Gmina będąca podatnikiem VAT nie zawsze działa jako podatnik VAT

Czynności o charakterze publicznoprawnym wyłączają gminę z kategorii podatników VAT, natomiast czynności o charakterze cywilnoprawnym skutkują uznaniem jej za podatnika podatku od towarów i usług, a realizowane przez nią odpłatne dostawy towarów i świadczenie usług podlegają opodatkowaniu podatkiem od towarów i usług.

Zdarzenie przyszłe

Gmina (dalej: „Gmina”, „Wnioskodawca”) jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem VAT.

Do zadań własnych Gminy, określonych w ustawie z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (t.j. Dz. U. z 2017 r. poz. 1875, z późn. zm.; dalej: „ustawa o samorządzie gminnym”) należą m.in. sprawy dotyczące kultury fizycznej i turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Gmina zamierza przystąpić do realizacji projektu inwestycyjnego z wykorzystaniem programu „Wsparcie na wdrażanie operacji w ramach strategii rozwoju lokalnego kierowanego przez społeczność” w ramach działania „Wsparcie dla rozwoju lokalnego w ramach inicjatywy LEADER”. Przedmiotem działania będzie realizacja projektu: budowa osiedlowego placu zabaw w Z.. W ramach realizowanego zadania powstanie ogólnodostępny plac zabaw (dalej: Inwestycja).

W związku z tym, pomiędzy Zarządem Województwa a Gminą została zawarta umowa o przyznaniu pomocy ze środków Europejskiego Funduszu Rolnego na Rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich w ramach Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020 (dalej: „PROW”):

1. Umowa z dnia 4 października 2017 r. nr xxx, zgodnie z którą Beneficjent (Gmina) ma zrealizować inwestycję „xxx”. Wysokość przyznanej pomocy wynosi: 31.995 zł, co stanowi 63,63% kosztów kwalifikowanych operacji.

Ponadto Gmina nadmienia, że we wniosku o pomoc finansową zaliczyła podatek VAT do kosztów kwalifikowanych operacji.

Celem Inwestycji jest poprawa dostępności do ogólnodostępnej, niekomercyjnej infrastruktury rekreacyjnej, a także zaspokojenie potrzeb społeczności lokalnej w zakresie turystyki i rekreacji. Nowa infrastruktura będzie ogólnodostępna dla wszystkich użytkowników.

Wnioskodawca pragnie podkreślić, że inwestycja będzie ogólnodostępna dla wszystkich zainteresowanych użytkowników, a działalność Gminy polegająca na realizacji inwestycji nie ma charakteru komercyjnego, tj. nie ma na celu osiągania zysku, i Gmina nie będzie osiągać żadnych przychodów związanych z wykorzystaniem inwestycji.

W związku z realizacją inwestycji Wnioskodawca będzie ponosił wydatki inwestycyjne, które będą dokumentowane przy pomocy faktur z podaniem danych Gminy.

W uzupełnieniu do wniosku wskazano, że realizowana inwestycja nie będzie związana z czynnościami opodatkowanymi Gminy.

Towary i usługi zakupione w ramach realizacji inwestycji pn. „xxx” nie będą wykorzystywane do wykonywania przez Gminę czynności opodatkowanych podatkiem VAT.

Pytanie

Czy Gminie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT z tytułu faktur dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji?

Stanowisko Wnioskodawcy:

Gminie nie będzie przysługiwało prawo do odliczenia VAT z tytułu faktur dokumentujących wydatki poniesione w związku z realizacją przedmiotowej inwestycji.

Uzasadnienie.

1. Uwagi ogólne.

Zgodnie z art. 15 ust. 1 ustawy o VAT podatnikami są osoby prawne, jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej oraz osoby fizyczne, wykonujące samodzielnie działalność gospodarczą, o której mowa w ust. 2, bez względu na cel lub rezultat takiej działalności.

Stosownie do art. 15 ust. 2 ustawy o VAT, działalność gospodarcza obejmuje wszelką działalność producentów, handlowców lub usługodawców, w tym podmiotów pozyskujących zasoby naturalne oraz rolników, a także działalność osób wykonujących wolne zawody. Działalność gospodarcza obejmuje w szczególności czynności polegające na wykorzystywaniu towarów lub wartości niematerialnych i prawnych w sposób ciągły dla celów zarobkowych.

Natomiast w myśl art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Natomiast kluczowym przepisem dotyczącym prawa do odliczenia VAT jest art. 86 ust. 1 ustawy o VAT, zgodnie z którym w zakresie, w jakim towary i usługi są wykorzystywane do wykonywania czynności opodatkowanych, podatnikowi, o którym mowa w art. 15, przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego, z pewnymi zastrzeżeniami, które nie mają zastosowania w niniejszej sprawie.

Dla oceny możliwości skorzystania z prawa do odliczenia, w każdym przypadku istotne jest więc ustalenie, czy towary i usługi, przy zakupie których naliczono VAT:

- zostały nabyte przez podatnika tego podatku (przesłanka podmiotowa) oraz

- pozostają w bezspornym związku z wykonywanymi przez niego czynnościami opodatkowanymi (przesłanka przedmiotowa).

2. Gmina jako organ władzy publicznej.

Jak już zostało wskazane, art. 15 ust. 6 ustawy o VAT nie uznaje się za podatnika organów władzy publicznej oraz urzędów obsługujących te organy w zakresie realizowanych zadań nałożonych odrębnymi przepisami prawa, dla realizacji których zostały one powołane, z wyłączeniem czynności wykonywanych na podstawie zawartych umów cywilnoprawnych.

Z przywołanych wyżej przepisów wynika, że mimo iż Gmina jest zarejestrowanym, czynnym podatnikiem podatku od towarów i usług, to realizując wymienione zadanie nie działa w charakterze podatnika podatku VAT, gdyż celem realizacji zadania będzie realizacja zadań własnych Gminy wynikająca z odrębnych przepisów prawa, zgodnie z art. 15 ust. 6.

W myśl art. 2 ust. 1 ustawy o samorządzie gminnym, gmina wykonuje zadania publiczne w imieniu własnym i na własną odpowiedzialność. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 powołanej ustawy do zakresu działania gminy należą wszystkie sprawy publiczne o znaczeniu lokalnym, niezastrzeżone ustawami na rzecz innych podmiotów.

Uwzględniając założenia inwestycji oraz jej planowane wykorzystanie, zdaniem Gminy realizacja przedsięwzięcia należy do zadań własnych Gminy zgodnie z art. 7 ust. 1 pkt 10 ustawy o samorządzie gminnym polegających m.in. na zaspokajaniu zbiorowych potrzeb wspólnoty, a w szczególności zadania obejmujące sprawy kultury fizycznej, turystyki, w tym terenów rekreacyjnych i urządzeń sportowych.

Mając na uwadze art. 15 ust. 6 ustawy o VAT, w ocenie Gminy nie może ona zostać uznana za podatnika VAT w ramach realizacji inwestycji, gdyż Gmina realizować będzie tę inwestycję w ramach zadań własnych, a obowiązki Gminy w tym zakresie wynikają z przepisów ...