Działalność nierejestrowa - poradnik praktyczny dla początkujących (4)

Prowadzący działalność nierejestrową teoretycznie nie powinien martwić się o kwestie związane z VAT. Jednak gdyby zupełnie zaniedbać zagadnienia związane z tym podatkiem, wkrótce mogłyby pojawić się spore kłopoty. Dzieje się tak dlatego, że ustawa o podatku od towarów i usług zawiera wiele wyłączeń, wykluczeń i wyjątków - które mogą dotyczyć również działalności nierejestrowej. Również obowiązek rejestrowania przychodów w kasie rejestrującej (kasie fiskalnej) może w specyficznych sytuacjach objąć prowadzącego działalność w tej formie, mimo, iż nie zostają przekroczone żadne limity.

Na jakie pytania odpowiada przewodnik: Działalność nierejestrowa- poradnik praktyczny dla początkujących?

Dzisiaj odpowiadamy na kolejne pytania z listy. Żeby przeczytać odpowiedzi na pytania, na które już udzieliliśmy odpowiedzi, wystarczy kliknąć w odpowiedni link. 

Ze względu na obszerność materiału poradnik publikujemy w częściach, a na koniec udostępnimy go w pliku pdf do pobrania w całości. Kolejne części będą ukazywały się w kolejne dni.

XV. Działalność nierejestrowa a podatek od towarów i usług (VAT) - Czy zawsze można stosować zwolnienie ze względu na wysokość obrotów?

Ustawa o podatku od towarów i usług (będziemy ją nazywać ustawą o VAT) w art. 113 mówi, iż zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatników, u których wartość sprzedaży nie przekroczyła łącznie w poprzednim roku podatkowym kwoty 200 000 zł. Dodatkowo zwalnia się od podatku sprzedaż dokonywaną przez podatnika rozpoczynającego działalność w trakcie roku podatkowego, jeżeli przewidywana przez niego wartość sprzedaży nie przekroczy, w proporcji do okresu prowadzonej działalności gospodarczej w roku podatkowym, kwoty 200 000 zł.

Gdyby przepis na tym się kończył, problemu by nie było. Działalność nierejestrowa ma ściśle ustalony limit przychodów i nie zbliża się on nawet do limitu zwolnienia. Ale ustawa zawiera wyłączenia (wszystkie ustawy podatkowe zawierają zawsze jakieś wyłączenia, wyjątki i odstępstwa od reguły).

Zwolnień ze względu na wysokość przychodów nie stosuje się do osób 

  1. dokonujących dostaw:
    1. towarów wymienionych w załączniku nr 12 do ustawy o VAT,
    2. towarów opodatkowanych podatkiem akcyzowym, w rozumieniu przepisów o podatku akcyzowym, z wyjątkiem:
      • energii elektrycznej (PKWiU 35.11.10.0),
      • wyrobów tytoniowych,
      • samochodów osobowych, innych niż wymienione w lit. e, zaliczanych przez podatnika, na podstawie przepisów o podatku dochodowym, do środków trwałych podlegających amortyzacji,
    3. budynków, budowli lub ich części, w przypadkach, o których mowa w art. 43 ust. 1 pkt 10 lit. a i b,
    4. terenów budowlanych,
    5. nowych środków transportu;
  2. świadczących usługi:
    1. prawnicze,
    2. w zakresie doradztwa, z wyjątkiem doradztwa rolniczego związanego z uprawą i hodowlą roślin oraz chowem i hodowlą zwierząt, a także związanego ze sporządzaniem planu zagospodarowania i modernizacji gospodarstwa rolnego,
    3. jubilerskie;
  3. nieposiadających siedziby działalności gospodarczej na terytorium kraju.

Duża część z wymienionych wyżej towarów i usług nie dotyczy prowadzących działalność nierejestrową. Ale już np. usługi w zakresie doradztwa mogą stanowić przedmiot działalności nierejestrowej - i wtedy może się okazać, iż prowadzący działalność rejestrową stał się czynnym (choć niezarejestrowanym) podatnikiem VAT. To duży kłopot. Bez rejestracji nie może wystawiać faktur, ale ma taki obowiązek. Nie może złożyć skutecznie deklaracji VAT, ale ma taki obowiązek. Nie może odliczyć podatku VAT naliczonego na fakturach zakupu, a to zwiększa jego obciążenia. Dodatkowo naraża się na wiele sankcji z kodeksu karnego skarbowego i przewidzianych w samej ustawie o VAT. A ponieważ obecnie fiskus kwestie związane z podatkiem VAT traktuje bardzo poważnie, trudno byłoby liczyć na wyrozumiałość.

