Likwidacja działalności gospodarczej (5): Przekształcenie jednoosobowej działalności gospodarczej w spółkę kapitałową

Przed lipcem 2011 r. przekształcenie działalności prowadzonej jednoosobowo w spółkę prawa handlowego było prawnie niedopuszczalne. Praktyka kwalifikowała przekształcenia odnoszące się do osób fizycznych jako przekształcenia gospodarcze, nienazwane, nieopisane oraz nieprzewidujące sukcesji prawnej wprost, poza przypadkami wyraźnie określonymi w przepisach (np. wniesienia aportu w postaci przedsiębiorstwa lub jego zorganizowanej części). Ustawa z 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców, która weszła w życie 1 lipca 2011 r., wprowadziła szereg udogodnień.

Przedsiębiorcom prowadzącym działalność gospodarczą umożliwiono przekształcenie, zmianę formy dotychczas prowadzonej działalności na podstawie przepisów ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w jednoosobową spółkę kapitałową (art. 26 ustawy z 25 marca 2011 r., art. 551 i art. 584.1–584.13 znowelizowanego Kodeksu spółek handlowych).

Procedura ta może być przydatna dla tych wszystkich przedsiębiorców, którzy planują rezygnację z działalności, ale chcieliby uzyskać możliwość jej przekazania innej osobie (osobom) w stosunkowo prosty sposób.

Elementy procedury przekształcenia w spółkę kapitałową

Przepisy ustawy z 25 marca 2011 r. nowelizujące Kodeks spółek handlowych (dalej: K.s.h.) dla przekształcenia działalności jednoosobowej w spółkę kapitałową – jednoosobową – przewidują specyficzną procedurę. Do przekształcenia wymagane są:

1) sporządzenie planu przekształcenia przedsiębiorcy wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta,

2) złożenie oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy,

3) zawarcie umowy spółki albo podpisanie statutu spółki przekształconej,

4) powołanie członków organów spółki przekształconej,

5) dokonanie w rejestrze wpisu spółki przekształconej i wykreślenie przedsiębiorcy przekształcanego z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej.

Poszczególne elementy procedury przekształceniowej winny odpowiadać wymogom wskazanym w przepisach, tj.:

Sporządzenie planu przekształcenia przedsiębiorcy wraz z załącznikami oraz opinią biegłego rewidenta – plan przekształcenia powinien być sporządzony w formie aktu notarialnego (art. 5846 K.s.h.) oraz zawierać co najmniej ustalenie wartości bilansowej majątku przedsiębiorcy przekształcanego na określony dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie planu przekształcenia przedsiębiorcy (art. 5847 K.s.h.). Jako załączniki do planu przekształcenia przedsiębiorca musi sporządzić:

• projekt oświadczenia o przekształceniu przedsiębiorcy,

• projekt aktu założycielskiego (statutu),

• wycenę składników majątku (aktywów i pasywów) przedsiębiorcy przekształcanego,

• sprawozdanie finansowe sporządzone dla celów przekształcenia na określony dzień w miesiącu poprzedzającym sporządzenie planu przekształcenia przedsiębiorcy.

Plan przekształcenia wraz z załącznikami jest badany przez biegłego rewidenta powołanego przez sąd rejestrowy z punktu widzenia poprawności i rzetelności (art. 584.8 K.s.h.).

Oświadczenie o przekształceniu przedsiębiorcy – powinno być sporządzone w formie aktu notarialnego, a ponadto powinno zawierać co najmniej określenie następujących danych (art. 584.9 K.s.h.):

a) typ spółki, w jaki zostaje przekształcony przedsiębiorca,

b) wysokość kapitału zakładowego,

c) zakres praw przyznanych osobiście przedsiębiorcy przekształcanemu jako wspólnikowi albo akcjonariuszowi spółki przekształconej, jeżeli przyznanie takich praw jest przewidziane,

d) nazwiska i imiona członków zarządu spółki przekształconej.

Zawarcie umowy spółki albo podpisanie statutu spółki przekształconej – wymaga formy aktu notarialnego; jest to forma obowiązująca zawsze dla aktów założycielskich spółek kapitałowych.

Powołanie członków organów spółki przekształconej – po sporządzeniu aktu założycielskiego możliwe jest powołanie członków organów s...