Korekta VAT przy rozłożeniu płatności na raty

Pytanie: W ramach prowadzonej działalności gospodarczej, w miesiącu wrześniu 2015 r. nabyłem w ramach sprzedaży ratalnej dwa telefony komórkowe. Odliczyłem od podatku należnego za wrzesień 2015 r. kwoty podatku naliczonego wynikające z faktur dokumentujących nabycie ww. telefonów komórkowych. Czy mam obowiązek korekty w trybie art. 89b ustawy o VAT podatku naliczonego wynikającego z faktur dokumentujących nabycie ww. telefonów odliczonego od podatku należnego za wrzesień 2015 r.?

Odpowiedź:

Zasady rozliczenia podatku od towarów i usług w odniesieniu do nieściągalnych wierzytelności zostały określone w przepisach art. 89a i art. 89b ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (Dz. U. z 2011 r. Nr 177, poz. 1054 z późn. zm.).

Zgodnie z art. 89a ust. 1 cyt. ustawy podatnik może skorygować podstawę opodatkowania oraz podatek należny z tytułu dostawy towarów lub świadczenia usług na terytorium kraju w przypadku wierzytelności, których nieściągalność została uprawdopodobniona. Korekta dotyczy również podstawy opodatkowania i kwoty podatku przypadającej na część kwoty wierzytelności, której nieściągalność została uprawdopodobniona.

W myśl art. 89a ust. 1a ww. ustawy, nieściągalność wierzytelności uważa się za uprawdopodobnioną w przypadku, gdy wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta w jakiejkolwiek formie w ciągu 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Z kolei stosownie do art. 89b ust. 1 ustawy, w przypadku nieuregulowania należności wynikającej z faktury dokumentującej dostawę towarów lub świadczenie usług na terytorium kraju w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, dłużnik jest obowiązany do korekty odliczonej kwoty podatku wynikającej z tej faktury, w rozliczeniu za okres, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu terminu płatności określonego w umowie lub na fakturze.

Przepisu ust. 1 nie stosuje się, jeżeli dłużnik uregulował należność najpóźniej w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, w którym upłynął 150 dzień od dnia upływu terminu płatności tej należności (art. 89b ust. 1a ustawy).

Nadmienia się, że jak wynika z obowiązującego od dnia 1 lipca 2015 r. art. 89b ust. 1b ustawy, przepisu ust. 1 nie stosuje się również w przypadku, gdy dłużnik w ostatnim dniu miesiąca, w którym upływa 150 dzień od dnia upływu terminu płatności, jest w trakcie postępowania upadłościowego lub w trakcie likwidacji.

W przypadku częściowego uregulowania należności w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze, korekta dotyczy podatku naliczonego przypadającego na nieuregulowaną część należności. Przepis ust. 1a stosuje się odpowiednio (art. 89b ust. 2 ustawy).

Możliwość skorygowania przez podatnika - sprzedawcę - podatku należnego wiąże się z obowiązkami w zakresie korekty podatku naliczonego przez podatnika-nabywcę. Zastosowanie trybu korekty podatku powoduje de facto, że konstrukcyjnie przestaje istnieć podatek należny, przez co przestaje też faktycznie istnieć podatek naliczony, który można by odliczyć. Przepisy art. 89b ust. 1 i ust. 2 ustawy są zawsze konsekwencją zaistnienia sytuacji, o której mowa w art. 89a ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług. Korekty podatku należnego, na podstawie przepisu art. 89a ust. 1 ustawy, można dokonać bowiem tylko jeśli wierzytelność, z której wynika korygowany podatek należny, nie została uregulowana w określonym przez strony terminie.

Zgodnie z tymi przepisami, dłużnik ma obowiązek skorygowania całości (lub części) uprzednio odliczonego podatku naliczonego wynikającego z faktury, jeżeli nie ureguluje całości (lub części) należności w terminie 150 dni od dnia upływu terminu jej płatności określonego w umowie lub na fakturze. Obowiązek dokonania korekty ciąży na dłużniku niezależnie od faktu, czy jego wierzyciel skorzystał z korekty podatku należnego.

Dłużnik nie jest zobowiązany do skorygowania podatku naliczonego wówczas gdy ureguluje należność najpóźniej w ostatnim dniu okresu rozliczeniowego, w którym upłynął 150. dzień od dnia upływu płatności. Termin 150-dniowy należy liczyć od dnia, w którym upływa termin płatności określony w fakturze lub umowie.

Z tych też względów, uznać należy, że rozłożenie płatności za telefony komórkowe na raty nie możne być uznane jako nieuregulowanie należności w terminie 150 dni, o którym mowa w art. 89b ust. 1 ustawy o podatku od towarów i usług, w związku z czym - przy założeniu odpowiedniego regulowania poszczególnych rat - nie będzie miał Pan obowiązku korygowania w trybie art. 89b ustawy o podatku od towarów i usług odliczonych kwot podatku, wynikających z faktur dokumentujących nabycie opisanych telefonów komórkowych.

(Interpretacja indywidualna z 15 grudnia 2015 r., sygn. ITPP1/4512-987/15/MN - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy)

Red.