Kto ma prawo do pełnego odliczenia VAT przy zakupie samochodu?

Pytanie podatnika: Czy w świetle art. 86a ust. 4 pkt 2 należy uznać, że konstrukcja pojazdu, który ma zamiar nabyć Wnioskodawca wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne, przez co Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia 100% podatku naliczonego w związku z nabyciem pojazdu bez obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2015 r., poz. 613, z późn. zm.) oraz § 6 pkt 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 22 kwietnia 2015 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. z 2015 r., poz. 643) Dyrektor Izby Skarbowej w Poznaniu działający w imieniu Ministra Rozwoju i Finansów stwierdza, że stanowisko przedstawione we wniosku z dnia 23 listopada 2016 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Poznaniu 23 listopada 2016 r., data wpływu do BKIP w Lesznie 28 listopada 2016 r.) uzupełnionym pismem z dnia 29 grudnia 2016 r. (data wpływu do Izby Skarbowej w Poznaniu 29 grudnia 2016 r., data wpływu do BKIP w Lesznie 2 stycznia 2017 r.) o wydanie interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia 100% podatku naliczonego związanego z nabyciem samochodu – jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 23 listopada 2016 r. został złożony ww. wniosek o wydanie interpretacji indywidualnej dotyczącej podatku od towarów i usług w zakresie prawa do odliczenia 100% podatku naliczonego związanego z nabyciem samochodu. Przedmiotowy wniosek został uzupełniony w dniu 29 grudnia 2016 r. o brakujące elementy opisu sprawy oraz o doprecyzowanie własnego stanowiska w sprawie.

We wniosku przedstawiono następujące zdarzenie przyszłe.

Wnioskodawca jest osobową fizyczną prowadzącą działalność gospodarczą w zakresie doradztwa gospodarczego, w tym usług due dilligence na rynku nieruchomości. W przyszłości zakres oferowanych przez Wnioskodawcę usług zostanie prawdopodobnie poszerzony o usługi związane z doradztwem podatkowym oraz szacowaniem nieruchomości. Wnioskodawca ma zamiar nabyć (możliwe, że będzie to nabycie wewnątrzwspólnotowe) na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej samochód osobowy będący pojazdem samochodowym wskazanym w art. 2 pkt 34 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2016 r., poz. 710, ze zm.). Pojazd będzie wykorzystywany do celów działalności gospodarczej Wnioskodawcy w szczególności do dojazdów na spotkania z kontrahentami, dojazdów w celu dokonania oględzin nieruchomości, poruszania się w celu świadczenia usług profesjonalnego pełnomocnika (dojazd do sądu, siedziby organu podatkowego). W celu maksymalnie efektywnego wykorzystania nabytego pojazdu Wnioskodawca zamierza używać również samochód do celów promocji oferowanych usług, dlatego na pojeździe umieszczone zostaną za pomocą naklejek reklamy, w szczególności logo działalności gospodarczej Wnioskodawcy, adres strony WWW, adres e-mail. Ponadto Wnioskodawca nabędzie za dodatkową opłatą indywidualne tablice rejestracyjne, które będą nawiązywały do nazwy przedsiębiorstwa Wnioskodawcy.

W uzupełnieniu wniosku z dnia 29 grudnia 2016 r. Wnioskodawca doprecyzował, że:

1. Jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów usług.
2. Samochód będący przedmiotem wniosku będzie służył jedynie do wykonywania czynności opodatkowanych podatkiem VAT, Wnioskodawca nie dokonuje dostawy towarów ani nie świadczy usług objętych zwolnieniem.
3. Pojazd będzie wykorzystywany jedynie na potrzeby działalności gospodarczej Wnioskodawcy. Wnioskodawca rozumie przez wykorzystanie pojazdu wyłącznie na potrzeby prowadzonej działalności gospodarczej również przypadek, gdy w czasie wykorzystywania pojazdu do celów działalności gospodarczej (poruszanie się pojazdem z wizualnymi elementami marketingowymi w celu promocji przedsiębiorstwa) Wnioskodawca będzie załatwiał ,,przy okazji” sprawy niezwiązanie bezpośrednio ze sprzedażą opodatkowaną, np. wyjazd samochodem na wakacje należy również uznać za realizację celów działalności gospodarczej, ponieważ w tym czasie pojazd będzie realizował funkcje marketingowe poprzez eksponowanie wyróżników wizualnych przedsiębiorstwa Wnioskodawcy. Ponadto, Wnioskodawca pragnie podkreślić, że prawo do odliczenia 100% podatku naliczonego w związku z nabyciem pojazdu wynikające z art. 86a ust. 4 pkt 2 wynika z cech konstrukcyjnych pojazdu, które przesądzają wykluczeniu jego wykorzystania do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą a nie jego faktycznego wykorzystania.
4. Zastosowanie indywidualnych tablic rejestracyjnych spowoduje, że każde użytkowanie pojazdu będzie wiązało się z jego wykorzystaniem do celów działalności gospodarczej. Cele działalności gospodarczej należy rozumieć tak jak w odpowiedzi na pytanie nr 3. Należy więc uznać, że wykorzystanie pojazdu jedynie do celów prywatnych bez realizacji funkcji marketingowej jest niemożliwe ze względu na wygląd zewnętrzny pojazdu.
5. Z pojazdu będzie korzystał jedynie Wnioskodawca. Użytek innych osób będzie związany jedynie z czynnościami technicznymi niezbędnymi do zapewnienia prawidłowego funkcjonowania pojazdu jak wydanie pojazdu serwisantowi w celu dokonania przeglądu, naprawy itp.
6. Umieszczenie stałych elementów marketingowych spowoduje, że każde wykorzystanie pojazdu jak również stan jego unieruchomienia będą uznane za wykorzystanie do celów działalności gospodarczej, zaś cele działalności gospodarczej należy rozumieć tak jak w odpowiedzi na pytanie nr 3. Ponadto Wnioskodawca podkreśla, że prawo do odliczenia 100% podatku naliczonego w związku z nabyciem pojazdu wynikające z art. 86a ust. 4 pkt 2 wynika z cech konstrukcyjnych pojazdu, które przesądzają wykluczeniu jego wykorzystania do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą a nie jego faktycznego wykorzystania.
7. Pojazd będzie garażowany w godzinach prowadzenia działalności — w pobliżu siedzib kontrahentów Wnioskodawcy lub w miejscu prowadzenia przez Wnioskodawcę działalności, po godzinach najczęściej w miejscu przebywania Wnioskodawcy.
8. Zdaniem Wnioskodawcy w przypadku pojazdów, o których mowa w art. 86a ust. 4 pkt 2 nie ma obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu, która jest właściwa w stosunku do pojazdów o których mowa w art. 86a ust. 4 pkt 1. W związku z brakiem prowadzenia ewidencji przebiegu nie ma zastosowania art. 86a ust. 12, w którym mowa o informacji VAT-26.

W związku z powyższym opisem zadano następujące pytanie.

Czy w świetle art. 86a ust. 4 pkt 2 należy uznać, że konstrukcja pojazdu, który ma zamiar nabyć Wnioskodawca wyklucza jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że jego użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne, przez co Wnioskodawcy przysługuje prawo do odliczenia 100% podatku naliczonego w związku z nabyciem pojazdu bez obowiązku prowadzenia ewidencji przebiegu.

Zdaniem Wnioskodawcy;
Kwestie dotyczące prawa do odliczenia podatku naliczonego od wydatków związanych z pojazdami samochodowymi są uregulowane w art. 86a ustawy.
Zgodnie z art. 86a ust. 1 ustawy, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku:

1. wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika;
2. należnego z tytułu:
   1. świadczenia usług, dla którego zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 podatnikiem jest ich usługobiorca,
   2. dostawy towarów, dla której zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 5 podatnikiem jest ich nabywca,
   3. wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów;
3. należnego, w przypadku, o którym mowa w art. 33a;
4. wynikającej z otrzymanego dokumentu celnego, deklaracji importowej w przypadku, o którym mowa w art. 33b, oraz z decyzji,o których mowa w art. 33 ust. 2 i 3 oraz art. 34.

