Klauzula przeciwko unikaniu opodatkowania zbyt restrykcyjna?

Interpelacja nr 9282 do ministra finansów w sprawie klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania

Szanowny Panie Ministrze

W lipcu 2016 r. nowelizacją ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa wprowadzono tzw. klauzulę przeciwko unikaniu opodatkowania, której celem jest przeciwdziałanie uzyskiwaniu korzyści majątkowych w drodze sztucznych zabiegów prawnych, wykorzystanych w danych okolicznościach dla uzyskania tej korzyści, a będących sprzecznymi z przedmiotem i celem przepisów ustawy podatkowej. Zgodnie z ustawą przepisy klauzuli stosuje się, jeżeli korzyść podatkowa lub suma korzyści podatkowych osiągniętych przez podmiot z tytułu czynności nie przekracza w okresie rozliczeniowym 100 000 zł, a w przypadku podatków, które nie są rozliczane okresowo – jeżeli korzyść podatkowa z tytułu czynności nie przekracza 100 000 zł.

Na podstawie klauzuli Ministerstwo Finansów otrzymuje instrumentarium pozwalające na zakwestionowanie praktycznie każdej wciąż obowiązującej indywidualnej interpretacji podatkowej, jeżeli korzyść podatkowa danego podmiotu wyniesie powyżej 100 tys. zł. Oznacza to, że z dnia na dzień mogą zostać zakwestionowane interpretacje podatkowe dla inwestycji, które toczą się od kilku lat. Kontrola skarbowa, po zastosowaniu klauzuli w drodze postępowania kontrolnego, może zakwestionować wcześniej wystawioną interpretację oraz doprowadzić do sytuacji, w której przedsiębiorca będzie zmuszony zwrócić podatek naliczony na kilka lat wstecz. Według wielu ekspertów podatkowych jest to ewidentne łamanie podstawowej zasady prawa – prawo nie działa wstecz.

Jedynym zabezpieczeniem przed zastosowaniem klauzuli będzie dla podatnika wystąpienie do Ministra Finansów o wydanie tzw. opinii zabezpieczającej. Koszt wydania opinii to niebagatelne 20 tys. zł.

Ekonomiści zauważają, że tego typu rozwiązania prawne powodują dużą niepewność wśród przedsiębiorców. Klauzula wprowadza przepisy, które praktycznie w sposób nieograniczony pozwalają zakwestionować dotychczasowe interpretacje podatkowe, w obrębie których funkcjonowali przedsiębiorcy. Budzi to wiele obaw i może spowodować dalsze spowolnienie inwestycyjne w Polsce.

W związku z powyższym zwracam się do Pana Ministra z następującymi pytaniami:

1. Czy Ministerstwo Finansów opracowało szczegółowe wytyczne stosowania klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania, które zabezpieczą podatników przed zbyt szerokim i dowolnym zastosowaniem jej przepisów?
2. Wobec ilu podmiotów gospodarczych zostaną zastosowane nowe regulacje?
3. Ilu podatników wystąpiło do Ministerstwa Finansów o wydanie opinii zabezpieczającej?
4. Czy Ministerstwo Finansów dysponuje analizami dotyczącymi wpływu ww. regulacji na uszczelnienie polskiego systemu podatkowego i czy przeprowadzano symulacje, jakiej wielkości wpływy do budżetu uzyska państwo w drodze kontroli przeprowadzonych po zastosowaniu klauzuli?

Tomasz Piotr Nowak

W odpowiedzi na interpelację z dnia 24 stycznia 2017 roku, nr 9282, Pana Tomasza Piotra Nowaka – posła na Sejm Rzecz...