Duży ZUS 2023: Składki na ubezpieczenie społeczne mocno w górę

Osoby o których mowa powyżej to osoby prowadzące pozarolniczą działalność, tj.:

• osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie Prawa przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych,
  
  

  Ważne. Dla osób, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą na podstawie Prawa przedsiębiorców lub innych przepisów szczególnych przez okres pierwszych 24 miesięcy kalendarzowych od dnia rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej, z wyłączeniem osób, które: prowadzą lub w okresie ostatnich 60 miesięcy kalendarzowych przed dniem rozpoczęcia wykonywania działalności gospodarczej prowadziły pozarolniczą działalność, wykonują działalność gospodarczą na rzecz byłego pracodawcy, na rzecz którego przed dniem rozpoczęcia działalności gospodarczej w bieżącym lub poprzednim roku kalendarzowym wykonywały w ramach stosunku pracy lub spółdzielczego stosunku pracy czynności wchodzące w zakres wykonywanej działalności gospodarczej, podstawą wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne jest zadeklarowana kwota, nie niższa niż 30% kwoty minimalnego wynagrodzenia w danym roku.

• twórcy i artyści,
• osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu w rozumieniu przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne, a także osoby prowadzące działalność w zakresie wolnego zawodu, z której przychody są przychodami z działalności gospodarczej w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych,
• wspólnik jednoosobowej spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz wspólnicy spółki jawnej, komandytowej lub partnerskiej,
• akcjonariusze prostej spółki akcyjnej,
• osoby, które prowadzą publiczną lub niepubliczną szkołę, inną formę wychowania przedszkolnego, placówkę lub ich zespół, na podstawie przepisów o systemie oświaty, oraz
• osoby współpracujące z osobami prowadzącymi pozarolniczą działalność albo z osobami korzystającymi z „ulgi na start”.

Zgodnie z art. 18 ust. 8 ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych podstawę wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne w 2022 r. dla tych osób stanowi kwota zadeklarowana, nie niższa niż 3553,20 zł (60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego, przyjętego do ustalenia kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek, ogłoszonego w trybie art. 19 ust. 10 ustawy na dany rok kalendarzowy). Zgodnie bowiem z obwieszczeniem Ministra Rodziny i Polityki Społecznej z dnia 4 listopada 2021 r. w sprawie kwoty ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w roku 2022 oraz przyjętej do jej ustalenia kwoty prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia, prognozowane przeciętne wynagrodzenie wynosi 5922 zł.

Natomiast, zgodnie z projektem ustawy budżetowej na rok 2023, prognozowane przeciętne miesięczne wynagrodzenie w przyszłym roku ma wynosić 6935 zł brutto miesięcznie. W 2023 r. podstawę wymiaru składek, tj. 60% tego wynagrodzenia, będzie stanowić więc kwota 4161 zł, a składki ZUS wyniosą miesięcznie 1418,48 zł (z ubezpieczeniem chorobowym, ale bez składki zdrowotnej). 

Porównanie kwot miesięcznych składek w 2022 i 2023 r. - duży ZUS

* składka na ubezpieczenie wypadkowe dla płatników składek zatrudniających do 9 ubezpieczonych.

Dodajmy, że zgodnie z art. 32 ust. 1 ustawy z dnia 30 października 2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych o wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe obowiązującej w danym roku składkowym, Zakład powiadamia do dnia 20 kwietnia danego roku płatników składek, którzy przekazali informację ZUS IWA za trzy kolejne ostatnie lata kalendarzowe.

Pozostali płatnicy składek zobowiązani są do samodzielnego ustalenia stopy procentowej składki na dany rok składkowy, tj.:

• płatnicy składek zgłaszający do ubezpieczenia wypadkowego co najmniej 10 ubezpieczonych, którzy nie mieli obowiązku przekazywania informacji ZUS IWA przez trzy kolejne, ostatnie lata kalendarzowe, zgodnie z art. 33 ust. 1 ww. ustawy, ustalają stopę procentową składki na to ubezpieczenie w wysokości stopy procentowej określonej dla grupy działalności, do której należą,
• płatnicy zgłaszający do ubezpieczenia wypadkowego nie więcej niż 9 ubezpieczonych, zgodnie z art. 28 ust. 1 ww. ustawy, ustalają stopę procentową składki na ubezpieczenie wypadkowe w wysokości 50% najwyższej stopy procentowej ustalonej na dany rok składkowy dla grup działalności.

