Dwie umowy zlecenia z jednym zleceniodawcą a składki ZUS

Od 1 stycznia 2016 r. obowiązują zmodyfikowane zasady w zakresie opłacania składek na ubezpieczenie społeczne należnych od umów zlecenia. Tak jak do 31 grudnia 2015 r., nadal zgodnie z art. 6 ust. 1 pkt 4 oraz ust. 4 ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (tekst jedn.: Dz. U. z 2015 r. , poz. 121, z późn. zm.; dalej: s.u.s.), osoby fizyczne, które na obszarze Rzeczypospolitej Polskiej są osobami wykonującymi pracę na podstawie umowy zlecenia, a jednocześnie nie są uczniami gimnazjów, szkół ponadgimnazjalnych, szkół ponadpodstawowych lub studentami, do ukończenia 26 lat – podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym.

Obowiązek ten rozpatruje się z uwzględnieniem tzw. zbiegu tytułów do ubezpieczenia, czyli sytuacji, gdy dana osoba spełnia warunki do objęcia ubezpieczeniem społecznym z więcej niż jednego tytułu, gdyż na przykład wykonuje dwie umowy zlecenia. Tej kwestii dotyczy nadal obowiązujący art. 9 ust. 2 s.u.s., zgodnie z którym osoba spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z kilku tytułów, o których mowa w art. 6 ust. 1 pkt 2, 4–6 i 10 (a więc m.in. z tytułu wykonywania umów zlecenia), jest objęta obowiązkowo ubezpieczeniami z tego tytułu, który powstał najwcześniej. Może ona jednak dobrowolnie, na swój wniosek, być objęta ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi także z pozostałych, wszystkich lub wybranych, tytułów lub zmienić tytuł ubezpieczeń.

Od 1 stycznia 2016 r. do przepisu tego zostało dodane zastrzeżenie, iż zasadę tę stosuje się z uwzględnieniem postanowień nowo dodanego art. 9 ust. 2c. I tak, osoba wykonująca umowę zlecenia, której podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu jest niższa od kwoty minimalnego wynagrodzenia (w 2016 r. jest to 1850 zł brutto), spełniająca warunki do objęcia obowiązkowo ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi z innych tytułów podlega obowiązkowo ubezpieczeniom emerytalnemu i rentowym również z innych tytułów. Zasady tej nie stosuje się, jeżeli łączna podstawa wymiaru składek z tytułu wykonywania pracy na podstawie umowy zlecenia lub z innych tytułów osiąga kwotę tego minimum.

W dalszym jednak ciągu to, że w przypadku zbiegu tytułów do ubezpieczenia, niekiedy nie ma obowiązku opłacania składek na ubezpieczenie społeczne, może stanowić rozwiązanie korzystne dla osób zainteresowanych tym, aby zminimalizować obciążenia składkowe, a zmaksymalizować kwotę wynagrodzenia netto dla zleceniobiorcy.

Przykład
Pan Adam ma zawartą umowę zlecenia z firmą A, prowadzącą fitness klub. Jeśli zakres wykonywanych czynności jest szeroki, bo na przykład zlecona jest zarówno opieka nad stroną internetową firmy, jak i prowadzenie zajęć fitness, warto rozważyć zasadność rozdzielenia tej umowy na dwie. Jeśli podstawa wymiaru składek jednej nich (zawartej wcześniej lub wskazanej przez pana Adama, który ma prawo zmiany tytułu ubezpieczenia) będzie równa lub wyższa niż 1850 zł brutto, wówczas z drugiej z nich nie powstanie obowiązek opłacania składek na ubezpieczenie społeczne.

Uwaga:
Aby nie narazić się na zarzut obejścia przepisów, to inny zakres prac, które mają być wykonywane na podstawie każdej z tych umów powinien nie tylko być wskazany w treści każdej z tych umów, ale przede wszystkim musi to odpowiadać stanowi faktycznemu.

Izabela Rutkowska