Warto poznać też listę towarów, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku (wspomniany wcześniej załącznik numer 12 ustawy o VAT). Przy symbolach PKWiU (to symbol Polskiej Klasyfikacji Wyrobów i Usług) widnieją często literki ex - oznaczają, że wyłączenie odnosi się ściśle do wymienionych w tabeli wyrobów (np. w PKWiU symbol 24.41.10.0 może zawierać większą niż wymieniona w tabeli grupę wyrobów lub towarów, ale wyłączenie odnosi się wyłącznie do tych wymienionych w załączniku).

Szczególną uwagę należy zwrócić na wymienione w tabli monety. Są one często przedmiotem handlu na aukcjach internetowych - i mogą stać się jedną z częstszych aktywności w ramach działalności nierejestrowej. Dotyczy to również wyrobów z bursztynu.

 

Poz.

Symbol PKWiU

Nazwa towaru (grupy towarów)

Wyroby (złom) z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali

1

ex 24.41.10.0

Srebro nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku - wyłącznie:

1) proszek srebra,

2) srebro technicznie czyste,

3) srebro o wysokiej czystości,

4) stopy srebra,

5) srebro (łącznie z pokrytym złotem lub platyną), w postaci półproduktu, z wyłączeniem srebra (także pokrytego złotem lub platyną) w postaci folii ze srebra i stopów srebra (w tym pokrytych złotem lub platyną) i półproduktów ze srebra lub ze stopów srebra innych niż w postaci taśm, pasów, blach, drutów, prętów, kształtowników, rur

2

ex 24.41.20.0

Złoto nieobrobione plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku - wyłącznie:

1) proszek złota,

2) złoto technicznie czyste,

3) złoto o wysokiej czystości,

4) złoto (także pokryte platyną), w postaci półproduktu, z wyłączeniem złota (także pokrytego platyną) w postaci folii ze złota i stopów złota (także pokrytych platyną) i półproduktów ze złota lub ze stopów złota innych niż w postaci blach, taśm, pasów, drutów, prętów, rur

3

ex 24.41.30.0

Platyna nieobrobiona plastycznie lub w postaci półproduktu, lub w postaci proszku - wyłącznie:

1) proszek platyny,

2) proszek palladu,

3) proszek irydu,

4) proszek rodu,

5) platyna technicznie czysta,

6) pallad technicznie czysty,

7) iryd technicznie czysty,

8) rod technicznie czysty,

9) platyna o wysokiej czystości,

10) pallad o wysokiej czystości,

11) iryd o wysokiej czystości,

12) rod o wysokiej czystości,

13) platyna w postaci półproduktu, z wyłączeniem platyny w postaci folii z platyny, palladu, irydu, osmu, rodu i rutenu i ze stopów tych metali, oraz półproduktów z tych metali i ich stopów innych niż w postaci blach, taśm, pasów, drutów, prętów, rur

4

ex 25.71.11.0

Noże (z wyłączeniem noży do maszyn) i nożyczki oraz ostrza do nich - wyłącznie: noże stołowe z ostrzami stałymi, srebrzone inaczej niż platerowane

5

ex 25.71.14.0

Łyżki, widelce, łyżki wazowe, cedzaki, łopatki do nakładania tortów, noże do ryb, noże do masła, szczypce do cukru i podobne artykuły kuchenne lub stołowe - wyłącznie nakrycia stołowe srebrzone inaczej niż platerowane

6

32.11.10.0

Monety

7

ex 32.12

Wyroby jubilerskie i podobne, z wyłączeniem:

1) kamieni syntetycznych, szlachetnych lub półszlachetnych, obrobionych, lecz nieoprawionych (PKWiU ex 32.12.11.0),

2) pyłu i proszku z pozostałych naturalnych lub syntetycznych kamieni szlachetnych lub półszlachetnych (PKWiU ex 32.12.12.0),

3) dewocjonaliów wykonanych z metali innych niż metale szlachetne,

4) wyrobów kultu religijnego

8

ex 32.99.59.0

Pozostałe różne wyroby, gdzie indziej niesklasyfikowane - wyłącznie wyroby z bursztynu

9

ex 38.11.58.0

Odpady inne niż niebezpieczne zawierające metal - wyłącznie:

