Jak warto rozliczać VAT? Kwartalnie czy miesięcznie?

Zasadą wynikającą z art. 99 ust. 1 ustawy o VAT jest to, że podatnicy podatku od towarów i usług są obowiązani składać w urzędzie skarbowym deklaracje podatkowe za okresy miesięczne w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym kolejnym miesiącu. Od tej zasady przewidziane są wyjątki.

Jeden z nich ma charakter obligatoryjny i dotyczy małych podatników VAT rozliczających się metodą kasową. Na podstawie art. 99 ust. 2 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (teskt jedn. Dz.U. z 2011 r., nr 177, poz. 1054 z późn. zm.) mają oni obowiązek składania deklaracji VAT za okresy kwartalne.

Drugi wyjątek również dotyczy kwartalnego rozliczania. Stosownie do art. 99 ust. 3 ustawy o VAT podatnicy inni niż podatnicy rozliczający się metodą kasową mają prawo składać deklaracje kwartalne. Możliwość ta dotyczy zarówno podatników będących małymi podatnikami, jak i podatników, którzy z uwagi na osiągnięty obrót utracili taki status (tzw. dużych podatników).

Podatnik rozpoczynający w trakcie roku podatkowego wykonywanie czynności podlegających opodatkowaniu, a zamierzający składać deklaracje za okresy kwartalne, w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym rozpoczął wykonywanie tych czynności, musi złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego pisemne zawiadomienie – formularz VAT-R.

Podatnik kontynuujący działalność zawiadomienie to może złożyć nie później niż 25. dnia drugiego miesiąca kwartału, za który będzie po raz pierwszy złożona kwartalna deklaracja podatkowa.

Zapłata podatku wynikającego z deklaracji miesięcznej

Podatnicy, który składają deklaracje VAT w trybie miesięcznym, a którzy wykazali nadwyżkę podatku należnego nad naliczonym, mają obowiązek wpłacenia podatku za dany miesiąc w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po miesiącu, w którym powstał obowiązek podatkowy. Termin wpłaty pokrywa się więc z terminem złożenia deklaracji.

Zapłata podatku wynikającego z deklaracji kwartalnej

1) Mały podatnik

Podatnicy, który składają kwartalne deklaracje VAT i którzy wykazali nadwyżkę podatku należnego nad naliczonym, mają obowiązek wpłacenia podatku za dany kwartał w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po kwartale, w którym powstał obowiązek podatkowy.

2) Duży podatnik

W przypadku tzw. dużych podatników, ustawodawca przyjął odmienną zasadę. Podatnicy ci mają do wyboru dwie możliwości.

Pierwsza wiąże się z obowiązkiem zaliczkowego wpłacania podatku VAT. Zaliczka na podatek za pierwszy oraz za drugi miesiąc kwartału wynosi 1/3 kwoty należnego zobowiązania podatkowego wynikającego z deklaracji podatkowej złożonej za poprzedni kwartał. Powinna być wpłacona w terminie do 25. dnia miesiąca następującego po każdym z kolejnych miesięcy, za które jest wpłacana zaliczka.

Jeżeli natomiast w wyniku rozliczenia za dany kwartał zobowiązanie takie nie wystąpi lub jeżeli z rozliczenia tego będzie wynikała kwota podatku naliczonego do zwrotu lub do przeniesienia na kolejne okresy, wówczas kwotę należnego zobowiązania podatkowego przyjmuje się za zerową. W konsekwencji nie powstaje obowiązek wpłacania zaliczek na podatek. Jeżeli jednak podatnik chce, może wpłacić zaliczkę na podatek w wysokości faktycznego rozliczenia za miesiąc, za który jest wpłacana zaliczka na podatek.

Druga możliwość polega na tym, że podatnicy mogą wpłacać zaliczki w wysokości faktycznego rozliczenia za miesiąc, za który wpłacana jest zaliczka. Warunkiem jest pisemne zawiadomienie naczelnika urzędu skarbowego. Należy je złożyć najpóźniej z chwilą wpłaty zaliczki za pierwszy miesiąc pierwszego kwartału, od którego zaliczki będą ustalane w wysokości określonej w zdaniu pierwszym, jednak nie później niż z upływem terminu do jej zapłaty.

Korzyści, jakie daje kwartalne składanie deklaracji VAT

Przed podjęciem decyzji o metodzie składania deklaracji VAT trzeba przeanalizować sytuację danego przedsiębiorcy. Przede wszystkim należy ustalić, czy spełnia on kryterium małego podatnika, a co za tym idzie – czy nie będzie zmuszony, mimo składania deklaracji kwartalnych, do miesięcznych wpłat zaliczek na podatek VAT. Oznacza to, że w przypadku dużych podatników korzyści z kwartalnego składania deklaracji VAT praktycznie nie występują.

