Kiedy i jak trzeba wyrazić czynny żal?

Coraz bardziej skomplikowane przepisy podatkowe, a także systematyczne powiększanie obowiązków podatnika względem organów podatkowych niejednokrotnie skutkują błędami rachunkowymi oraz podatkowymi popełnianymi przez jednostkę gospodarczą. W razie popełnienia błędu w postaci czynu zabronionego oraz jego wykrycia przed kontrolą organu podatkowego przedsiębiorstwo może skorzystać z instytucji czynnego żalu, unikając w ten sposób kary grzywny.

Zgodnie z art. 16 § 1 ustawy Kodeks karny skarbowy z 10 września 1999 r. (tekst jedn. Dz.U. z 2013 r., poz. 186, z późn. zm.) nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe sprawca, który po popełnieniu czynu zabronionego zawiadomił o tym organ powołany do ścigania, ujawniając istotne okoliczności tego czynu, w szczególności osoby współdziałające w jego popełnieniu.

Od 1 stycznia 2016 r., wraz z wejściem w życie nowelizacji ustawy Kodeks karny skarbowy, nie podlega karze za przestępstwo skarbowe lub wykroczenie skarbowe ten, kto złożył prawnie skuteczną, w rozumieniu przepisów ustawy – Ordynacja podatkowa, lub ustawy z 28 września 1991 r. o kontroli skarbowej (tekst jedn. Dz.U. z 2015 r., poz. 553, z późn. zm.), korektę deklaracji podatkowej i w całości uiścił, niezwłocznie lub w terminie wyznaczonym przez uprawniony organ, należność publicznoprawną uszczuploną lub narażoną na uszczuplenie.

Wyjątki

Z instytucji czynnego żalu mogą skorzystać osoby fizyczne prowadzące działalność gospodarczą, osoby fizyczne reprezentujące podmioty gospodarcze, a także osoby zajmujące się sprawami np. finansowymi.

Natomiast wykluczeniu z odstąpienia od ukarania nie podlega sprawca, który:

  • kierował wykonaniem ujawnionego czynu zabronionego;
  • wykorzystując uzależnienie innej osoby od siebie, polecił jej wykonanie ujawnionego czynu zabronionego;
  • zorganizował grupę lub związek mający na celu popełnienie przestępstwa skarbowego albo taką grupą lub związkiem kierował, chyba że zawiadomienia, o którym mowa w § 1, dokonał ze wszystkimi członkami grupy lub związku;
  • nakłaniał inną osobę do popełnienia przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego w celu skierowania przeciwko niej postępowania o czyn zabroniony.

Jak skorzystać z czynnego żalu?

Aby skorzystać z instytucji czynnego żalu, sprawca powinien:

  1. Złożyć pisemne zawiadomienie do właściwego organu ścigania (np. urzędu skarbowego) o popełnieniu czynu zabronionego.
  2. Ująć w zawiadomieniu wszystkie najważniejsze okoliczności, w jakich został popełniony czyn zabroniony.
  3. Wskazać osoby, które współdziałały w popełnieniu czynu zabronionego.
  4. Złożyć powyższe zawiadomienie, zanim właściwy organ ścigania podejmie czynności skutkujące ujawnieniem wykroczenia lub przestępstwa skarbowego albo zanim zdąży zgromadzić materiał dowodowy wystarczający do udowodnienia popełnienia wykroczenia lub przestępstwa skarbowego, ponieważ złożenie zawiadomienia po wystąpieniu tych zdarzeń nie będzie skuteczne.
  5. W sytuacji gdy czyn zabroniony polegał na uszczupleniu podatku – uiścić w całości wymaganą kwotę zobowiązania podatkowego, wraz z odsetkami za zwłokę wyliczonymi na dzień zapłaty, w terminie wyznaczonym przez właściwy organ ścigania.
  6. W razie gdy z czynem zabronionym miały związek przedmioty wówczas wymagane – złożyć do depozytu te przedmioty, które mogły służyć albo służyły popełnieniu czynu zabronionego.

Warto w tym miejscu zaznaczyć, że nawet jeśli sprawca czynu zabronionego wyśle zawiadomienie do niewłaściwego organu ścigania, to ten organ jest zobligowany do przekazania danego zawiadomienia do właściwego organu ścigania.

W sytuacji gdy organ ścigania uzna przedłożone zawiadomienie o popełnienie czynu zabronionego za nieskuteczne, rozpocznie procedurę wszczęcia postępowania karno-skarbowego. W toku postępowania właściwy sąd dokona oceny, czy sprawca skutecznie skorzystał z instytucji czynnego żalu, pomimo uznania przez właściwy organ ścigania nieskuteczności zawiadomienia sprawcy.

Krzysztof Ulicki

 

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...