1) złom złota i stopy złota,

2) odpady srebra,

3) złom srebra,

4) stopy srebra,

5) złom platyny i stopy platyny,

6) złom palladu i stopy palladu,

7) złom irydu i stopy irydu

10

ex 91.02.20.0

Zbiory muzealne - wyłącznie dawna biżuteria artystyczna

 

XVI. Działalność nierejestrowa i kasa fiskalna - czy i ewentualnie kiedy trzeba ją mieć?

Obowiązek stosowania kasy fiskalnej zgodnie z ustawą o VAT dotyczy wszystkich, którzy dokonują dostawy towarów lub usług na rzecz osób fizycznych nie prowadzących działalności gospodarczej i wykonują te czynności w charakterze podatników VAT (jak już wspominaliśmy za podatnika VAT może być uznany praktycznie każdy, kto trudni się regularną działalnością zarobkową, bez względu na jej rozmiar). Ustawa przewiduje jednak możliwość (daje tzw. delegację ustawową) wydania przez odpowiedniego ministra rozporządzeń, zwalniających niektóre grupy podatników z obowiązku stosowania kas rejestrujących (kasa rejestrująca i kasa fiskalna to różne nazwy tego samego urządzenia).

Obecnie obowiązujące rozporządzenie z dnia 20 grudnia 2017 r. w sprawie zwolnień z obowiązku prowadzenia ewidencji przy zastosowaniu kas rejestrujących zwalnia z obowiązku stosowania kas rejestrujących niektóre czynności, wymienione w załączniku do rozporządzenia, ale - co bardziej istotne - zwalnia podatników, u których obrót zrealizowany na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych nie przekroczył w poprzednim roku podatkowym kwoty 20 000 zł, a w przypadku podatników rozpoczynających w poprzednim roku podatkowym dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli obrót z tego tytułu nie przekroczył, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w poprzednim roku podatkowym, kwoty 20 000 zł.

Zwolnienie dotyczy również podatników rozpoczynających po dniu 31 grudnia 2017 r. dostawę towarów lub świadczenie usług na rzecz osób fizycznych nieprowadzących działalności gospodarczej oraz rolników ryczałtowych, jeżeli przewidywany przez podatnika obrót z tego tytułu nie przekroczy, w proporcji do okresu wykonywania tych czynności w danym roku podatkowym, kwoty 20 000 zł. To zwolnienie obowiązuje do 31.12.2018 r. i zapewne zostanie przedłużone na następne okresy (może ze zmienioną nieco kwotą limitu).

W czym problem zapytacie? Przecież prowadzący działalność nierejestrową nie mogą przekroczyć 20 000 zł przychodu, bo 12 x 1050 zł limitu to 12 600 zł - czyli będą korzystać ze zwolnienia z obowiązku rejestrowania przychodów w kasie fiskalnej. Ale jak zwykle zwolnienie nie dotyczy wszystkich towarów i usług.

Zwolnień z obowiązku ewidencjonowania ze względu na wysokość przchodów nie stosuje się w przypadku:

