Leasing operacyjny a finansowy – podstawowe różnice

Umowy leasingu funkcjonują zarówno na gruncie prawa cywilnego, jak iprawa podatkowego. Przepisy te wzajemnie się uzupełniają. Kodeks cywilny określa zasady zawierania umów leasingu, ustawy opodatku dochodowym oraz podatkuVAT – podatkowe skutki takich umów.

Od 1 lipca 2011 r. wskutek wejścia w życie ustawy z 25 marca 2011 r. o ograniczaniu barier administracyjnych dla obywateli i przedsiębiorców (Dz.U. nr 106, poz. 622, z późn. zm.) uregulowane zostały kwestie podatkowe umów leasingu zawieranych z osobami fizycznymi nieprowadzącymi działalności gospodarczej.

Przed tą datą umowy takie również mogły być zawierane, jednak ze względu na liczne niejasności w rozumieniu przepisów tzw. leasing konsumencki praktycznie nie istniał. Obecnie nie ma już żadnych przeszkód natury prawnej, aby z leasingu korzystali także konsumenci. Z uwagi na to, że nadal umowy leasingu są zawierane przede wszystkim przez korzystających, którzy są przedsiębiorcami, opracowanie to dotyczy zagadnień ich dotyczących.

I. Leasing według Kodeksu cywilnego

Zgodnie z art. 709¹ ustawy z 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz.U. nr 16, poz. 93, z późn. zm., dalej: K.c.), przez umowę leasingu finansujący zobowiązuje się, w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa, nabyć rzecz od oznaczonego zbywcy na warunkach wskazanych w tej umowie i oddać tę rzecz korzystającemu do używania albo używania i pobierania pożytków przez czas oznaczony, a korzystający zobowiązuje się zapłacić finansującemu w uzgodnionych ratach wynagrodzenie pieniężne, równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Ze względu na to, że przedmiotem umowy jest rzecz, którą korzystający może używać i pobierać z niej pożytki, leasing zbliżony jest do umowy dzierżawy. W przypadku leasingu kilka kwestii jest jednak odmiennie uregulowanych. I tak umowa leasingu pod rygorem nieważności musi być zawarta na piśmie.

Ponadto może ona mieć miejsce tylko wtedy, gdy:

• finansującym jest przedsiębiorca, który zawiera tę umowę w zakresie działalności swojego przedsiębiorstwa,
• umowa zawierana jest na czas oznaczony,
• określone w umowie wynagrodzenie jest równe co najmniej cenie lub wynagrodzeniu z tytułu nabycia rzeczy przez finansującego.

Warto zwrócić też uwagę na art. 709¹⁶ K.c., zgodnie z którym jeżeli finansujący zobowiązał się, bez dodatkowego świadczenia, przenieść na korzystającego własność rzeczy po upływie oznaczonego w umowie czasu trwania leasingu, korzystający może żądać przeniesienia własności rzeczy w terminie miesiąca od upływu tego czasu, chyba że strony uzgodniły inny termin.

Kodeks cywilny dopuszcza więc możliwość przeniesienia na korzystającego własności rzeczy...