Jednoosobowych firm jest coraz więcej

Interpelacja nr 33701 w sprawie rekordowej liczby zakładanych w Polsce jednoosobowych działalności gospodarczych.

Obecnie na rynku pojawia się coraz więcej nowo otwieranych jednoosobowych działalności gospodarczych. Jest to oczywiście dobry trend. Świadczy o poprawiającej się sytuacji gospodarczej przedsiębiorstw, przekładającej się na ogólną sytuację społeczną i ekonomiczną mieszkańców Polski.

Należałoby zastanowić się jednak, skąd wynika taka liczba i czy nie jest to złudne wrażenie? Niewątpliwie jest to, także zasługa nowych instrumentów na rynku pracy, w tym przede wszystkim dotacji unijnych. Jeśli przyjrzeć się informacjom o okresach działania poszczególnych projektów w ramach unijnych Programów Operacyjnych i trendom dotyczącym otwieranych jednoosobowych firm, to istnieje między nimi korelacja. Młodzi ludzie, ale także osoby 50+, chętnie korzystają z tej formy wsparcia, nie tylko z uwagi na to, iż mogą zakupić potrzebny im sprzęt praktycznie za darmo, ale przede wszystkim na możliwość opłacania przez dłuższy okres czasu niższych składek do ZUS. Jak podkreślają liczni młodzi przedsiębiorcy, jest to dla nich główny powód. Ponadto z wielu już badań i sprawozdań wiadomo, że znaczna cześć tych firm kończy swoje funkcjonowanie na rynku niedługo lub nawet natychmiast po zakończeniu działania tych dodatkowych ulg i dodatkowych obostrzeń, głównie przez wysokie obciążenia podatkowe.

Dodatkowo warto zwrócić uwagę na kwestię fikcyjnych etatów. Chodzi dokładnie o to, iż znaczna część funkcjonujących obecnie na rynku jednoosobowych firm, to formy powstałe z konieczności. Duże przedsiębiorstwa chcąc oszczędzić na ponoszonych kosztach zatrudniają pracowników tylko pod warunkiem, że Ci otworzą jednoosobową działalność gospodarczą.

Oczywiście cieszy fakt, że bezrobotni mają pracę, ale paradoksem jest to, że bardziej opłacalne jest założenie własnej firmy niż stworzenie pojedynczego etatu w przedsiębiorstwie, które funkcjonuje z całą potrzebną infrastrukturą, tj. usługami księgowymi czy różnego rodzaju pozwoleniami.

Mając na uwadze powyższe, zwracam się do Pana Ministra z następującymi pytaniami:

1. Czy Ministerstwo dysponuje badaniami, sprawozdaniami lub innymi dokumentami obrazującymi powody powstawania i zamykania oraz stan funkcjonowania jednoosobowych działalności gospodarczych w Polsce w przeciągu ostatnich kilku lat?
2. Skąd wynika fakt, iż dużym przedsiębiorcom bardziej opłaca się „zatrudnić” jednoosobową firmę niż stworzyć pojedynczy etat dla nowego pracownika?

Z poważaniem
Poseł na Sejm RP
Wiesław Janczyk

W nawiązaniu do pisma z 20 lipca br. dotyczącego interpelacji nr 33701 posła Wiesława Janczyka, w sprawie rekordowej liczby zakładanych w Polsce jednoosobowych działalności gospodarczych, przekazuję poniżej odpowiedź na pytania zawarte w przedmiotowej interpelacji.

Czy Ministerstwo dysponuje badaniami, sprawozdaniami lub innymi dokumentami obrazującymi powody powstawania i zamykania oraz stan funkcjonowania jednoosobowych działalności gospodarczych w Polsce w przeciągu ostatnich kilku lat?

Sektor małych i średnich przedsiębiorstw, a w szczególności mikroprzedsiębiorstw (w tym również przedsiębiorców prowadzących jednoosobową działalność), wymyka się standardowym metodom badawczym. Wynika to zarówno z jego wielkości (zgodnie z danymi GUS w Polsce istnieje ok. 1,8 mln aktywnych firm zaliczanych do sektora MŚP, w tym ok. miliona jednoosobowych firm), wewnętrznego zróżnicowania (istnieją zarówno spółki z ograniczoną odpowiedzialnością, które nie zatrudniają żadnego „etatowego” pracownika, jak również przedsiębiorcy będący osobami fizycznymi, którzy zatrudniają kilku bądź kilkunastu pracowników), a także możliwości tego typu podmiotów do wzięcia udziału w dużych badaniach statystycznych bądź socjologicznych.

Warto pamiętać, iż w obszarze „samozatrudnienia” mamy do czynienia zarówno z przedsiębiorcami będącymi osobami fizycznymi, którzy nie zatrudniają żadnego pracownika, jak i z osobami prawnymi i jednostkami organizacyjnymi niemającymi osobowości prawnej, nie zatrudniającymi żadnych pracowników. Ponadto istnieje podkategoria jednoosobowych podmiotów gospodarczych, które świadczą pracę na rzecz innej firmy bez ponoszenia koszt...