Karty paliwowe w świetle VAT

Karta paliwowa to bardzo pożyteczny instrument służący do rozliczania wydatków eksploatacyjnych na samochody firmowe. Oszczędza ona znacznie formalności związane z zakupem na stacji benzynowej poprzez skrócenie czasu transakcji. Sprzedawca nie musi bowiem przyjmować zapłaty i drukować dokumentu zakupu. Operacja zakupu sprowadza się do obciążenia w drodze elektronicznej karty paliwowej. Jej rozliczenie następuje najczęściej w okresach miesięcznych, a faktura obejmuje wszelkie transakcje zrealizowane w tym okresie.

Pod względem VAT możliwe jest uznanie zakupów na podstawie karty paliwowej jako:

  1. usług finansowych świadczonych przez wystawcę karty na rzecz podmiotu korzystającego,
  2. transakcji łańcuchowej, w której wystawca karty nabywa paliwo od stacji benzynowej po czym dokonuje jego dostawy podmiotowi korzystającemu z karty. W praktyce jest ono wydawane bezpośrednio przez stację benzynową (podmiot trzeci) beneficjentowi karty.

Jednoznaczne i definitywne określenie, że karta paliwowa zawsze powinna być traktowana na jeden z ww. sposobów nie jest możliwe bowiem jest to uzależnione od okoliczności faktycznych i ról trzech podmiotów transakcji biorących w niej udział. To z kolei regulują postanowienia umów określających zasady korzystania z kart paliwowych.

Usługa finansowa

Punktem wyjścia może być wyrok Trybunału Sprawiedliwości UE z 6 lutego 2003 r. w sprawie C-185/01 Auto Lease Holland BV v. Bundesamt für Finanzen. Firma leasingowa oprócz podstawowej działalności oferowała klientom zarządzanie ich zakupami paliwa. Dla ich realizacji leasingobiorca otrzymywał kartę kredytową do tankownia. Trybunał uznał takie działanie za realizację usługi polegającej na finansowaniu zakupów leasingobiorców, czyli usługę finansową. Leasingodawca nie dokonywał nabycia celem jego dalszej odsprzedaży leasingobiorcy, lecz ten ostatni samodzielnie dokonywał jego zakupu, korzystając przy tym z pełnej swobody wyboru. Zatem w opinii Trybunału leasingodawca występował tylko w roli podmiotu finansującego (kredytodawcy).

Na gruncie polskiego orzecznictwa stanowisko, iż zakup przy użyciu karty paliwowej stanowi usługę finansową zaprezentował NSA w wyroku z 14 sierpnia 2012 r., sygn. akt I FSK 1177/11. Sąd uznał w nim, że podmiot posługujący się kartami paliwowymi nabywa zwolnioną z VAT usługę finansową realizowaną przez nabywcę karty, w związku z czym nie ma prawa do odliczenia VAT. Jednocześnie stacja paliw zobowiązana była korzystającemu z karty wystawić fakturę VAT.

15 maja 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości UE wydał wyrok w sprawie C-235/18 Vega International Car Transport and Logistic – Trading GmbH v. Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie. W opinii Trybunału nabywca kart paliwowych nie zakupuje od emitenta karty paliwa lecz usługę finansowania nabycia paliwa od jego dystrybutora. Usługę taką potraktować należy jako udzielenie kredytu przez podmiot gospodarczy. W rezultacie wykonanie usług polegających na udzieleniu kredytu przez emitenta karty podlega zwolnieniu z VAT. Skutkuje to:

  • brakiem prawa do odliczenia VAT od zakupu paliwa przez emitenta karty gdyż nie jest on jego nabywcą, ale usługodawcą finansującym jego zakup,
  • brakiem prawa do odliczenia VAT przez nabywcę kart paliwowych z faktury otrzymanej od jej emitenta. Fakturę za paliwo powinien wystawić jego dystrybutor. Korzystający z karty ma wówczas pełne prawo do odliczenia VAT z takiej faktury.

