Konsekwencje w PIT śmierci wspólnika dwuosobowej spółki cywilnej

Pytanie podatnika: Spółka cywilna zawarta pomiędzy dwoma wspólnikami określała możliwość wstąpienia w prawa i obowiązki w przypadku śmierci jednego z nich własnego współmałżonka. W 2010 r. nastąpiła śmierć jednego ze wspólników. Spadek nabyła Wnioskodawczyni - jako małżonka zmarłego wraz z czworgiem dzieci. Do chwili obecnej nie został dokonany dział spadku. Czy z tytułu postanowień wynikających z umowy spółki wskazującej, iż do przejęcia praw i obowiązków po zmarłym wspólniku podatnikiem rozliczającym się z części przypadających udziałów jest współmałżonek? Czy podatnikami będą wszyscy spadkobiercy?

INTERPRETACJA INDYWIDUALNA

Na podstawie art. 14b § 1 i § 6 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (t.j. Dz. U. z 2012 r., poz. 749) oraz § 4 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 20 czerwca 2007 r. w sprawie upoważnienia do wydawania interpretacji przepisów prawa podatkowego (Dz. U. Nr 112, poz. 770 ze zm.) Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy działając w imieniu Ministra Finansów stwierdza, że stanowisko Wnioskodawczyni, przedstawione we wniosku z dnia 22 czerwca 2012 r. (data wpływu 25 czerwca 2012 r.), uzupełnionym pismem z dnia 10 września 2012 r. (data wpływu 12 września 2012 r.) o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie konsekwencji związanych ze śmiercią wspólnika dwuosobowej spółki cywilnej i wejścia w miejsce zmarłego wspólnika jego spadkobierców - jest nieprawidłowe.

UZASADNIENIE

W dniu 25 czerwca 2012 r. został złożony ww. wniosek o udzielenie pisemnej interpretacji przepisów prawa podatkowego w indywidualnej sprawie dotyczącej podatku dochodowego od osób fizycznych w zakresie konsekwencji związanych ze śmiercią wspólnika dwuosobowej spółki cywilnej i wejścia w miejsce zmarłego wspólnika jego spadkobierców.

W przedmiotowym wniosku został przedstawiony następujący stan faktyczny:

Spółka cywilna zawarta w 1992 r. pomiędzy dwoma wspólnikami (każdy 50% wysokości udziału) określała możliwość wstąpienia w prawa i obowiązki w przypadku śmierci jednego z nich własnego współmałżonka. W 2010 r. nastąpiła śmierć jednego ze wspólników.

Zgodnie z postanowieniami zawartymi w umowie, jako wspólnik spółki cywilnej zgodnie z postanowieniami umowy wszedł współmałżonek zmarłego, tj. Wnioskodawczyni. Tym samym z chwilą śmierci małżonka Wnioskodawczyni zajęła jego miejsce w spółce, jako nowy wspólnik. Spadek na podstawie aktu poświadczenia dziedziczenia nabyła Wnioskodawczyni - jako małżonka zmarłego wraz z czworgiem dzieci, w tym jedno pełnoletnie. Do chwili obecnej nie został dokonany dział spadku.

Od chwili śmierci jako nowy wspólnik w rozliczeniu z tytułu działalności gospodarczej w części przypadającego 50% udziału dokonuje małżonek po zmarłym wspólniku.

Wnioskodawczyni wskazała również, że prawa i obowiązki wspólnika wynikające ze stosunku prawnego spółki są ściśle związane z jego osobą i jako takie nie wchodzą w skład spadku (art. 922 § 2 Kodeksu cywilnego).

W związku z powyższym zadano następujące pytanie:

Czy z tytułu postanowień wynikających z umowy spółki wskazującej, iż do przejęcia praw i obowiązków po zmarłym wspólniku podatnikiem rozliczającym się z części przypadających udziałów jest współmałżonek? Czy podatnikami będą wszyscy spadkobiercy?

Zdaniem Wnioskodawczyni, na powyższe pytanie należy udzielić odpowiedzi w uzależnieniu od stanowiska wynikającego z kodeksu cywilnego odnoszącego się do dziedziczenia po zmarłym w zakresie praw i obowiązków majątkowych wspólnika spółki cywilnej.

Otóż zdaniem Wnioskodawczyni prawa i obowiązki wspólnika wynikające ze stosunku prawnego spółki są ściśle związane z jego osobą i jako takie nie wchodzą w skład spadku (art. 922 § 2 k.c). W skład spadku wejdą tylko te prawa czy obowiązki majątkowe wspólnika, które wprawdzie powstają na podstawie stosunku spółki, ale mają wobec niego samodzielny charakter, mogą być przedmiotem obrotu, w szczególności wierzytelność o wypłatę części zysku czy dług z tytułu roszczenia zwrotnego. "Udział w spółce" jest więc niedziedziczny i nie jest możliwe nadanie mu odmiennego charakteru w umowie spółki

Umowa spółki może jednakże zawierać postanowienie, zgodnie z którym spadkobierca wspólnika wejdzie do spółki na jego miejsce. Skoro umowa spółki wskazała, który spadkobierca wejdzie w jego miejsce to tym samym wspólnikiem będzie wskazana osoba (współmałżonek) bez pozostałych spadkobierców (dzieci).

Powyższe zdaniem Wnioskodawczyni jest logicznym następstwem skutków prawnych zawartych w umowie spółki, gdyż sama umowa spółki nie może być traktowana jako przekształcająca prawa i obowiązki niedziedziczne w dziedziczne. Wstąpienie jednego spadkobiercy w prawa i obowiązki zmarłego wspólnika do spółki nie jest bowiem dziedziczeniem (por. S Grzybowski (w.) System prawa cywilnego, t. III, cz. 2, s. 830). Jest przykładem dopuszczalnej na gruncie prawa cywilnego regulacji, wyrażającej się w tym, że stosunek prawny, wygasający co do zasady z chwilą śmierci określonej osoby, na mocy szczególnego zastrzeżenia nie wygasa, lecz trwa nadal z udziałem wskazanego spadkobiercy. Wejście spadkobiercy do spółki następuje na podstawie postanowień umowy spółki, przewidującej taki skutek śmierci wspólnika, a nie w wyniku dziedziczenia praw i obowiązków wynikających ze stosunku spółki.

Reasumując, powy...