Masowe kontrole sanepidu. Sądy z reguły przyznają rację firmom

Państwowa Inspekcja Sanitarna przeprowadza obecnie każdego dnia nawet 1300 kontroli w całym kraju. Kontrole prowadzone w otwartych, pomimo pandemicznych obostrzeń, placówkach gastronomicznych często kończą się nałożeniem kar. W większości przypadków takie sprawy sądy administracyjne rozstrzygają potem na korzyść obywateli i przedsiębiorców. Eksperci wskazują, że może to zachęcać kolejne firmy do łamania lockdownu.

Jak twierdzi sekretarz generalny zarządu Izby Gospodarczej Gastronomii Polskiej (IGGP), Sławomir Grzyb, aktualnie sanepid prowadzi dziennie nawet 1300 kontroli ponownie otwartych lokali. W przypadku naruszenia zakazów związanych z pandemią koronawirusa inspektorzy sanitarni mogą nakładać kary administracyjne na poziomie do 30 tys. zł. Takie sprawy często trafiają potem do sądów.

– Dotychczasowe orzecznictwo wskazuje dwie główne wady decyzji wydawanych przez sanepid. Pierwszą i najważniejszą jest niekonstytucyjność podstawy prawnej dla decyzji o nałożeniu kary. Jeśli chodzi o ograniczenia w wolności prowadzenia działalności gospodarczej, to najważniejszy jest art. 22 konstytucji, według którego takie ograniczenia mogą być wprowadzane, jednak jest to dopuszczalne wyłącznie w drodze ustawy. Natomiast w stanie prawnym, który mamy dziś, te ograniczenia są wprowadzone rozporządzeniem – powiedział w rozmowie z agencją informacyjną Newseria Biznes adwokat z Kancelarii Kopij Zubrzycki, Paweł Kopij.

Częstym uchybieniem jest również łamanie przez sanepid zasad wynikających z Kodeksu postępowania administracyjnego. Chodzi przede wszystkim o złamanie zasady czynnego udziału stron w postępowaniu, ponieważ strona często nie ma realnej możliwości powoływania dowodów, złożenia oświadczenia czy wypowiedzi względem prowadzonych dowodów.

– Nie można postawić tezy, że sądy będą teraz automatycznie uchylać decyzje sanepidu. Polski system prawny nie opiera się na precedensach, więc nie można tutaj z góry przyjąć automatyzmu. Każda sprawa jest traktowana indywidualnie i indywidualnie oceniana przez niezawisły sąd. Natomiast skala tych naruszeń – jeśli chodzi o konstytucję i Kodeks postępowania administracyjnego – jest duża, więc możemy z dużym prawdopodobieństwem przyjąć, że takie sprawy będą kończyły się pozytywnie dla skarżących – dodaje Kopij.

mp