Omówiony wyrok Trybunału to istotne rozstrzygnięcie jednak nie przesądzające niczego definitywnie, choćby z powodu wspomnianych wcześniej różnic w konstrukcji umów będących podstawą funkcjonowania kart paliwowych.

O tym, iż może on jednak wywrzeć duże znaczenie na polski rynek kart paliwowych świadczyć mogą choćby przymiarki Ministerstwa Finansów do wydania interpretacji ogólnej w tej sprawie.
Nie jest również wykluczone, że organy skarbowe opierając się na tym wyroku kwestionować będą rozliczenia VAT transakcji z wykorzystaniem kart paliwowych tak u ich emitentów jak i beneficjentów. Pewne jest natomiast, że wyrok ów nie przyniesie żadnych problemów podmiotom nabywającym karty paliwowe od koncernów paliwowych. W takim przypadku ma miejsce dostawa bezpośrednio z firmy paliwowej na rzecz nabywcy. W transakcji natomiast biorą udział tylko dwa podmioty.

Transakcja łańcuchowa

Zgodnie z art. 7 ust. 8 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług w przypadku gdy kilka podmiotów dokonuje dostawy tego samego towaru w ten sposób, że pierwszy z nich wydaje towar bezpośrednio ostatniemu w kolejności nabywcy, uznaje się że dostawy towaru dokonał każdy z podmiotów biorących udział w tych czynnościach.

Orzecznictwo administracyjne niejednokrotnie wyraziło stanowisko, że konstrukcja ta powinna znaleźć zastosowanie do dostaw na rzecz podmiotów korzystających z kart paliwowych.
NSA za transakcję łańcuchową uznał dostawę paliwa, której podstawę stanowiła karta paliwowa posiadana przez uprawniony podmiot w wyroku z 9 września 2015 r., sygn. akt II FSK 1061/13. Sąd orzekł, że w stanie faktycznym, gdzie emitent karty paliwowej faktycznie zarządzał dostawami paliwa i je nadzorował nie można twierdzić, iż nie dokonywał on faktycznie dostawy paliwa na rzecz posiadacza karty. Wskazuje na to ponadto fakt, że faktury wystawione przez emitenta karty opiewały na należność za paliwo pobrane przez posiadacza karty na stacji benzynowej honorującej tego rodzaju plastikowy dokument.

W wyroku z 15 października 2015 r., sygn. akt I FSK 1478/13, NSA wskazał na co należy zwrócić uwagę, aby prawidłowo zaklasyfikować transakcję z zastosowaniem karty paliwowej. Uznał, że transakcja trójstronna zachodzi, gdy emitent karty będzie miał wpływ na istotne elementy transakcji, np. cenę paliwa. Można wówczas uznać, iż rozporządza on rzeczą jak właściciel a zatem jest czynną stroną transakcji a dostawa będzie faktycznie przez niego dokonana. Ponadto NSA uznał, że dostawa łańcuchowa nie pociąga za sobą konieczności faktycznego wydania towaru na każdym etapie dostawy.

Przykładem stanowiska zbieżnego z przedstawionymi wyżej poglądami sądownictwa administracyjnego wyrażonego przez organy skarbowe jest interpretacja indywidualna Dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 3 lutego 2014 r., nr IPPP2/443-1272/13-2/KBr.

Zatem dostawa paliwa na podstawie karty paliwowej może być odczytana na dwa sposoby. Jako instrument finansowy zwolniony z VAT lub jako transakcja trójstronna opodatkowana tym podatkiem. Decydujące są – jak wspomniano wcześniej – zapisy umowy stanowiącej podstawę funkcjonowania karty. Zawsze jednak karta paliwowa winna być traktowana jako instrument służący do rejestrowania transakcji jednego rodzaju, czyli odbioru paliwa na stacji benzynowej. Absolutnie nie można zrównywać jej z kartą kredytową będącą środkiem za pomocą, którego uprawniony regulować może każdą należność za towar lub usługę. Konieczne jest również – na co zwracał uwagę NSA – ustalenie zasad odpowiedzialności emitenta za towar oraz odpowiednie udokumentowanie transakcji fakturą VAT.

Adam Okonkwo

 

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...