Jak ustalić wysokość zasiłku chorobowego - komentarz ZUS z przykładami

Zakład Ubezpieczeń Społecznych opublikował komentarz do ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, wyjaśniając szczegółowo (również na przykładach) wybrane kwestie dotyczące poszczególnych rodzajów świadczeń. Dzisiaj publikujemy kolejną jego część, w której przedstawione zostały zasady ustalania wysokości zasiłku chorobowego.

Wysokość zasiłku chorobowego

42. Wysokość zasiłku chorobowego, z uwzględnieniem pkt. 43 – 51, wynosi:

1) 80% podstawy wymiaru;

2) 70% podstawy wymiaru za okres pobytu w szpitalu;

3) 100% podstawy wymiaru, jeżeli niezdolność do pracy:

a) przypada na okres ciąży,

b) powstała wskutek poddania się niezbędnym badaniom lekarskim przewidzianym dla kandydatów na dawców komórek tkanek i narządów lub poddania się zabiegowi pobrania komórek, tkanek i narządów,

c) powstała wskutek wypadku w drodze do pracy lub z pracy.

43. Zasiłek chorobowy za okres niezdolności do pracy spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru na zasadach określonych przepisami ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1773).

44. Miesięczny zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu od 15 do 33 dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym w przypadku pracownika, który ukończył 50 rok życia, wynosi 80% podstawy wymiaru. Okres, za który pracownikowi przysługuje wyższa wysokość zasiłku chorobowego w związku z pobytem w szpitalu jest liczony począwszy od pierwszego dnia niezdolności do pracy przypadającej po okresie 14 dni wypłaty przez pracodawcę wynagrodzenia za czas choroby, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy.

Wyższa wysokość zasiłku chorobowego ma zastosowanie do niezdolności do pracy z powodu choroby przypadającej po roku kalendarzowym, w którym pracownik ukończył 50 rok życia.

Przykład 1:

Pracownik, który ukończył 50 rok życia 31 grudnia poprzedniego roku, od 11 stycznia do 15 lutego (36 dni) przebywał w szpitalu. Za okres od 11 do 24 stycznia (14 dni) ma prawo do wynagrodzenia za czas choroby. Od 15 do 33 dnia niezdolności do pracy w tym roku, tj. od 25 stycznia do 12 lutego (19 dni) przysługuje mu zasiłek chorobowy w wysokości 80% podstawy wymiaru zasiłku, a począwszy od 34 dnia niezdolności do pracy, tj. od 13 do 15 lutego zasiłek chorobowy w wysokości 70% podstawy wymiaru zasiłku.

Przykład 2:

Pracownik, który 50 rok życia ukończył 5 stycznia przebywał w szpitalu od 11 stycznia do 11 marca. Od 11 stycznia do 12 lutego (33 dni) ma prawo do wynagrodzenia za czas choroby, a od 13 lutego do 11 marca przysługuje mu zasiłek chorobowy w wysokości 70% podstawy wymiaru zasiłku.

Przykład 3:

Pracownica w wieku 53 lat przedłożyła zaświadczenia lekarskie ZUS ZLA wystawione przez szpital na okres:

− od 3 stycznia do 10 lutego (39 dni), w tym w okresie od 3 do 18 stycznia (16 dni) przebywała w szpitalu,
− od 11 do 28 lutego (18 dni), zaświadczenie to obejmowało wyłącznie okres pobytu w szpitalu.

Za okres od 3 do 16 stycznia (14 dni), pracownica ma prawo do wynagrodzenia za czas choroby. Za dalszy okres niezdolności do pracy pracownica ma prawo do zasiłku chorobowego:

− za okres pobytu w szpitalu od 17 do 18 stycznia (2 dni) oraz za okres od 19 stycznia do 10 lutego (23 dni) - w wysokości 80% podstawy wymiaru,

− za okres pobytu w szpitalu od 11 do 28 lutego - w wysokości 70% podstawy wymiaru.

Przykład 4:

Pracownik, który w poprzednim roku ukończył 50 rok życia, przebywał w szpitalu od 10 grudnia poprzedniego roku do 12 lutego bieżącego roku (65 dni) oraz od 1 do 15 marca (15 dni). Ponieważ była to pierwsza niezdolność do pracy pracownika w poprzednim roku kalendarzowym, pracownikowi przysługuje wynagrodzenie za czas choroby od 10 do 31 grudnia poprzedniego roku (22 dni). Wynagrodzenie za czas choroby przysługuje pracownikowi także za okres do 1 do 14 stycznia bieżącego roku (14 dni). Za dalszy okres niezdolności do pracy pracownik ma prawo do zasiłku chorobowego:

− od 15 stycznia do 2 lutego (19 dni) - w wysokości 80% podstawy wymiaru,

− od 3 do 12 lutego (10 dni) - w wysokości 70% podstawy wymiaru,

− od 1 do 15 marca (15 dni) - w wysokości 70% podstawy wymiaru.

