Montaż klimatyzacji. Jaka stawka VAT?

Lato w pełni. Wiele osób decyduje się pewnie na zamontowanie klimatyzacji. Ważne, by wiedzieć, jaką stawką VAT trzeba opodatkować montaż urządzenia. Czasem będzie to 23%, a czasem 8%. Zobaczmy kiedy.

Zaznaczmy na początek, że zgodnie z dyspozycją art. 5 ust. 1 pkt 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn. Dz.U. z 2011 r., nr 177, poz. 1054, z późn. zm., dalej: ustawa o VAT) opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług podlegają odpłatna dostawa towarów i odpłatne świadczenie usług na terytorium kraju. Aktualnie podstawowa stawka podatku wynosi 23%. Od tej reguły ustawodawca ustanowił oczywiście pewne wyjątki, tzn. przewidział opodatkowanie niektórych czynności stawkami obniżonymi bądź zwolnienie od podatku.

Na co stawka 8%?

Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie w interpretacji nr IPPP2/443-602/14-2/BH z 18 sierpnia 2014 r. wyjaśnia, że obniżoną stawkę VAT (8%) stosuje się do dostawy, budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy obiektów budowlanych lub ich części zaliczanych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym.

Czym jest budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym?

Wskazuje się, że przez budownictwo objęte społecznym programem mieszkaniowym rozumie się obiekty budownictwa mieszkaniowego lub ich części, z wyłączeniem lokali użytkowych, oraz lokale mieszkalne w budynkach niemieszkalnych sklasyfikowanych w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale 12, a także obiekty sklasyfikowane w Polskiej Klasyfikacji Obiektów Budowlanych w dziale ex 1264 – wyłącznie budynki instytucji ochrony zdrowia świadczących usługi zakwaterowania z opieką lekarską i pielęgniarską, zwłaszcza dla ludzi starszych i niepełnosprawnych. Obiektami budownictwa mieszkaniowego są natomiast budynki mieszkalne stałego zamieszkania sklasyfikowane w PKOB w dziale 11.

Zgodnie z art. 41 ust. 12b ustawy o VAT do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym nie zalicza się:

1. budynków mieszkalnych jednorodzinnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 300 m²;
2. lokali mieszkalnych, których powierzchnia użytkowa przekracza 150 m².

Jaka stawka VAT dla budownictwa?

Jak wyjaśnia organ podatkowy, w przypadku budownictwa mieszkaniowego o powierzchni przekraczającej ww. limity 8-procentową stawkę podatku stosuje się tylko do części podstawy opodatkowania odpowiadającej udziałowi powierzchni użytkowej kwalifikującej do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym w całkowitej powierzchni użytkowej.

Analiza powołanych przepisów prawa podatkowego prowadzi do wniosku, że warunkiem zastosowania 8-procentowej stawki VAT jest spełnienie dwóch przesłanek. Po pierwsze, zakres wykonywanych czynności musi dotyczyć budowy, remontu, modernizacji, termomodernizacji lub przebudowy budynków lub ich dostawy. Po drugie, budynki lub ich części, których dotyczą wskazane czynności, muszą być zaliczane do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym. Niespełnienie chociażby jednej z tych przesłanek powoduje, że transakcja nie może korzystać z preferencyjnej 8-procentowej stawki podatku. Zatem montaż klimatyzatora nie zawsze będzie mógł być opodatkowany obniżoną stawką podatku.

Ważny zakres czynności i miejsce montażu

Organ podatkowy podkreśla, że przy ustaleniu właściwej stawki VAT decydujące znaczenie ma ustalenie, co jest przedmiotem sprzedaży, czy podatnik dokonuje dostawy towarów, czy świadczy usługę, oraz czy czynność wykonywana przez podatnika mieści się w zakresie czynności wymienionych w art. 41 ust. 12 ustawy o VAT (dostawa, budowa, remont, modernizacja, przebudowa obiektów budowlanych lub ich części zaliczonych do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym). Zdaniem Dyrektora Izby Skarbowej strony w umowach cywilnoprawnych określają, co jest przedmiotem sprzedaży.

