Dwa samochody w jednoosobowej firmie a prawo do odliczenia 100 proc. VAT

Pytanie: Prowadzę jednoosobową działalność gospodarczą. Chciałbym w swojej działalności posiadać dwa samochody (osobowe), z których jeden byłby używany tylko do celów związanych z działalnością, natomiast drugi zarówno do działalności jak i dodatkowo do celów prywatnych. Oba auta zamierza Pan nabyć w leasing. Czy auto prywatno-służbowe może być rozliczane w 50% podatku od towarów i usług, a drugie auto, które jest tylko służbowe, może być rozliczane w 100% podatku do towarów i usług?

Dodam, że nie zatrudniam pracowników - pracuję sam. Samochody będą wykorzystywane tylko do czynności opodatkowanych. Samochody użytkowane będą na podstawie leasingu operacyjnego. Odnośnie samochodu, który ma być wykorzystywany wyłącznie do prowadzenia działalności gospodarczej:

• samochód nie będzie wynajmowany,
• nie dotyczy mnie kwestia określenia zasad używania samochodu,
• samochód posiada konfigurację GPS, ale nadzór jest zbędny, gdyż tylko ja będę go użytkował,
• ze względu na całkowicie nieregulowany i nieprzewidywalny czas pracy oraz miejsce wykonywania pracy trudno mówić o garażu czy miejscu postojowym; oficjalnie adresem wykonywania działalności jest pokój w moim domu, więc naturalnie jest to główne miejsce przebywania tego samochodu,
• nie dotyczy mnie wprowadzenie obowiązku zostawienia pojazdu po godzinach na parkingu firmy,
• będzie prowadził ewidencję przebiegu,
• złożyłem informację, o której mowa w art. 86a ust. 12 ustawy o podatku od towarów i usług naczelnikowi urzędu skarbowego.

Odpowiedź:

Kwestie związane z odliczeniem podatku od towarów i usług związanego z pojazdami samochodowymi są uregulowane przepisami art. 86a ustawy.

Zgodnie art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, w przypadku wydatków związanych z pojazdami samochodowymi kwotę podatku naliczonego, o której mowa w art. 86 ust. 2, stanowi 50% kwoty podatku wynikającej z faktury otrzymanej przez podatnika.

Przez pojazdy samochodowe rozumie się pojazdy samochodowe w rozumieniu przepisów o ruchu drogowym o dopuszczalnej masie całkowitej nie przekraczającej 3.5 tony (art. 2 pkt 34 ustawy).

W myśl art. 86a ust. 2 ww. ustawy, do wydatków związanych z pojazdami samochodowymi, o których mowa w ust. 1, zalicza się wydatki dotyczące:

1. nabycia, importu lub wytworzenia tych pojazdów oraz nabycia lub importu ich części składowych;
2. używania tych pojazdów na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze, związane z tą umową, inne niż wymienione w pkt 3;
3. nabycia lub importu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu tych pojazdów, usług naprawy lub konserwacji tych pojazdów oraz innych towarów i usług związanych z eksploatacją lub używaniem tych pojazdów.

Stosownie natomiast do art. 86a ust. 3 pkt 1 lit. a ustawy, przepis ust. 1 nie ma zastosowania w przypadku gdy pojazdy samochodowe są wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika.

Pojazdy samochodowe są uznawane za wykorzystywane wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika, jeżeli sposób wykorzystywania tych pojazdów przez podatnika, zwłaszcza określony w ustalonych przez niego zasadach ich używania, dodatkowo potwierdzony prowadzoną przez podatnika dla tych pojazdów ewidencją przebiegu pojazdu, wyklucza ich użycie do celów niezwiązanych z działalnością gospodarczą (art. 86a ust. 4 pkt 1 ustawy).

W myśl art. 86a ust. 5 ustawy, warunku prowadzenia ewidencji przebiegu pojazdu nie stosuje się w przypadku pojazdów samochodowych:

1. przeznaczonych wyłącznie do:
   1. odprzedaży,
   2. sprzedaży, w przypadku pojazdów wytworzonych przez podatnika,
   3. oddania w odpłatne używanie na podstawie umowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze

- jeżeli odprzedaż, sprzedaż lub oddanie w odpłatne używanie tych pojazdów stanowi przedmiot działalności podatnika;

2. w odniesieniu do których:
   1. kwotę podatku naliczonego od wydatków z nimi związanych podatnik oblicza zgodnie z ust. 1 lub
   2. podatnikowi nie przysługuje prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego od wydatków z nimi związanych.

