MF: Mechanizm podzielonej płatności (split payment) - pytania i odpowiedzi

1. Na czym polega mechanizm podzielonej płatności (MPP)? W MPP płatność za nabyty towar lub usługę odbywa się w taki sposób, że zapłata całości lub części kwoty odpowiadającej wartości sprzedaży netto, która wynika z faktury, jest płacona przez nabywcę na rachunek rozliczeniowy/rachunek w SKOK dostawcy lub jest rozliczana w inny sposób. Natomiast pozostała zapłata odpowiadająca kwocie VAT (w całości lub w części) jest płacona na specjalny rachunek bankowy dostawcy – rachunek VAT.

2. Od kiedy będzie obowiązywać MPP?

Od 1 lipca 2018 r.

Od 1 listopada 2019 r. mechanizm podzielonej płatności jest obowiązkowy, gdy transakcja:

• wynosi powyżej 15 tys. zł brutto,
• sprzedawca i odbiorca są podatnikami VAT,
• dotyczy tzw. towarów i usług wrażliwych (określonych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT)

3. Czy stosowanie MPP jest obowiązkowe?

Od 1 listopada 2019 r. MPP jest obowiązkowe wyłącznie dla transakcji powyżej 15 tys. zł, które dotyczą tzw. towarów i usług wrażliwych – określonych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

W przypadku pozostałych transakcji stosowanie MPP jest dobrowolne.

Ważne: jako nabywca (podatnik VAT) decydujesz, którą fakturę zapłacisz z zastosowaniem MPP, w jakiej części oraz wobec którego dostawcy (czyli mechanizm możesz stosować w sposób wybiórczy).
Sprzedawca może jednak zastrzec w umowie, że nie chce stosować MPP jako formy rozliczeń. Kontrahenci mają w tym zakresie dowolność, która wynika z zasady swobody zawierania umów, i sami decydują, w jaki sposób rozliczają przeprowadzane transakcje.

4. Kogo dotyczy obowiązkowy MPP?

Od 1 listopada 2019 r. obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności jest stosowany, gdy faktura:

• wynosi powyżej 15 tys. zł brutto,
• sprzedawca i odbiorca są podatnikami VAT,
• dotyczy tzw. towarów i usług wrażliwych, wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT.

W szczególności obowiązkowy MPP dotyczy płatności za:

• paliwa,
• stal, wyroby stalowe,
• złom, odpady,
• metale szlachetne (np. złoto, srebro) i nieszlachetne (np. miedź),
• folię stretch,
• tablety, smartfony, konsole,
• usługi budowlane,
• części i akcesoria do pojazdów silnikowych,
• węgiel i produkty węglowe,
• maszyny i urządzenia elektryczne oraz ich części i akcesoria.

Obowiązkowy MPP obejmuje towary i usługi głównie objęte do tej pory odwrotnym obciążeniem, czyli przerzuceniem obowiązku rozliczania VAT ze sprzedawcy na nabywcę lub odpowiedzialnością podatkową.

Szczegółowy wykaz towarów i usług, dla których wprowadza się obowiązkowy MPP, zawiera załącznik nr 15 do ustawy o VAT.

5. Kiedy stosować obowiązkowy MPP?

Od 1 listopada 2019 r. obowiązkowy mechanizm podzielonej płatności jest stosowany, gdy faktury za transakcje spełniają łącznie następujące warunki:

• należność ogółem wynikająca z faktury (tj. wartość brutto całej faktury) przekracza 15 tys. zł,
• choćby jedna pozycja na fakturze dotyczy towarów lub usług wrażliwych (określonych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT),
• sprzedawca i nabywca są podatnikami VAT.

6. Co w sytuacji, gdy faktura opiewa na kwotę poniżej 15 tys. zł?

Faktury na kwoty poniżej 15 tys. zł podlegają rozliczeniu na ogólnych zasadach, tzn. MPP w takim przypadku jest dobrowolny.

7. Kiedy obowiązkowy MPP nie będzie mieć zastosowania?

W przypadku:

• faktur dokumentujących sprzedaż towaru/usługi objętych obowiązkowym MPP na kwotę niższą lub równą 15 tys. zł brutto,
• faktur dokumentujących sprzedaż towarów/usług mieszanych (tj. towarów/usług objętych i nieobjętych obowiązkowym MPP) o łącznej wartości niższej lub równej 15 tys. zł brutto,
• rozliczeń w formie potrąceń, o których mowa w art. 498 KC,
• uregulowań należności wynikających z faktury, która dokumentuje transakcje w ramach wykonania umowy o partnerstwie publiczno-prawnym.

Transakcje poniżej 15 tys. zł, które dotyczą towarów objętych obowiązkowym MPP (wymienionych w załączniku nr 15 do ustawy o VAT), podlegają odpowiedzialności podatkowej, stosowanej od pierwszej złotówki.

8. Czy faktura, do której ma być zastosowany obowiązkowy MPP musi być specjalnie oznaczona?

Wystawca faktury, do której ma być stosowana obowiązkowa podzielona płatność, musi umieszczać na niej adnotację „mechanizm podzielonej płatności”, która sygnalizuje obowiązek zastosowania tego mechanizmu.

Jeżeli pomimo takiego obowiązku wystawisz fakturę bez tego oznaczenia, organ podatkowy ustali ci dodatkowe zobowiązanie podatkowe w wysokości 30% kwoty podatku wykazanej na tej fakturze. Sankcja będzie jednak naliczana wyłącznie od wartości kwoty VAT, która przypada na dostawę towarów i usług objętych obowiązkowym MPP.

Sprzedawca nie poniesie konsekwencji, jeżeli nabywca pomimo braku takiej adnotacji zapłaci w mechanizmie podzielonej płatności. Taka sama sankcja będzie dotyczyć nabywcy, jeżeli nie zapłaci w MPP.

9. Jeżeli wystawię fakturę bez wymaganej adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”, to czy mogę ja skorygować?

Tak – za pomocą faktury korygującej. Może to zrobić również nabywca za pomocą noty korygującej.

10. Co w sytuacji, jeśli tylko jedna pozycja z faktury będzie objęta obowiązkowym mechanizmem podzielonej płatności?

Wówczas nabywca może zdecydować, czy dobrowolnie ureguluje całą należność z zastosowaniem MPP, czy też tylko tę jedną pozycję objętą obowiązkowym MPP.

11. Jakie konsekwencje dla sprzedającego niesie ze sobą obowiązkowy MPP?

Jeżeli podatnik wystawi fakturę bez adnotacji „mechanizm podzielonej płatności”, to naczelnik urzędu skarbowego lub naczelnik urzędu celno-skarbowego ustala dodatkowe sankcje podatkowe, które wynoszą 30% kwoty podatku, wykazanej na tej fakturze. Jednak sankcja będzie naliczana wyłącznie od wartości VAT, która przypada na dostawę towarów lub świadczenie usług objętych obowiązkowym MPP.

12. Jak uniknąć negatywnych, finansowych konsekwencji po stronie s...