  1. dostawy:
    1. gazu płynnego,
    2. części do silników (PKWiU 28.11.4),
    3. silników spalinowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych do napędu pojazdów (PKWiU 29.10.1),
    4. nadwozi do pojazdów silnikowych (PKWiU 29.20.1),
    5. przyczep i naczep; kontenerów (PKWiU 29.20.2),
    6. części przyczep, naczep i pozostałych pojazdów bez napędu mechanicznego (PKWiU 29.20.30.0),
    7. części i akcesoriów do pojazdów silnikowych (z wyłączeniem motocykli), gdzie indziej niesklasyfikowanych (PKWiU 29.32.30.0),
    8. silników spalinowych tłokowych wewnętrznego spalania w rodzaju stosowanych w motocyklach (PKWiU 30.91.3),
    9. sprzętu radiowego, telewizyjnego i telekomunikacyjnego, z wyłączeniem lamp elektronowych i innych elementów elektronicznych oraz części do aparatów i urządzeń do operowania dźwiękiem i obrazem, anten (PKWiU ex 26 i ex 27.90),
    10. sprzętu fotograficznego, z wyłączeniem części i akcesoriów do sprzętu i wyposażenia fotograficznego (PKWiU ex 26.70.1),
    11. wyrobów z metali szlachetnych lub z udziałem tych metali, których dostawa nie może korzystać ze zwolnienia od podatku ze względu na wysokość obrotów (wymieniliśmy je w poprzednim rozdziale)
    12. zapisanych i niezapisanych nośników danych cyfrowych i analogowych,
    13. wyrobów przeznaczonych do użycia, oferowanych na sprzedaż lub używanych jako paliwa silnikowe albo jako dodatki lub domieszki do paliw silnikowych, bez względu na symbol PKWiU,
    14. wyrobów tytoniowych (PKWiU 12.00), napojów alkoholowych o zawartości alkoholu powyżej 1,2% oraz napojów alkoholowych będących mieszaniną piwa i napojów bezalkoholowych, w których zawartość alkoholu przekracza 0,5%, bez względu na symbol PKWiU, z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów,
    15. perfum i wód toaletowych (PKWiU 20.42.11.0), z wyłączeniem towarów dostarczanych na pokładach samolotów;
  2. świadczenia usług:
    1. przewozów pasażerskich w samochodowej komunikacji, z wyłączeniem przewozów wymienionych w poz. 15 i 16 załącznika do rozporządzenia,
    2. przewozu osób oraz ich bagażu podręcznego taksówkami,
    3. naprawy pojazdów silnikowych oraz motorowerów (w tym naprawy opon, ich zakładania, bieżnikowania i regenerowania),
    4. w zakresie wymiany opon lub kół dla pojazdów silnikowych oraz motorowerów,
    5. w zakresie badań i przeglądów technicznych pojazdów,
    6. w zakresie opieki medycznej świadczonej przez lekarzy i lekarzy dentystów, z wyłączeniem usług świadczonych przez osoby wymienione w poz. 51 załącznika do rozporządzenia,
    7. prawniczych, z wyłączeniem usług określonych w poz. 28 załącznika do rozporządzenia,
    8. doradztwa podatkowego,
    9. związanych z wyżywieniem (PKWiU 56), wyłącznie:
      • świadczonych przez stacjonarne placówki gastronomiczne, w tym również sezonowo, oraz
      • usług przygotowywania żywności dla odbiorców zewnętrznych (catering),
    10. fryzjerskich, kosmetycznych i kosmetologicznych,
    11. kulturalnych i rozrywkowych – wyłącznie w zakresie wstępu na przedstawienia cyrkowe,
    12. związanych z rozrywką i rekreacją – wyłącznie w zakresie wstępu do wesołych miasteczek, parków rozrywki, na dyskoteki, sale taneczne.

Rozporządzenie zawiera też pewne wyłączenia z wymienionych wcześniej wyjątków od zwolnień (czyli sytuacji, w których mimo, iż zwolnienia nie ma, jednak można je stosować) - zainteresowanych odsyłam bezpośrednio do tekstu rozporządzenia (znajdziecie je m.in. na stronach sejmowych pod tym adresem

Zwróćcie uwagę, że wyłączenie dotyczy np. zapisanych i czystych nośników danych cyfrowych. To płyty CD, pendrivy, karty SD itp. Towary, które dość często można spotkać na serwisach aukcyjnych. Ale popularnych towarów wymienionych jest znacznie więcej. Jeśli myślicie o ich oferowaniu w ramach działalności nierejestrowej - przeczytajcie wcześniej rozporządzenie a potem dostępne w Internecie omówienia (jest ich wiele, w tym na stronach www.podatki.biz).

Jak widzicie - nie jest łatwo, prosto i przyjemnie jak przedstawiają to zwykle publicyści i politycy. Prowadzący działalność nierejestrową mimo, iż wielu formalności, obowiązków i pułapek czekających na zwykłych przedsiębiorców nie muszą się obawiać, w dalszym ciągu powinni zachować czujność. Dlatego zachęcamy do lektury kolejnego odcinka poradnika, który opublikujemy już jutro.

CDN

Redakcja podatki.biz (RG)

 

Wszystkie artykuły z tego działu »

WASZE KOMENTARZE (0)

Dodaj nowy komentarz

komentarz:
podpis:
 

Drodzy Użytkownicy podatki.biz. Choć czytamy uważnie Wasze komentarze, nie odpowiadamy na pytania w kwestiach szczegółowych. Zadając je, kierujecie je nie do nas, a do innych Użytkowników podatki.biz. Jeżeli chcecie wyjaśnić lub rozwiązać jakiś problem, zachęcamy do skorzystania z naszego forum dyskusyjnego - www.podatki.biz/forum

Zespół podatki.biz

Napisz komentarz...