Ewidencja przebiegu pojazdu jest prowadzona od dnia rozpoczęcia wykorzystywania pojazdu samochodowego wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika do dnia zakończenia wykorzystywania tego pojazdu wyłącznie do tej działalności (art. 86a ust. 6 ustawy).

Zgodnie z art. 86a ust. 7 ustawy, ewidencja przebiegu pojazdu powinna zawierać:

1. numer rejestracyjny pojazdu samochodowego;
2. dzień rozpoczęcia i zakończenia prowadzenia ewidencji;
3. stan licznika przebiegu pojazdu samochodowego na dzień rozpoczęcia prowadzenia ewidencji, na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji;
4. wpis osoby kierującej pojazdem samochodowym dotyczący każdego wykorzystania tego pojazdu, obejmujący:
   1. kolejny numer wpisu;
   2. datę i cel wyjazdu;
   3. opis trasy (skąd - dokąd);
   4. liczbę przejechanych kilometrów;
   5. imię i nazwisko osoby kierującej pojazdem;

- potwierdzony przez podatnika na koniec każdego okresu rozliczeniowego w zakresie autentyczności wpisu osoby kierującej pojazdem, jeżeli nie jest ona podatnikiem;

5. liczbę przejechanych kilometrów na koniec każdego okresu rozliczeniowego oraz na dzień zakończenia prowadzenia ewidencji.

Podatnicy wykorzystujący wyłącznie do działalności gospodarczej pojazdy samochodowe, dla których są obowiązani prowadzić ewidencję przebiegu pojazdu, mają obowiązek złożyć naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tych pojazdach w terminie 7 dni od dnia, w którym poniosą pierwszy wydatek związany z tymi pojazdami (art. 86a ust. 12 ustawy).

W przypadku niezłożenia w terminie takiej informacji, uznaje się, że pojazd samochodowy jest wykorzystywany wyłącznie do działalności gospodarczej podatnika dopiero od dnia jej złożenia (art. 86a ust. 13 ustawy).

Dla celów pełnego odliczania podatku naliczonego - fakt wykorzystywania pojazdu wyłącznie do działalności musi być rozpatrywany w kategoriach obiektywnych. W celu dokonania pełnego odliczenia podatku muszą zostać spełnione łącznie dwa warunki, tj. sposób wykorzystania tego pojazdu przez podatnika, zwłaszcza w ustalonych przez niego zasadach jego używania, wyklucza użycie go do celów prywatnych oraz wykluczenie użytku prywatnego musi zostać potwierdzone prowadzoną przez podatnika dla tego pojazdu ewidencją przebiegu pojazdu.

Biorąc pod uwagę powyższe, w przypadku samochodu osobowego, który będzie wykorzystywany zarówno do celów prywatnych jak i związanych z działalnością gospodarczą będzie przysługiwało Panu - zgodnie z art. 86a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatku od towarów i usług - prawo do odliczenia 50% kwoty podatku naliczonego z tytułu rat leasingowych i wydatków związanych z eksploatacją tego pojazdu.
Nie można natomiast uznać, że w przypadku drugiego z samochodów będzie przysługiwało prawo do odliczenia 100% podatku naliczonego z tytułu rat leasingowych i wydatków związanych z jego eksploatacją. Nie można bowiem obiektywnie uznać, że samochód ten będzie wykorzystywany wyłącznie do celów działalności gospodarczej. W przypadku bowiem, gdy np. samochód, który ma być wykorzystywany zarówno w działalności gospodarczej, jak i do celów prywatnych, nie będzie sprawny, nie można obiektywnie stwierdzić, że prowadząc jednoosobową działalność gospodarczą nie będzie Pan wykorzystywał ten pojazd również do celów prywatnych. Okoliczności tej nie zmieni również fakt, że złoży Pan naczelnikowi urzędu skarbowego informację o tym pojeździe VAT-26 i będzie prowadził dla tego samochodu ewidencję jego przebiegu.

W związku z tym przysługiwać będzie Panu prawo do odliczenia 50% podatku naliczonego przy ww. zakupach.

(Interpretacja indywidualna z 20 lipca 2016 r., sygn. ITPP2/4512-237/16/AJ - Dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy)

Red.