Przez pojazdy samochodowe - stosownie do art. 2 pkt 34 ustawy - rozumie się pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony.
Stosownie do zapisu art. 86a ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług, do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:

1. nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych;
2. używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;
3. nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Od zasady wynikającej z art. 86a ust. 1 ustawy występują jednakże wyjątki.
W świetle art. 86a ust. 3 ustawy, przepis ust. 1 nie ma zastosowania:

1. w przypadku gdy pojazdy samochodowe są:
   1. wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika lub
   2. konstrukcyjnie przeznaczone do przewozu co najmniej 10 osób łącznie z kierowcą, jeżeli z dokumentów wydanych na podstawie przepisów o ruchu drogowym wynika takie przeznaczenie;
2. do towarów montowanych w pojazdach samochodowych i do związanych z tymi towarami usług montażu, naprawy i konserwacji, jeżeli przeznaczenie tych towarów wskazuje obiektywnie na możliwość ich wykorzystywania wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.

Zgodnie z ust. 4 powołanego artykułu, pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli:

1. sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub
2. konstrukcja tych pojazdów wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.

Zgodnie z § 24 rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 22 lipca 2002 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów:

1. Organ rejestrujący, z zastrzeżeniem ust. 2 i 3, wydaje tablice (tablicę) indywidualne, jeżeli z informacji uzyskanej z ewidencji, o której mowa w § 23 pkt 1, wynika, że identyczne tablice (tablica) nie zostały wydane dla innego pojazdu zarejestrowanego na terenie województwa.
2. Wyróżnik indywidualny pojazdu określa zainteresowany właściciel pojazdu, z zastrzeżeniem ust. 3.
3. Wyróżnik indywidualny powinien stanowić wyraz, skrót lub określenie w języku polskim, niezawierający treści obraźliwych lub niezgodnych z zasadami współżycia społecznego.

Zdaniem Wnioskodawcy, umieszczenie na pojeździe reklam powoduje, że pojazd taki z samej swojej istoty przez cały czas użytkowania go przez podatnika w takiej formie jest wykorzystywany do celów działalności gospodarczej. Związek z działalnością gospodarczą Wnioskodawcy jest o tyle ważny, że pojazd wpływa na pozyskiwanie kontrahentów również kiedy jest zaparkowany, oddany na przegląd czy unieruchomiony z przyczyn technicznych. Przyjęcie odmiennego stanowiska prowadziłoby do stwierdzenia, że czynności marketingowe czy reklamowe nie stanowią działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów ustawy o podatku od towarów i usług.

Artykuł 15 ust. 2 ustawy o podatku od towarów i usług definiuje działalność gospodarczą jako wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje również czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Z analizy przytoczonego przepisu wynika, że ustawodawca na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług działalność gospodarczą definiuje możliwie szeroko poprzez użycie zwrotu ,,wszelka działalność” oraz odnosi się bezpośrednio do wykorzystywania towarów w sposób ciągły do celów zarobkowych, co zdaniem Wnioskodawcy w pełni odpowiada wykorzystaniu towaru do celów marketingowych własnego przedsiębiorstwa. Podkreślenia wymaga również fakt, że w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej prowadzenie działań marketingowych jest wręcz uznawane za wyznacznik prowadzenia działalności gospodarczej (wyrok TSUE z dnia 15 września 2011 r. w sprawach połączonych C-180/10 i C-181/10). Należy więc ponad wszelką wątpliwość stwierdzić, że umieszczanie reklam na pojeździe stanowi wykorzystanie pojazdu do celów działalności gospodarczej podatnika.

Uznanie zgodnie z art. 86a ust. 4 pkt 2 ustawy o podatku od towarów i usług pojazdów za wykorzystywane wyłącznie do celów działalności gospodarczej podatnika wymaga, aby konstrukcja tych pojazdów wykluczała ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą lub powoduje, że ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą jest nieistotne.

Zgodnie z § 25 ust.1 rozporządzenia ministra infrastruktury z dnia 22 lipca 2002 r. w sprawie rejestracji i oznaczania pojazdów: właściciel pojazdu umieszcza na pojeździe tablice z przodu i z tyłu, w miejscach konstrukcyjnie do tego przeznaczonych, ...