Jak dowiedzieć się, czy spadkobierca miał długi w banku?

Jak stanowi art. 1012 KC spadkobierca może bądź przyjąć spadek bez ograniczenia odpowiedzialności za długi (przyjęcie proste), bądź przyjąć spadek z ograniczeniem tej odpowiedzialności (przyjęcie z dobrodziejstwem inwentarza), bądź też spadek odrzucić. Jeżeli natomiast w terminie 6 miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o tytule swego powołania nie złoży oświadczenia o przyjęciu lub odrzuceniu spadku, będzie to jednoznaczne z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza (art. 1015 KC).

Interpelacja nr 17484 do ministra finansów w sprawie uzyskania informacji z banku o długach spadkodawcy

Szanowny Panie Ministrze!

Tajemnicę bankową reguluje zapis art. 104 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. Nr 140, poz. 939) Prawo bankowe, zgodnie z którym: Bank, osoby w nim zatrudnione oraz osoby, za których pośrednictwem bank wykonuje czynności bankowe, są obowiązane zachować tajemnicę bankową, która obejmuje wszystkie informacje dotyczące czynności bankowej, uzyskane w czasie negocjacji, w trakcie zawierania i realizacji umowy, na podstawie której bank tę czynność wykonuje.

Istniejący obowiązek dochowania tajemnicy bankowej nie oznacza, że bank, osoby w nim zatrudnione oraz osoby, za pośrednictwem których bank wykonuje czynności bankowe, obciąża bezwzględny nakaz milczenia. Prawo bankowe przewiduje długą listę przypadków, w których obowiązek ten jest wyłączony. Już sam art. 104 ust. 2 P.b. przewiduje szeroki katalog wyjątków. Nie uwzględnia on jednak potencjalnych spadkobierców zmarłego kredytobiorcy, którzy chcieliby uzyskać informacje o ewentualnych długach zmarłego bez posiadania w ręku wymaganego upoważnienia do uzyskania informacji lub prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku. Banki nie udzielają informacji o długu spadkodawcy z uwagi na ryzyko złamania tajemnicy bankowej. Zasłaniają się tajemnicą, oświadczając, że informacja na temat zobowiązań zmarłego zostanie udzielona w momencie otrzymania od spadkobiercy prawomocnego postanowienia o stwierdzeniu nabycia spadku lub notarialnego aktu poświadczenia dziedziczenia.

Obywatele skarżą się, twierdząc, że taka postawa banków jest krzywdząca w stosunku do spadkobierców chcących zdobyć wiedzę o bliżej niezidentyfikowanych długach zmarłego, którzy stają przed wyborem złożenia przed sądem oświadczenia o przyjęciu lub też o odrzuceniu spadku. Spadkobiercy w tej sytuacji często nie wiedzą, co robić – jeśli zmarły nie prowadził dokumentacji, to nie ma legalnego sposobu, by dowiedzieć się, jakie to były długi. Jak wiadomo, dziedziczenie w Polsce zostało już jakiś czas temu zrewolucjonizowane. Mianowicie zmieniono przepisy, zgodnie z którymi brak oświadczenia spadkobiercy o przyjęciu bądź odrzuceniu spadku w terminie sześciu miesięcy od dnia, w którym spadkobierca dowiedział się o śmierci spadkodawcy, jest równoznaczny z przyjęciem spadku z dobrodziejstwem inwentarza. W przypadku pozostawienia przez spadkodawcę zarówno aktywów, jak i pasywów odpowiedzialność za długi zmarłego tylko do wartości spadku – z dobrodziejstwem inwentarza wiąże się jednak z niemałymi kosztami samej wyceny inwentarza (wartości spadku). W sytuacji braku sporządzonego inwentarza komornicy zajmują dług najszybciej dostępny, często wówczas nie ten przejęty po spadkodawcy tylko majątek osobisty spadkobiercy. Wydawałoby się, że każde przyjęcie spadku z dobrodziejstwem inwentarza załatwia każdy interes spadkobierców, jednak w praktyce bywa inaczej.

Należałoby zatem umożliwić spadkobiercom dostęp do informacji bankowych o ewentualnych długach zmarłego, aby móc z pełną świadomością złożyć przed sądem oświadczenie o przyjęciu lub o odrzuceniu spadku. Takie rozwiązanie mogłoby również zmniejszyć ilość wnoszonych do sądu wniosków o uchylenie się od skutków prawnych przyjęcia spadku, powołując się na działanie pod wpływem błędu.

W związku z tym proszę Pana Ministra o przedstawienie stanowiska w sprawie oraz udzielenie odpowiedzi na moje pytanie:

Czy możliwe jest zwiększenie katalogu podmiotów uprawnionych do uzyskania informacji bankowej wymienionych w art. 104 ww. ustawy?

Zgłaszający: Adam Ołdakowski, Jerzy Gosiewski, 22-11-2017 r.

Szanowny Panie Marszałku,

w odpowiedzi na interpelację nr 17484 Posłów na Sejm RP, Pana Adama Ołdakowskiego oraz Pana Jerzego Gosiewskiego w sprawie uzyskania informacji z banku o długach spadkodawcy, uprzejmie przekazuję następujące wyjaśnienia, po przeprowadzonych konsultacjach z Ministerstwem Sprawiedliwości.

-->

DOSTĘP DO PEŁNEJ TREŚCI SERWISU WWW.PODATKI.BIZ JEST BEZPŁATNY
WYMAGANE JEST JEDNAK ZALOGOWANIE DO SERWISU.
UŻYTKOWNICY ZALOGOWANI MOGĄ RÓWNIEŻ DODAWAĆ KOMENTARZE.

Jeżeli jeszcze nie jesteś zarejestrowany, zapraszamy do wypełnienia krótkiego formularza rejestracyjnego.

REJESTRACJA

dla nowych użytkowników

LOGOWANIE

dla użytkowników podatki.biz

Zapomniałem hasła | Problemy z logowaniem

DLACZEGO WARTO SIĘ ZAREJESTROWAĆ DO SERWISU PODATKI.BIZ?

Otrzymujesz całkowicie bezpłatny stały dostęp do wielu informacji, między innymi do:

  • ujednolicanych na bieżąco aktów prawnych (podatki, ubezpieczenia społeczne i działalność gospodarcza)
  • narzędzi: powiadamiania o nowych przepisach, zmianach w przepisach i terminach
  • kalkulatorów i baz danych
  • działów tematycznych zawierających pogłębione informacje na interesujące Cię tematy; omówienia, odpowiedzi na najczęściej pojawiające się pytania
  • strony osobistej, na której znajdziesz aktualne informacje przeznaczone dla osoby o Twoim profilu zawodowym. Dodatkowo będziesz mógł edytować własną listę zakładek w celu szybszego docierania do szczegółowej informacji
  • newslettera informującego regularnie o wydarzeniach związanych z podatkami i działalnością gospodarczą

Czas rejestracji - ok. 1 min

Uwaga

Podczas rejestracji nie zbieramy żadnych szczegółowych danych personalnych i teleadresowych. W każdej chwili możecie usunąć trwale i bezpowrotnie dane dotyczące Waszego konta. Przed rejestracją prosimy o zapoznanie się z regulaminem »