowego.

W przypadku, gdy vatowiec spełnia wymagania uprawniające do skorzystania ze skonta zaznacza pole „tak” w części F deklaracji VAT „informacje dodatkowe”. Kwota podatku podlegająca wpłacie do urzędu skarbowego wykazana w poz. 54 deklaracji VAT pomniejszona zostaje o obliczoną kwotę skonta a uzyskana różnica wpłacona zostaje na konto urzędu skarbowego.

Skonto przy korekcie deklaracji VAT

Ustawa o VAT milczy na temat jak powinien postąpić podatnik, który zdecydował się na skorzystanie z mechanizmu split payment oraz ze skonta zobowiązania podatkowego a następnie dokonuje korekty deklaracji VAT. Czy w razie złożenia korekty deklaracji prawo do skonta zostaje zachowane oraz czy realizować je należy od kwoty zobowiązania pierwotnej czy już pomniejszonej o skonto? Zgodnie z opinią Ministerstwa Finansów z 18 grudnia 2018 r. dotyczącą powyższych zagadnień, w sytuacji, gdy vatowiec:

  • zwiększa wysokość zobowiązania podatkowego, wówczas kwota skonta którą zastosował w deklaracji pierwotnej nie ulega zmianie,
  • zmniejsza wysokość zobowiązania podatkowego, w takim przypadku kwota skonta zastosowana w deklaracji pierwotnej nie zmienia się do czasu gdy wykazana w deklaracji korygującej kwota do zapłaty będzie niższa niż kwota skonta. Dopiero w takiej sytuacji ma miejsce zmiana wysokości skonta do zadeklarowanej w korekcie kwoty podatku do wpłaty.

Co dalej?

23 stycznia 2019 r. Komisja Europejska wydała projekt Decyzji Wykonawczej Rady w sprawie upoważnienia Polski do wprowadzenia szczególnego środka stanowiącego odstępstwo od art. 226 Dyrektywy 2006/112/WE w sprawie wspólnego systemu podatku od wartości dodanej. Zezwala ona na stosowanie obowiązkowego mechanizmu split payment w VAT w okresie 1 marca 2019 r. – 28 lutego 2022 r. Będzie on stosowany wobec 152 określonych w PKWiU rodzajów towarów i usług, obejmując tym samym znaczną część rynku. Decyzja ostateczna nie będzie zapewne od niego odbiegać. Polskie regulacje obowiązkowej podzielonej płatności nie są na dzień dzisiejszy znane. Należy się jednak spodziewać, iż przywilej korzystania ze skonta zobowiązania podatkowego VAT dla podatników obowiązanych do rozliczania tego podatku w taki sposób nie zostanie utrzymany.

Adam Okonkwo

 

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...