Jeżeli przedmiotem sprzedaży jest dostawa i montaż klimatyzatorów, wówczas nie można z niej wyłączyć poszczególnych elementów kosztów do odrębnej sprzedaży, ponieważ obrotem podatnika jest uzgodniona kwota za wykonanie określonej usługi, bez względu na jej poszczególne elementy (materiały, robocizna, transport, zużyta energia, narzędzia, itp.). Wyliczenie, co składa się na wykonaną usługę, ma istotne znaczenie informacyjne przy ustalaniu ceny, jednak nie może uzasadniać odrębnego kwalifikowania poszczególnych elementów zawartych w tym wyliczeniu (dla celów podatkowych).

Podsumowując, organ podatkowy potwierdził, że jeśli przedsiębiorca wykonuje usługi montażu urządzeń klimatyzacyjnych wraz z dostawą tych urządzeń i montaż odbywa się w obiektach budownictwa mieszkaniowego objętego społecznym programem mieszkaniowym, zgodnie z art. 41 ust. 12a ustawy o VAT, to ma on prawo do zastosowania stawki VAT w wysokości 8% na podstawie art. 41 ust. 2 ustawy w związku z art. 146a pkt 2.

Dyrektor Izby Skarbowej zgodził się również, że montaż klimatyzatorów można zaliczyć do usług modernizacyjnych, które mają na celu unowocześnienie, trwałe ulepszenie istniejącego obiektu budowlanego prowadzące do zwiększenia jego wartości użytkowej. Przy czym w przypadku gdy w związku z przekroczeniem limitów wskazanych w art. 41 ust. 12b ustawy obiekty budownictwa mieszkaniowego, w których przedsiębiorca będzie wykonywał usługi, nie będą mogły być zaliczone do budownictwa objętego społecznym programem mieszkaniowym, właściwa będzie stawka VAT w wysokości 23% na podstawie art. 41 ust. 1 ustawy w związku z art. 146a pkt 1 ustawy.

Ważne pojęcia

Na koniec wyjaśnijmy jeszcze kilka ważnych pojęć. Jak wskazuje bowiem organ podatkowy w omawianej interpretacji, przepisy ustawy o VAT nie definiują pojęć: budowa, remont modernizacja, termomodernizacja oraz przebudowa. W tym zakresie należy odwołać się zatem do przepisów Prawa budowlanego.

W myśl art. 3 pkt 6 ustawy z 7 lipca 1994 r. – Prawo budowlane (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 1409, z późn. zm.) przez budowę należy rozumieć wykonywanie obiektu budowlanego w określonym miejscu, a także odbudowę, rozbudowę, nadbudowę obiektu budowlanego.

Z kolei, zgodnie z pkt 7a tego artykuł, przez przebudowę należy rozumieć wykonywanie robót budowlanych, w wyniku których następuje zmiana parametrów użytkowych lub technicznych istniejącego obiektu budowlanego, z wyjątkiem charakterystycznych parametrów, jak: kubatura, powierzchnia zabudowy, wysokość, długość, szerokość bądź liczba kondygnacji; w przypadku dróg są dopuszczalne zmiany charakterystycznych parametrów w zakresie niewymagającym zmiany granic pasa drogowego.

Definicję remontu zawarto natomiast w pkt 8 wskazanego artykułu. Przez remont należy rozumieć wykonywanie w istniejącym obiekcie budowlanym robót budowlanych polegających na odtworzeniu stanu pierwotnego, a niestanowiących bieżącej konserwacji, przy czym dopuszcza się stosowanie wyrobów budowlanych innych niż użyto w stanie pierwotnym.

Modernizacja zaś to unowocześnienie i usprawnienie czegoś (według internetowego Słownika języka polskiego, Wydawnictwo Naukowe PWN).

Krzysztof Koślicki