Stopa procentowa składki na ubezpieczenie wypadkowe jest ustalana na okres roku składkowego i zgodnie z art. 2 pkt 8 ww. ustawy obowiązuje do składek należnych za okres od dnia 1 kwietnia danego roku do dnia 31 marca następnego roku.

Szczegółowe zasady ustalania wysokości stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe, w tym zasady ustalania liczby ubezpieczonych zawiera poradnik "Ustalanie stopy procentowej składki na ubezpieczenie wypadkowe", który jest dostępny na stronie internetowej ZUS oraz w formie papierowej w Oddziałach ZUS. Ponadto Oddziały ZUS udzielają pomocy przy ustalaniu wysokości składki.

Pracodawcy, do których stosuje się przepisy ustawy z dnia 13 lipca 2006 r. o ochronie roszczeń pracowniczych w razie niewypłacalności pracodawcy, powinni dodatkowo opłacać składkę na Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych w wysokości 0,10% podstawy wymiaru. Podstawą do naliczania składki w tej wysokości jest art. 29 ust. 3 ustawy o ochronie roszczeń pracowniczych, zgodnie z którym do czasu określenia wysokości składki przez ustawę budżetową stosuje się składkę w wysokości ustalonej na rok poprzedni. Natomiast po ustaleniu wysokości składki przez ustawę budżetową, płatnicy składki dokonują korekty wysokości wpłat od początku roku budżetowego w pierwszym miesiącu następującym po miesiącu, w którym została ogłoszona ustawa budżetowa.

Płatnicy zobowiązani do opłacania składek na Fundusz Pracy na podstawie przepisów ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy opłacają składkę w wysokości 1,0% podstawy wymiaru. Podstawą do naliczania składki w tej wysokości jest art. 145 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych, zgodnie z którym w przypadku, gdy ustawa budżetowa lub ustawa o prowizorium budżetowym nie zostanie ogłoszona przed dniem 1 stycznia, to do czasu jej ogłoszenia obowiązują składki na fundusze celowe w wysokości ustalonej dla roku poprzedzającego rok budżetowy.

Obowiązek opłacania składek na Fundusz Solidarnościowy (poprzednio: Solidarnościowy Fundusz Wsparcia Osób Niepełnosprawnych) został wprowadzony od 1 stycznia 2019 r. Do obowiązkowych składek na FS należy stosować zasady dotyczące obowiązkowych składek na Fundusz Pracy. Oznacza to, że:

• składkę tą opłacają ci sami płatnicy, którzy opłacają składkę na Fundusz Pracy,
• składka ta jest opłacana za te same grupy ubezpieczonych, za których występuje obowiązek opłacania składki na Fundusz Pracy,
• składka ta jest obliczana od tej samej podstawy wymiaru co składka na Fundusz Pracy,
• mają do niej zastosowanie te same zwolnienia, które obowiązują w stosunku do składek na Fundusz Pracy.

Stopę procentową składki na FS określa ustawa budżetowa i w 2022 r. wynosi 1,45% podstawy jej wymiaru.

Składki na Fundusz Solidarnościowy oblicza się łącznie ze składkami na Fundusz Pracy w wysokości sumy stóp procentowych tych składek (2,45% = 1,0% + 1,45%) i wykazuje je w łącznej kwocie w polu 01 w bloku VII deklaracji rozliczeniowej ZUS DRA.

Zgodnie z projektem ustawy budżetowej, w 2023 r. składka na:

• Fundusz Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych ma wynosić 0,10%,
• Fundusz Solidarnościowy ma wynosić 1,45%,
• Fundusz Pracy ma wynosić 1,0%

podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe.

Ewa Iwan