45. Przy ustalaniu okresu od 15 do 33 dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym, za który przysługuje wyższa wysokość zasiłku chorobowego w związku z pobytem w szpitalu, powinny być uwzględniane okresy orzeczonej niezdolności do pracy, za które pracownik otrzymał wynagrodzenie za czas choroby, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy oraz zasiłek chorobowy, a także okresy, za które pracownik nie ma prawa do wynagrodzenia za czas choroby lub zasiłku chorobowego, z przyczyn określonych w art. 14 – 17 ustawy.

Przykład 1:

Pracownik w wieku 54 lat był niezdolny do pracy z powodu choroby od 10 do 26 stycznia (17 dni). Za okres tej niezdolności do pracy otrzymał wynagrodzenie za czas choroby od 10 do 23 stycznia (14 dni) oraz zasiłek chorobowy od 24 do 26 stycznia (3 dni). Od 1 do 10 lutego (10 dni) przebywał w szpitalu. Na zaświadczeniu lekarskim wystawionym przez szpital wpisany został kod „C”. W związku z tym, że niezdolność do pracy została spowodowana nadużyciem alkoholu, pracownikowi za pierwsze 5 dni objęte tym zaświadczeniem lekarskim, tj. od 1 do 5 lutego zasiłek chorobowy nie przysługuje, jednak okres ten podlega uwzględnieniu przy ustalaniu okresu, za który pracownik ma prawo do zasiłku chorobowego w wyższej wysokości w związku z pobytem w szpitalu. Za okres od 6 do 10 lutego ma prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 80% podstawy wymiaru. Ponownie pracownik był w szpitalu od 1 do 10 marca (10 dni). Pracownikowi za okres od 1 do 6 marca (6 dni) przysługuje zasiłek chorobowy w wysokości 80% podstawy wymiaru, natomiast za okres od 7 do 10 marca zasiłek chorobowy w wysokości 70% podstawy wymiaru.

Przykład 2:

Pracownicy, która ma 52 lata, udzielono urlopu bezpłatnego od 1 października poprzedniego roku do 31 marca. Od 21 marca do 20 maja pracownica przebywała w szpitalu. Za okres od 21 do 31 marca pracownica nie ma prawa do wynagrodzenia za czas choroby i okresu tego pracodawca nie wlicza do 14 dni, po upływie których pracownica nabędzie prawo do zasiłku chorobowego. Od 1 do 14 kwietnia (14 dni) pracownicy przysługuje wynagrodzenie za czas choroby. Od 15 kwietnia do 3 maja (19 dni) pracownica ma prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 80% podstawy wymiaru, a od 4 do 20 maja w wysokości 70% podstawy wymiaru.

46. Przy ustalaniu okresu od 15 do 33 dnia niezdolności do pracy w roku kalendarzowym, za który zasiłek chorobowy za okres pobytu w szpitalu przysługuje w wysokości 80% podstawy wymiaru, nie uwzględnia się okresu niezdolności do pracy z powodu choroby spowodowanej wypadkiem przy pracy lub chorobą zawodową, za który zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego przysługuje w wysokości 100% podstawy wymiaru.

Przykład:

Pracownik, który ma 51 lat, był niezdolny do pracy z powodu wypadku przy pracy od 3 stycznia do 5 lutego (34 dni) i w tym okresie przebywał w szpitalu. Za ten okres przysługuje mu zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego w wysokości 100% podstawy wymiaru. Ponownie pracownik był niezdolny do pracy z powodu choroby w okresie od 11 marca do 18 kwietnia (39 dni) i przez ten okres przebywał w szpitalu. Niezdolność ta nie była następstwem wcześniejszego wypadku przy pracy. Okres 14 dni, za który pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia za czas choroby jest liczony od pierwszego dnia niezdolności do pracy niebędącej skutkiem wypadku przy pracy, a więc od 11 marca. Pracownik ma prawo do wynagrodzenia za czas choroby od 11 do 24 marca (14 dni). Zasiłek chorobowy w wysokości 80% podstawy wymiaru przysługuje pracownikowi po okresie wypłaty wynagrodzenia za czas choroby od 25 marca do 12 kwietnia (19 dni), natomiast od 13 do 18 kwietnia pracownik ma prawo do zasiłku chorobowego w wysokości 70% podstawy wymiaru.

47. Zasada przedstawiona w pkt. 46 ma również zastosowanie w przypadku, gdy prawo do zasiłku chorobowego przysługuje za okres po ustaniu zatrudnienia. Okresu niezdolności do pracy, za który zasiłek ten przysługuje, nie uwzględnia się przy ustalaniu okresu, za który zasiłek chorobowy przysługuje w wyższej wysokości w związku z pobytem w szpitalu. Ponieważ niezależnie od wieku pracownika, za okres niezdolności do pracy przypadającej po ustaniu zatrudnienia, przysługuje zasiłek chorobowy, a nie wynagrodzenie, o którym mowa w art. 92 Kodeksu pracy, zasada dotycząca wyższej wysokości zasiłku chorobowego w związku z pobytem w szpitalu, nie ma zastosowania.

Przykład:

Pracowni...