Metoda ta może być jednak bardzo korzystna dla małych podatników, szczególnie tych, u których kwota podatku należnego jest z reguły wyższa od kwoty podatku naliczonego, oraz tych, których przychody i koszty ulegają znacznym wahaniom w kolejnych miesiącach. Powoduje ona bowiem:

  • przesunięcie terminu zapłaty podatku za pierwsze 2 miesiące kwartału, a co za tym idzie, w razie problemów w terminowym regulowaniu podatku – obniżenie kwoty odsetek podatkowych należnych za opóźnienie płatności,
  • skumulowanie podatku należnego i naliczonego.

Dzięki rozliczeniu kwartalnemu dochodzi do przesunięcia terminu zapłaty podatku. Równowartość podatku, który podlegałby wpłacie po pierwszym i po drugim miesiącu danego kwartału, podatnik może chociażby umieścić na lokacie bankowej. Co oczywiste, im wyższe kwoty podatku, tym większy jest zysk wynikający z możliwości późniejszej wpłaty na konto urzędu skarbowego.

W przypadku trudności finansowych spowodowanych chociażby tym, że kontrahent nie zapłacił w terminie za dostarczony towar lub wykonane usługi, uzyskuje się nie tylko odsunięcie w czasie terminu zapłaty podatku, ale i to, że odsetki od niezapłaconego podatku liczone są w korzystniejszy sposób.

Przykład:
Podatnik, który rozlicza VAT miesięcznie:

  • w styczniu osiągnął przychód netto w wysokości 20 000 zł; podatek należny wyniósł 4600 zł; podatek naliczony – jedynie 550 zł; na konto urzędu skarbowego podatnik zobowiązany był wpłacić 4050 zł;
  • w lutym osiągnął przychód netto w wysokości 1000 zł; podatek należny wyniósł 230 zł; podatek naliczony – 2600 zł; powstała nadwyżka podatku naliczonego nad należnym w kwocie 2370 zł; podatnik może wystąpić do urzędu skarbowego z wnioskiem o jej zwrot lub też wykazać do przeniesienia na kolejne okresy rozliczeniowe;
  • w marcu poniósł jedynie koszty uzyskania przychodu; podatek naliczony wyniósł 920 zł; podobnie jak w poprzednim miesiącu kwota ta może być podatnikowi zwrócona lub wskazana jako do przeniesienia na kolejne okresy rozliczeniowe.

Gdyby zaś podatnik wybrał rozliczenie kwartalne, byłby zobowiązany do wpłaty na konto urzędu skarbowego jedynie kwoty 760 zł (4050 zł – 2370 zł – 920 zł).

Podkreślić trzeba, że rozliczenie kwartalne nie oznacza, że podatnik w ostatecznym rozliczeniu zapłaci mniej podatku. Gdyby bowiem zapłacił za styczeń 4050 zł i otrzymałby zwrot 2370 zł oraz 920 zł, w efekcie zapłacony podatek również wyniósłby 760 zł.

Kiedy nie warto wybierać kwartalnego rozliczenia VAT?

W razie gdy podatnik, który zwykle wykazuje nadwyżkę podatku należnego nad naliczonym, zdecyduje się na rozliczanie kwartalne, musi liczyć się z tym, że jednorazowa kwota zobowiązania będzie relatywnie wysoka. Nie dla wszystkich jest to sytuacja komfortowa.

Składanie kwartalnych deklaracji VAT z pewnością nie będzie korzystne dla podatników, którzy przede wszystkim ze względu na charakter prowadzonej działalności, regularnie wykazują kwoty podatku do zwrotu. Wybór takiej formy rozliczenia podatku prowadziłby do wydłużenia okresu oczekiwania na zwrot podatku. Termin zwrotu liczony jest bowiem od dnia złożenia deklaracji.

Jak powrócić do trybu składania deklaracji za okresy miesięczne?

Podatnicy, którzy wybrali kwartalne składanie deklaracji VAT, mogą ponownie składać deklaracje za okresy miesięczne. Może to jednak nastąpić nie wcześniej niż po upływie czterech kwartałów, za które składali deklaracje kwartalne.

Zmiana jest możliwa po uprzednim pisemnym zawiadomieniu naczelnika urzędu skarbowego. Zawiadomienie należy złożyć w terminie do dnia złożenia deklaracji podatkowej za pierwszy miesięczny okres rozliczeniowy, ale nie później niż z dniem upływu terminu złożenia tej deklaracji. Wynika to z art. 99 ust. 4 ustawy o VAT.

W przypadku małych podatników rozliczających się metodą kasową powrót do miesięcznego składania deklaracji VAT wiąże się z uprzednią rezygnacją z metody kasowej.

Izabela Rutkowska

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...